Τετάρτη 18 Ιουνίου 2014

Περί Δήμου Ακτίου και αναπτύξεως No 2

Του Κων/νου Παπακασόλα, δικηγόρου Αθήνας

Η Λευκάδα στην κλασσική αρχαιότητα υπήρξε αναπόσπαστο μέρος της Ακαρνανίας. Μαζί με το Θυρρειο υπήρξαν για αιώνες οι πρωτεύουσες πόλεις του κοινού των Ακαρνανων.
 «Η Λευκάδα ήτανε στην αρχαιότητα χερσόνησος της γης των Ακαρνάνων, ο ποιητής την αποκαλεί «ἀκτήν ἠπείροιο», ενώ την απέναντι απ’την Ιθάκη και Κεφαλλονιά περιοχή αποκαλεί «ἤπειρον», κι αυτή είναι η Ακαρνανία˙ έτσι ώστε όταν λέει «ἀκτήν ἠπείροιο»την ακτή της Ακαρνανίας πρέπει να παραδέχεσαι.»                                       
(Στράβων. Γεωγραφικά)
 Η πόλη Νήρικο, μαζί με ολόκληρη τη σημερινή νήσο Λευκάδα που τη φιλοξενούσε, θα πρέπει να ανήκε τη μυκηναϊκή εποχή, στα εδάφη που κατείχε το βασίλειο του Δουλιχίου που είδαμε πιο πριν, ως άμεση προέκταση της Ακαρνανίας και γενικά της περιοχής της Ηπείρου.
Την υπόψη στενή συγγενική σχέση Λευκάδας – Ακαρνανίας, τη συναντάμε και στα μεταγενέστερα χρόνια, όταν οι Έλληνες συγκαταλέγανε την πόλη της Λευκάδας ή της Νήρικο, στο πολιτειακό καθεστώς της Ακαρνανίας, όπως βλέπουμε και στην επιδαυρική επιγραφή (IG² IV 1,95), με τον κατάλογο Θεαροδόκων, των πόλεων της Ακαρνανίας (για την Λευκάδα, ο Τιμοφράδης).
Αυτό συνεχίζεται διαχρονικά μέχρι τις μέρες μας, όπου οι ιδιαίτερες λαϊκές παραδόσεις της Λευκάδας, φαίνεται να ταυτίζονται περισσότερο με τις ηπειρώτικες, παρά με τις επτανησιακές.
«Πόλεις δέ οὗτοι ( Ἃκαρνάνες ) ἔχουσι πλείονας
καί Λευκάδα ἐφ’ ἧς μέγας ἐστί κόλπος εἰς Ἰσθμόν φέρων. »
(Δικαίαρχος, Βίος Ελλάδος)
 Δυο πράγματα έπρεπε να ενώσουν ξανά τις δυο αυτές περιοχές λογω της ιστορικής άλλα και γεωγραφικής  εγγύτητας : H αυτοδιοίκηση και ο τουρισμός.
Σε σχέση με το πρώτο, όπως η περιοχή της Βόνιτσας μέχρι τον Μυτικα υπάγεται δικαστικά στο Πρωτοδικείο Λευκάδος εξ υπαρχής,  έτσι θα έπρεπε να συμβεί και διοικητικά, σε ευρύτερο επίπεδο, δηλαδή στην ΔΟΥ και άλλες δημόσιες  υπηρεσίες.
Σε σχέση με τον τουρισμό, είναι φυσική απόρροια ένα νησί με την φήμη και τις ομορφιές της Λευκάδας, να αποτελεί αφορμή και πρότυπο να αναπτυχτούν τουριστικά και να εξελιχτούν οι παραλιακές ζώνες της «ἀκτής ἠπείροιο», δηλαδή της Παλαιρου, της Πλαγιάς, της Πογωνιας, του Μυτικα, που είναι αρκετά αξιόλογες.
Τίθεται όμως το ερώτημα. Υπάρχουν οι δυνάμεις και οι ικανότητες για ένα τέτοιο εγχείρημα? Είναι το τουριστικό και αναπτυξιακό  μοντέλο της χωράς μας  αξιόπιστο και βιώσιμο? Είναι ισόμερες?  Η απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι.
-Πρώτος και καλύτερος λόγος σε αυτό είναι ότι οι   εύποροι Έλληνες σπανία επένδυαν  στην χώρα. Προτιμούσαν να έχουν την ασφάλεια των καταθέσεων τους, ακόμα και όταν υπήρχαν αξιόλογες επενδυτικές ευκαιρίες.
Έτσι τόσο η Λευκάδα όσο και η Ακαρνανία έχουν μικρό ακόμα σχετικά αριθμό ξενοδοχειακών μονάδων, παρότι κάποιες από αυτές είναι υψηλού επίπεδου.
-Δεύτερον το νομοθετικό πλαίσιο της χωράς είναι τρομακτικά δαιδαλώδες και γραφειοκρατικό, ληφθέντος μόνο υποψι του 20 έτους αγώνα Έλληνα επενδυτή στην Καλαμάτα να φτιάξει Ξενοδοχείο Κολοσσό, και, λογω των περιορισμών αυτών αποθαρρύνονται ΚΑΙ οι ξένοι επενδύτες, βλέπε αρχαιολογία, πυροσβεστική, Πολεοδομία κλπ.
Από εκεί και πέρα ο συνδυασμός των δυο αυτών στοιχείων, και άλλων δεδομένων μας οδηγούν στις πιο κάτω διαπιστώσεις και αποτελέσματα ;
1. Το 2012, περισσότεροι από 35 εκατομμύρια τουρίστες επισκέφθηκαν την Τουρκία, αποφέροντάς της έσοδα ύψους 25,6  δισεκατομμυρίων δολαρίων (19,5 δισεκατομμύρια ευρώ). ΤΑ αντίστοιχα  ΕΣΟΔΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ το 2013 ΗΤΑΝ   11,9 δισ. ευρώ με  μόλις 17,9 εκατ. επισκέπτες  απολογισμό !
Δοθέντος ότι η Τουρκιά ΔΕΝ έχει ούτε την πανσπερμία των χιλιάδων νησιών, ούτε τις ατέλειωτες ακτογραμμές, ΟΥΤΕ τις παραλίες της Ελλάδας  πιστώνεται σε αυτή μια επιτυχία, ενώ οι ελληνικές ηγεσίες, πιστώνονται μια σαφή αποτυχία, καθώς οι μικρές διακυμάνσεις καθ έτος δεν αναιρούν ότι η επισκεψιμοτητα της χώρας είναι καθηλωμένη εδω και πολλά χρόνια.
Στην πρωτη 10αδα η Τουρκια και η Ισπανια (2η συγκεκριμενα!) σε επισκεπτες και εσοδα απο τον τουρισμο παγκοσμιως, 17οι και 19 εμεις αντιστοιχα!
2. Εντύπωση έκανε πάντα για πιο λόγο πολιτικοί και δημοσιογράφοι κατέγραφαν την…άνοδο των τουριστικών  επισκέψεων με …ποσοστά συγκριτικά με τις παλαιότερες χρονιές ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΑΦΙΞΕΩΝ. Πίσω από την πονηριά αύτη διακρίνεται η προσπάθεια υποτίμησης/απόκρυψης δυο πραγμάτων :
α) Οι ανταγωνίστριες μεσογειακές χώρες μας  προσπερνούν  σε αφίξεις.
β) Ο τουρισμός στην Ελλάδα, ο βαρύς και πολύς αφορά 3 περιοχές ΜΟΝΟ. ΚΡΗΤΗ, ΡΟΔΟ, ΚΥΚΛΑΔΕΣ.
Η υπόλοιπη χώρα έχει τουρισμό επίπεδο Σλοβενίας.
Παρολαυτα τα δελτία ειδήσεων μας επιβάλλουν “να χαρούμε” επειδή  οι περιοχές αυτές θα έχουν πάλι φέτος κόσμο, και  θα αυξήσουν τα ήδη ανθηρά εισοδήματα τους.
Δυστυχώς η περιοχή της Δυτικής Ελλάδας, έχει  τουρισμό χαμηλού βεληνεκούς.
Μόνο η Κέρκυρα έχει  κερδίσει σταθερή θέση στο πάνθεον των τουριστικών προορισμών.
Ιδου τα γλαφυρά στοιχειά :
-  Πρώτη σε έσοδα και διανυκτερεύσεις είναι η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου σε έρευνα του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου  Ελλάδας και των εταιρειών TNS ICAP και     Quantos
-  Αθήνα 2,8 εκατομμύρια αφίξεις. Κρήτη 2,8 εκατομμύρια αφίξεις, Κως (!!) 900.000 αφίξεις! Ρόδος 2.000.000 αφίξεις (!!)
-  Η Κεφαλλονια 500,000 αφίξεις!
-  ΛΕΥΚΑΔΑ :150.000 αφίξεις με το ζόρι, εκ των όποιων οι σημαντικός αριθμός  προορισμό έχει τα Συβοτα και την  Πάργα!!!!
http://sete.gr/_fileuploads/tourism_Facts_Figures/FactsFigures2012teliko.pdf
Συνολικά το 2013 στη Δυτικη Ελλάδα, η Κέρκυρα δείχνει να πλησιάζει το 1.000.000 τουρίστες. Ακολουθούν, η Ζάκυνθος με 500.000  τουρίστες, η Κεφαλονιά με 200.000 και η Λευκάδα, που εξυπηρετείται από το αεροδρόμιο του Ακτίου, με 150.000 τουρίστες.
Η Λευκάδα επειδή έχει πάνω 5 παραλίες – υπερπαραγωγή  φυσικής ομορφιάς (αριθμός υψηλός για ένα μόνο νησί), και επειδή είναι και όλα τα  υπόλοιπα, δηλαδή γραφική με οδικη προσβαση κλπ) μπορούσε να έχει 10πλασιο τουρισμό : ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΗΔΗ ΕΧΕΙ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΣ.
Για νησί με οδική σύνδεση, η τουριστική της εξέλιξη από τα μέσα του 2000 και μετά είναι στάσιμη, αν  σκεφτούμε ότι προβάλλεται παγκοσμίως από τη δεκαετία του 1960 λογω Ωνάση, και ότι το διάστημα 90-2000 ήταν η εποχή της  μεγάλης κορύφωσης – αναγνώρισης – υποδομών. Ενώ δηλαδή την περασμένη δεκαετία ολοκλήρωσε πολλές υποδομές, η τουριστική της ανάπτυξη έμεινε στάσιμη και φαίνεται να έχει πιάσει ταβάνι. Και μιλάμε πάντα για επισκέπτες του εξωτερικού.
Και βεβαίως μας ενδιαφέρει η ανάπτυξη της , διότι κοντά στο βασιλικό, θα ποτιζόταν καλυτέρα έστω και ακούσια και η γλάστρα (δήμος Ακτίου  Βόνιτσας).
Θα αναρωτηθεί κάνεις – Μα, δεν μπορεί ο δήμος από μόνος του να κάνει κάτι? 
Ναι, άλλα όταν έχεις  τη Λευκάδα διπλά σου είναι παράλογο να μην το εκμεταλλεύεσαι και να μην ενώνεις τις δυνάμεις σου για την συνολική προβολή της περιοχής.
Στα πλαίσια αυτά νομίζω ότι επιβάλλεται η δημιουργία ενός κοινού διαδημοτικού μετώπου, Λευκάδας, Βόνιτσας και ίσως και Πρέβεζας για την ενίσχυση της προβολής της περιοχής  ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ.
Αυτό μπορεί να γίνει με ποικίλους τρόπους ένας εκ των όποιων είναι φυσικά η παρέμβαση στο αρμόδιο Υπουργείο  Τουρισμού με απαίτηση στα διάφορα διαφημιστικά σποτ  της Ελλάδας στο εξωτερικό  και ΑΛΛΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ , δηλαδή τα δικά μας.  ΝΑ ΜΗΝ ΜΠΑΙΝΟΥΝ μόνο στιγμιότυπα από τους κλασσικούς τουριστικούς προορισμούς (που τους ξέρουν και οι πέτρες), άλλα  να προβάλλονται με θέρμη ΟΛΕΣ οι παραλίες της Λευκάδας, και φυσικά και της Ακαρνανίας (Βαθυαβαλι κλπ)
Επίσης  κάλο θα ήταν σε συνεργασία οι 3 δήμοι να διοργανώνουν ανά έτος Επιχειρηματικό – Τουριστικό συνέδριο και να καλούν εκπροσώπους μεγάλων τουριστικών  γραφείων του εξωτερικού,  εκπροσώπους των μεγαλυτέρων επιχειρήσεων της περιοχής μας, κλπ.
