ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
Ἀρχιεπ. Δαμασκηνοῦ 10
302 00 ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΝ
Τηλ: 26310-22322, 22421
Fax: 26310-28701
Ἱστοσελίς: www.imaa.gr
e_ mail: imaa@otenet.gr
Ἐν Ἱερᾷ Πόλει Μεσολογγίου τῇ 1ῃ Αὐγούστου 2016
Ἀριθ. Πρωτ.: 590
Π Ο Ι Μ Α Ν Τ Ο Ρ Ι Κ Η Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ
(ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 85)
Ο ΧΑΡΙΤΙ ΘΕΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
Κ Ο Σ Μ Α Σ
ΤΗΣ ΑΓΙΩΤΑΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
Πρός τόν ἱερόν κλῆρον, τίς μοναστικές ἀδελφότητες
καί τόν εὐσεβῆ λαό τῆς καθ’ ἡμᾶς θεοσώστου Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Ἀγαπητοί πατέρες καί ἀδελφοί,
Ἡ σημερινή ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου εἶναι ἑορτή χαρᾶς καί ἀγαλλιάσεως. «Οὐ πενθήρης ἡ παροῦσα πανήγυρις…». Ἡ Ἐκκλησία δέν ἔχει πόνο καί λύπη γιά τόν θάνατό τῆς Παναγίας μας. Ὅπως λέει ὁ ἱερός Δαμασκηνός, ἀπευθυνόμενος πρός τήν Θεοτόκο, «Οὐ σέ ὁ θάνατος ἐμακάρισε Θεοτόκε, ἀλλ’ αὐτόν τόν θάνατον κατηγλάϊσας, τήν τούτου κατήφειαν λύσασα καί χαράν θάνατον δείξασα».
Σήμερα, ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι ὅπου γῆς, καί πιό πολύ στή θεοφρούρητη καί ἁγιοτόκο Ἑλλάδα μας, ἑορτάζουν καί τιμοῦν τήν Παναγία μας πανηγυρικά.
Θέλουμε κι ἐμεῖς σήμερα, νά πανηγυρίσουμε ἀληθινά, νά τιμήσουμε θεάρεστα τή μεγάλη μας Μητέρα; Θέλουμε νά χαροῦμε καί νά ὠφεληθοῦμε;
Νά μή μείνουμε σέ κοσμικούς πανηγυρισμούς, ἀλλά νά θελήσουμε νά γνωρίσουμε καί νά μιμηθοῦμε τίς ἀρετές τῆς Παναγίας μας.
Ὅπως μᾶς συμβουλεύει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, «ἀς κατασκευάσουμε τήν ἐνθύμησι καί τήν καρδιά μας, ταμεῖον καί κατοικία τῶν ἀρετῶν τῆς Θεοτόκου».
Ἡ Παναγία μας πολιτεύθηκε «ἀρεταῖς παντοίαις». Ἦταν, κατά τήν πατερική φωνή «κῆπος χαρίτων».
Τί εἶχε καί γιατί ἐξέλεξε τήν Μαρία τῆς Ναζαρέτ ὡς μητέρα Του, ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Πατρός;
Μήπως εἶχε πλούτη καί δόξα, λαμπρά κοσμήματα καί πολυτελεῖς ἀμφιέσεις τῶν εὐγενῶν ἡγεμονίδων τῆς Ρώμης; Ἤ μήπως τό λάμπον ἐπίχρισμα τῆς ἑλληνικῆς σοφίας καί παιδεύσεως; Τίποτε ἀπό αὐτά δέν εἶχε, τά ὁποῖα ἄλλως τε δέν συγκινοῦν τόν Κύριο.
Ἡ πτωχή καί ἀπέρριτη Παρθένος τῆς Ναζαρέτ εἶχε κάτι ἄλλο πολύτιμο, ἀληθινό καί ἐξαίρετο, τό ὁποῖο καμία γυναίκα δέν διέθετε σέ αὐτόν τόν βαθμό. Εἶχε στολισμό πού ἀγνοεῖ τήν ἐπίδειξι καί τήν ματαιότητα. Εἶχε τόν λαμπρό στολισμό τῶν ἀρετῶν.
Σήμερα, στήν λαμπρή της δόξα, προβάλλονται οἱ ἀρετές της καί μᾶς διδάσκουν.
