Ανήμερα των Φώτων στη Βόνιτσα, έστηναν μια υπερυψωμένη καλύβα από ευκαλύπτους και δάφνες στη μέση της εκκλησιάς και από εκεί, έψελνε ο παπάς τα <πρέποντα>.
Ο καντηλανάφτης μας, ο επονομαζόμενος Πλιακο-πάνος που ήταν στα μέσα και στα έξω, μοίραζε φιόρα στους Φώτιδες που γιόρταζαν εκείνη τη μέρα και μεις παίρναμε με τα τσανάκια μας, βαρελίσο αγιασμό, από μια κάνουλα της καλύβας.
Μετά όλη μαζί, τραβάγαμε για την παραλία, με τα λάβαρα μπροστά,,, τα εξαπτέρυγα και τα λιβανιστήρια από πίσω.
Τα μικρά πηγαίναμε ή στην αρχή ή στο τέλος της κουστωδίας, γιατί το είχαμε σε κακό μας, να μπούμε ανάμεσα στον κόσμο.
Απλωνόμασταν γωνιακά απ τα βράχια του φάρου μέχρι τα σκαλιά της παραλίας,,, και κει, έριχνε ο παππάς το σταυρό στη θάλασσα, για ν αγιάσουνε τα νερά,,, και νάνε καλοτάξιδα για τους καπεταναίους.
Το σταυρό τότε, τον ρίχνανε στη θάλασσα χωρίς να είναι δεμένος -όπως κάνουνε σήμερα- λες και είναι άλογο και θα τους φύγει...
Βουτάγανε αρκετοί στα παγωμένα νερά,,, του Αμβρακικού κι όποιος τον έπιανε, τα κονόμαγε...
Γύριζε με το σταυρό επάνω στον αγιασμένο δίσκο, από σπίτι σε σπίτι,,, -σ όλα τα σπίτια της Βόνιτσας - για να αγιάσουν - και οι νοικοκυρές, αφού φίλαγαν το σταυρό, ρίχνανε στο δίσκο, ότι επιθυμούσαν.
Ο ευλογημένος με το σταυρό και τις εισπράξεις πάνω στο δίσκο, γύριζε τότε από σπίτι σε σπίτι,,, και από σοκάκι σε σοκάκι, χωρίς να υπάρχει φόβος αρπαγής του, από κάνα αλλοδαπό.
Τότε, τα νερά του Αμβρακικού ήταν πεντακάθαρα κι ο σταυρός καθώς ήταν από μάλαμα και χρυσάφι,,, είχε και κάμποσα ρουμπίνια πάνω του, -πέντε θυμάμαι-,,, λαμποκόπαγε στον πάτο της θάλασσας.
Ήταν πολύ βαρύς... ασήκωτος σας λέω,,, γιατί τον είχα πιάσει κι εγώ, στα χέρια μου...
Μια χρονιά,,, έπεσε ο σταυρός στη θάλασσα,,, και από τότε δε τον ματάδαμε..
Καθώς ήταν κειμήλιο, μεγάλης αξίας και μαλαματένιος,,, τον ψάχνανε μέρες και νύχτες, ακόμα και με τα πυροφάνια.
Ο σταυρός πάει... δε ματα-γύρισε από τότε στις γειτονιές,,, και πολλά είπανε... Είπα κι εγώ, ο θεός κι η ψυχή τους...
Από τότε, έδωσε εντολή ο Δεσπότης, όχι μόνο να τον δένουνε με κορδέλα, αλλά να είναι κι από φελώ...
Άντε συ, μετά απ όλα αυτά, και καλομαθημένος με τέτοιο μαλαματένιο σταυρό πού είχες, να πας να προσκύνησης τώρα το φελώ,,, και να πληρώσεις κι από πάνω...
Απ τις παιδικές αναμνήσεις μου.
Ο μαλαματένιος σταυρός.
www.giorgosbelesiotis.blogspot.gr