Στα πλαίσια δε του Δήμου Ακτίου Βόνιτσας καθαρά, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν  οι ιστορικές μνήμες και να επιδιωχθεί  η προσέγγιση – αδελφοποίηση  πχ  του Θυρρειου με τη Ρώμη, της Βενετίας  με τη Βόνιτσα,  το νησί Κάπρι, κλπ. Θα μπορούσαμε να κερδίσουμε πολλά πράγματα από την ενίσχυση των σχέσεων μας με τους γείτονες Ιταλούς.
Επίσης , στα ιδία πλαίσια, ο δήμος Ακτίου Βόνιτσας, μπορεί να αναδείξει τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα, δηλαδή τις σημαντικά πιο προσιτές τιμές γης,  σε σχέση με τις γειτονικές περιοχές, να εισάγει φοροαπαλλαγές/ελαφρύνσεις στο βαθμό του εφικτού από τα ποίκιλα τέλη ύδρευσης, παρεπιδημούνταν κλπ για τα πρώτα έστω χρόνια  αγοράς και εγκαταστασης στα όρια του δήμου κατοικιών η επιχειρήσεων από ξένους και σειρά άλλων μέτρων.
Πέρα από αυτά, επιβάλλεται να βομβαρδιστεί το αεροδρόμιο Ακτίου με διαφημιστικές πινακίδες των πιο όμορφων μέρων του δήμου, που έχουν ΔΥΝΑΜΙΚΟ, και όχι στατικό χαρακτήρα, ως αφορμή πρώτης «γνωριμίας» των ξένων με το δήμο Ακτίου Βόνιτσας.
 Δυναμικό χαρακτήρα έχουν  εκτιμώ  3 καταρχήν σημεία.
Το Βαθυαβαλι, Ο καταρράκτης της Τρυφου, και ο καταρράκτης του Μοναστηρακιου.

Με διαφημιστικά έντυπα που πρέπει να αποστέλλουν σε όλα τα ξενοδοχεία της περιοχής ο δήμος πρέπει να δίνει στίγμα, οδηγίες και ΠΡΟΣΒΑΣΗ για τα μέρη αυτά.
- Ο καταρράκτης του Μοναστηρακιου χρειάζεται απλώς μια
πρόσβαση μερικών δεκάδων μέτρων, που δεν έχει αύτη τη  στιγμή, με συνεπεία να είναι μη επισκέψιμος.
Ο νέος δρόμος Ακτίο Αμβρακία θα περνά πάνω από τον ποταμό  Κεφαλόβρυσο στο ύψος του Πλατάνια.
Ένα διαφημιστικό πλακάτ  εκεί, του Καταρράκτη, στην έξοδο προς Βόνιτσα – Μοναστηράκι (που θα απέχει μόλις 6  χιλιόμετρα από αυτόν) θα τον καταστήσει ακοπως και ανεξοδως γνωστό στις  χιλιάδες διερχομένους από το νέο δρόμο. Αυτό θα αυξήσει ανέξοδα την επισκεψιμοτητα του Μοναστηρακιου.
- Ο καταρράκτης της Τρυφου απέχει επίσης  ελάχιστα από την εθνική οδό. Και στην περίπτωση του, ένα μεγάλο φωτογραφικό πλακάτ του καταρράκτη διπλά  στο σημείο διέλευσης επί της Αμβρακίας – Ακτιο (έξοδος Δρυμού) είναι ίσως η πιο έξυπνη και οικονομική διαφήμιση που μπορεί ο δήμος να επιτύχει, δοθείσης της μεγάλης κυκλοφορίας που θα αποκτήσει ο νέος δρόμος.
Στα πλεονεκτήματα των δυο καταρρακτών είναι ότι πέρα από την δυναμική φύση τους, είναι πολύ κοντά σε μεγάλους δρόμους  με τουριστικούς προορισμούς (Κέρκυρα, Λευκάδα, Πάργα) σε μέρη ιδιαίτερα προικισμένα από ομορφιά και  βλάστηση και ειδικά στην Τρυφο μπορούν οι επισκέπτες και να  …κολυμπήσουν!
Η δυναμική τους μπορεί να συντηρήσει το ενδιαφέρον επισκεπτών ολόκληρο το χρόνο.
Το μόνο που χρειάζεται έπειτα απ το δήμο είναι άπλα να συντηρεί καθαρό το μέρος και την λεκάνη απόθεσης του καταρράκτη. Και φυσικά να ολοκληρώσει το μονοπάτι πρόσβασης μήκους 50 μέτρων.
Τα υπόλοιπα θα δρομολογηθούν μονά τους.
 Ο δήμος χρειάζεται να σταχυολογήσει τα αξιοθέατα της περιοχής με βάση την πρακτική δυναμικότητα τους και όχι με βάση θεωρητικές περγαμηνές. Πχ τα κάστρα η τα Μοναστήρια της περιοχής είναι σαφώς πολιτιστικά και θρησκευτικά μνημεία της, άλλα ΔΕΝ φερνουν ευκολα ούτε επισκέπτες, ούτε ανάπτυξη, άλλωστε ολόκληρη η Δυτική Ελλάδα βρίθει βυζαντινών και θρησκευτικών μνημείων, εκτός και αν μπορεί κάνεις να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών του θρησκευτικού τουρισμού, πράγμα που ΔΕΝ το βλέπω.
Τα ιστορικά/θρησκευτικα  μνημεία θα ελξουν ενδιαφέρον, ΑΦΟΥ  πρώτα γίνουν γνωστά  τα δυναμικά και δημοφιλή αξιοθέατα  του δήμου.
Ο δήμος επίσης οφείλει να ολοκληρώνει στις ήδη υπάρχουσες υποδομές του τις τελευταίες πινελιές για την ανάδειξη όσων καλλονών του είναι έτοιμες να φέρουν επισκέπτες, πόσο μάλλον όταν το κόστος ανάδειξης και πρόσβασης και διαφήμισης είναι μικρό (βλ και αποπεράτωση διανοιχθέντος δρόμου Πογωνιας – Πλαγιάς,  αποπεράτωση σύνδεσης Μοναστηρακιου – Παλαιρου κλπ).
Οι εντάξεις” και τα μεγαλεπήβολα σχεδία και προγράμματα έχει αποδειχτεί ότι λειτουργούν καθαρά ως  μεταθετικες στο αόριστο μέλλον δικαιολογίες.  Ότι μπορεί να αξιοποιηθεί  με μικρό κόστος  άμεσα, πρέπει να αξιοποιείται άμεσα.
Δεν έχει σημασία αν είναι στο Α η Β σημείο του δήμου, και καμιά σημασία αν είναι στην πρωτεύουσα η στις παρυφές.  Τα στολίδια της περιοχής πρέπει να επιδεικνύονται.
Εφόσον ο δήμος συνεργαστεί με τους γειτονικούς μεγάλους Δήμους της Λευκάδας και Πρέβεζας για το  θέμα της τουριστικής προβολής της περιοχής ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ, αναδείξει σε πρώτη φάση τα πολύ ιδιαίτερα μέρη του, και βαθμηδον και τα υπόλοιπα, είναι θέμα χρόνου να ακολουθησει η ιδιωτική πρωτοβουλία.
Στις ως άνω περιοχές μπορούν, εφόσον αναδυθούν από την ανωνυμία, να αναδεχθούν αγροτουριστικές επιχειρήσεις, water parks, σχόλες ιππασίας (είναι γνωστή η αγάπη της περιοχής του δήμου για τα άλογα), και φυσικά άλλες συναφείς επιχειρήσεις όπως οργανωμένα επαγγελματικά εστιατόρια (έστω  τους καλοκαιρινούς μήνες, όπως άλλωστε και στη Λευκάδα και όλα τα τουριστικά μέρη) κλπ.
Η ιδιωτική πρωτοβουλία άλλωστε είναι αύτη που αξιοποιεί εν τέλει σχεδόν τα πάντα, όταν το κάνει σωστά  και προσεκτικά.

Παραπομπες :
http://porosnews.blogspot.gr/2012/11/blog-post_5403.html
http://www.pamepreveza.gr/AllArticles/tabid/142/articleId/83257/150–.aspx
http://sete.gr/_fileuploads/tourism_Facts_Figures/FactsFigures2012teliko.pdf
http://www.e-kyklades.gr/tourism/article/article.jsp?context=1504&categoryid=3951&articleid=28547&lang=el