Σέ ποιά ἄλλη γυναίκα ὁ Ἀρχάγγελος εἶπε τόν ὑπέροχο χαιρετισμό «κεχαριτωμένη καί εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί»; (Λουκ. α’,28) Ποιός ἄλλος ἄνθρωπος τιμήθηκε μέ τέτοια τιμή; Ἡ Παναγία μας, ἄν καί ἄκουσε τόσα ἐπαινετικά, δέν ὑπερηφανεύθηκε. Βυθίστηκε μόνο στό ἱερό δέος τῶν ταπεινῶν ψυχῶν καί ταπεινώθηκε περισσότερο. Ὅσο ὁ Τριαδικός μας Θεός τήν ὕψωσε, τόσο αὐτή ταπεινώθηκε καί σμίκρυνε τόν ἑαυτό της σέ ὅλη της τή ζωή. Ἡ μεγάλη ταπείνωσι τῆς Παναγίας μας τήν ἐκόσμησε μέ τήν ἐξ ἴσου μεγάλη ἀρετή τῆς σεμνότητος, μέ τήν ἀρετή τήν ὁποία εἰρωνεύεται σήμερα ὁ κόσμος μας.
Μέσα στήν παγκόσμια ἱστορία ἡ Παναγία μας κατέχει τήν πρώτη θέσι στήν σεμνότητα. Εἶναι ἡ «κεχαριτωμένη καί εὐλογημένη ἐν γυναιξί». Ἐάν ἦταν ἀπό τίς νέες ἐκεῖνες πού ἔχασαν τήν μεγάλη ἀρετή τῆς σεμνότητος, τῆς αἰδημοσύνης, τῆς ἐντροπῆς, τήν ὁποία τῆς ἔδωσε ὁ Θεός σάν ἰσχυρό περιτείχισμα τῆς καθαρότητος, δέν θά αἰσθανόταν καμία ταραχή ἀπό τήν ἐμφάνισι καί τόν χαιρετισμό τοῦ ἀγνώστου ἀνδρός, τοῦ ἀρχαγγέλου.
Οἱ νέες, πού σήμερα ἔχασαν τήν ἐντροπή καί παρουσία, πού ζοῦν σάν προσόν τόν ἄσεμνο τρόπο καί λόγο στή συμπεριφορά τους, δέν ταράσσονται σέ ἀνάλογες συναντήσεις. Ἡ σεμνή Παρθένος Μαρία αἰσθάνθηκε μεγάλη συστολή καί ταραχή∙ καί στήν παρθενική της ὄψι ἀνέβηκε τό χαριτωμένο ἐκεῖνο κοκκίνισμα τῆς ἐντροπῆς, τό ὁποῖο δυστυχῶς χάνουν σήμερα οἱ νέες καί γι΄ αὐτό φθάνουν σέ φοβερά ναυάγια.
Ἡ βαθειά ταπείνωσι καί ἡ σεμνότητα ἔθρεψαν, ἐκαλλιέργησαν καί ἑδραίωσαν στή Μαρία τῆς Ναζαρέτ ὅ,τι πιό χαριτωμένο, ὑψηλό καί θαυμαστό: τήν ὑπέρ τούς ἀγγέλους καθαρότητα καί ἁγνότητα.
Μέσα ἀπό τά μολυσμένα σπλάχνα τοῦ σαπισμένου ἀπό τήν διαφθορά κόσμου τῆς Ναζαρέτ, ἀνεβλάστησε ὡς ἄνθος τῆς παρθενίας ἡ μοναδική σέ ὅλους τούς αἰῶνες Παρθένος Μαρία. Τό χαμηλό, τό κακότροπο, τό δυσφημισμένο κοινωνικό περιβάλλον τῆς περιοχῆς ἐκείνης, γιά τήν ἀποστασία του, τήν ἀκολασία του καί τήν διαφθορά του, δέν μπόρεσε νά πλησιάσει, νά μολύνει, νά καλύψει, τό ὑψηλότερο Ὄρος τῆς καθαρότητος καί τῆς ἁγνότητος.
Ἡ Παναγία μας θέλησε νά παραμείνη ταπεινή, σεμνή, ἁγνή καί χάριτι Θεοῦ τό ἐπέτυχε.
Ἀγαπητοί,
Θαυμάζουμε τήν Παναγία μας γιά τίς ἀρετές της, μᾶς ἐκπλήσσει τό μεγαλεῖο της, ἔχουμε ὅμως λύπη καί πόνο γιά τόν κόσμο μέσα στόν ὁποῖο ζοῦμε. Ζοῦμε μέσα σέ ἕνα κόσμο παρηκμασμένο, χυδαῖο, ἀναίσχυντο, σκληρό, ἀπάνθρωπο, σέ ἕνα κόσμο πού ἔφθασε στό ναδίρ τῆς ἀθλιότητος γιατί ἄφησε τόν Θεό καί τό ἅγιο θέλημά Του καί θέλει νά ζῆ μέ ἄκρατο ἐγωισμό, μέ ἀναίδεια, μέ ἀναισχυντία, μέ σαρκολατρεία.
Ὅλοι ὅσοι ