Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου 2013

ΟΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ, ΔΕΡΣΟΒΙΤΗ ΚΑΙ ΕΝΑ ΠΡΟΙΚΟΣΥΜΦΩΝΟ


ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Το όνομα Πανταζόπουλος έχει μακράν ιστορία στη Βόνιτσα  
Πλήθος κόσμου συνόδευσαν στην τελευταία του κατοικία τον αγαπητό σε όλους Δημοσθένη Πανταζόπουλο του Πανταζή από την Βόνιτσα την Παρασκευή 20/12/2013.Ο κόσμος για πρώτη φορά ακολούθησε οσοσ ηταν στην εκκλησία και στρο νεκροταφείο και ο ταφος των πανταζοπουλαιων ειναι διπλα στον τάφο του Δεσοβίτη.
Η μητέρα του ήταν από την Κατούνα (Καλλιόπη Στούπα)  όπως και η σύζυγος του Μαρία Χαραλάμπους. Ο Δημοσθένης ήταν ένας από τους καλούς φίλους, του Συλλόγου Κατουνιωτών Αθήνας.
Ο θανών έφερε το όνομα του πρώτου Πανταζόπουλου που ως αξιωματικός της χωροφυλακής ήλθε στη Βόνιτσα, παντρεύτηκε την κόρη του Δερσοβίτη και πλέον έχουμε το γένος Πανταζόπουλου. 
Σας παρουσιάζουμε σήμερα το ιστορικό του Χαράλαμπου Δερσοβίτη, πεθερού του Δημοσθένη Παναζόπουλου (του πρωτοεγκατασταθέντα στο τέλος του 19ου αιώνα στη Βόνιτσα). 
Επίσης σας παρουσιάζουμε την πρώτη σελίδα από το προικοσύμφωνο που αναφέρεται στο άρθρο παρακάτω.
Οι περιεχόμενες σε αυτό πληροφορίες είναι σημαντικές, αλλά και η όλη εξιστόριση, μας αποδεικνύει ότι η Ενετική νομοθεσία, κράτησε για πολλά χρόνια (πάνω από 100) παρά την πτώση της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας. Τα λιγάτα ήταν προικοσύμφωνα ισχυρά, γίνονταν για την εξασφάλιση της νύφης, την περιουσία την διαχειρίζονταν με ευθύνη νόμου και ποινής ο σύζυγος, αλλά αυτή επέστρεφε πίσω όταν η σύζυγος πέθαινε χωρίς παιδιά, ή αν αργότερα τα παιδιά πέθαιναν. Στα παλιάμπελα, το λιγάτο ίσχυε μέχρι και το 1934. 
Δερσοβά
Οικογένεια Χαράλαμπου Δερσοβίτη

ΤΟ ΠΡΟΙΚΟΣΥΜΦΩΝΟ 
Ο Δερσοβίτης (Ντερσοβίτης) Χαράλαμπος εμφανίζεται στην Ενετική Βόνιτσα στις αρχές του 1780 και πραγματοποιεί σημαντικές αγορές μέσα στην Ενετική επικράτεια (τα όρια είχαν οριστεί με το κριτήριο της μιας ώρας απόστασης με το άλογο από την πύλη του κάστρου και προς κάθε κατεύθυνση του ορίζοντα). Έξω από την Ενετική Βόνιτσα, στο Οθωμανικό, έχει μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Τις περισσότερες τις έχει ανάμεσα στο Τσιφλικ Νησί (σημερινό Παλιονήσι) και το Τσιφλίκ Παλίμπεϊ (κοντά στο σημερινό χωριό Δρυμός). Η καταγωγή του ήταν η Δερσοβά και ως πρώην πολίτης αυτής της πόλης, απέκτησε το νέο όνομα. 
Ένα αιώνα μετά στην Βόνιτσα υπάρχει ο απόγονός του, ο  Αντώνιος  Δερσοβίτης, ένας προύχοντας της πόλης. Λογικά πρέπει είναι εγγονός του Χαράλαμπου. Εχει  τρείς κόρες  (την Σοφία, την Χαρίκλεια και την Ασπασία ) καθώς και δύο γιούς. (τον Χαράλαμπο και  τον Σπυρίδωνα.)
Την πρώτη κόρη  του, την Σοφία την είχε παντρέψει με ένα Πρεβεζιάνο. Δεν γνωρίζουμε το όνομά του, παρά μόνο ότι είχε εμπορικά πλοία. Σύντομα πεθαίνει αυτή, ο άνδρας της και τα δύο μικρά παιδιά της.
Την δεύτερη κόρη, την Χαρίκλεια την αρραβωνιάζει με τον Ιωάννη Γαβριλάκη, εγγονό του πρώτου δημάρχου της Βόνιτσας Ιωάννη Γαβριλάκη (1836-1840). 
Έτσι πριν τον γάμο, στις 30 Νοεμβρίου 1875, ημέρα Κυριακή και ενώπιον συμβολαιογράφου, συντάσσεται το Λιγάτο (προικοσύμφωνο). Αυτού του είδους οι δικαιοπραξίες,  επηρεασμένες από το παλιό Ενετικό δίκαιο, παρέδιδαν μια περιουσία στον σύζυγο αλλά αυτή η περιουσία δεν του ανήκε, ήταν της συζύγου. Μάλιστα αν η σύζυγος πέθαινε και δεν είχε αποκτήσει παιδιά, αν είχε παιδιά και τα οποία αργότερα  πέθαιναν, η περιουσία επέστρεφε πίσω στον πατέρα της κόρης . Το Λιγάτο αποτελείται από 4 σελίδες (αρχεία scan 0018,0019, 0020, 0021). 
Η ορολογία που χρησιμοποιείται στην σύνταξη του Λιγάτου, η μεγάλη κινητή περιουσία που παραχωρείται,  οι ονομασίες των προικώων αντικειμένων και η μεγαλοπρέπεια στις χρησιμοποιούμενες εκφράσεις, μας αποδεικνύουν όχι μόνο το υψηλό επίπεδο διαβίωσης στην Βόνιτσα, στο τέλος του 19ου αιώνα, αλλά και την τιμή που απέδιδαν στην νύφη. 
Ο γάμος της Χαρίκλειας και του Ιωάννη Γαβριλάκη έγινε στις 26 Απριλίου 1876, στο αρχοντικό των Δερσοβαίων, στο Μπόργκο της Βόνιτσας.  Η υψηλή κοινωνική θέση της οικογένειας Δερσοβίτη, αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι τον Ιωάννη Γαβριλάκη και την Χαρίκλεια Δερσοβίτη, τους παντρεύει ο Δημητράκης Γρίβας, ο πρίν δύο έτη υπουργός στρατιωτικών στην Κυβέρνηση Βούλγαρη, ο μετά  εξη έτη αρχηγός στρατού και Βουλευτής το 1885.

Δημήτριος ΓρίβαςΓιός του Θοδωράκη Γρίβα 
 Όμως η Χαρίκλεια  λίγο μετά τον γάμο της πεθαίνει χωρίς να αφήσει  εν ζωή παιδιά. Από το δικόγραφο της 11 Μάιου 1892 αντιλαμβανόμαστε ότι ο σύζυγος της Χαρίκλειας δεν σεβάστηκε το Λιγάτο, κράτησε την περιουσία της θανούσας γυναίκας του και παρά τις αρχικές εξωδικαστικές νύξεις, αρνούνταν να επιστρέψει την μεγάλη περιουσία.
Με το προαναφερόμενο δικόγραφο η τρίτη κόρη του Αντωνίου Δερσοβίτη, η Ασπασία και ο αδελφός της Σπυρίδων Δερσοβίτης  (μάλλον στο μεσοδιάστημα πρέπει να έχει να αποθάνει ο πατέρας Αντώνιος Δερσοβίτης)  ενεργοποιούν το Λιγάτο και ορίζουν μάρτυρες για να παραλάβουν την περιουσία από τον Ιωάννη Γαβριλάκη. Το δικόγραφο με την υποχρέωση του Γαβριλάκη να επιστρέψει την περιουσία και τα ονόματα των μαρτύρων που θα αναλάβουν την διαδικασία της παραλαβής, φαίνονται στο scan 0016 και  0017.
Ασπασία Δερσοβίτη
Κόρη του Αντωνίου Δερσοβίτη 
και μετέπειτα σύζυγος 
του Δημοσθένη Πανταζόπουλου

Για την συνέχιση της ιστορίας, αναφέρω, ότι η Ασπασία παντρεύτηκε λίγο μετά με τον πρώτο την τάξη  αξιωματικό της Χωροφυλακής, που είχε έλθει να υπηρετήσει στην Βόνιτσα, τον Πανταζόπουλο Δημοσθένη με καταγωγή από Σπάρτη Λακωνίας,   μετά του οποίου απέκτησε 4 αγόρια, (τον Αντώνη, τον Γρηγόρη, τον Ιωάννη και τον Πανταζή). 
















Δημοσθένης Πανταζόπουλος
Ανώτερος αξιωματικός 
Χωροφυλακής
Διοικητής Βόνιτσας




Εγγονός του Δημοσθένη Πανταζόπουλου και της Ασπασίας Δερσοβίτη,  είναι ο Θεόδωρος του Πανταζή Πανταζόπουλος (με αδελφούς τον Δημοσθένη  και Σπύρο), πρώην ανώτατος υπάλληλος του Υπουργείου Εργασίας, και νυν συνταξιούχος, ο οποίος μας παρέδωσε τα παραπάνω ιστορικά κείμενα.
















Για την ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
                  ΝΤΙΝΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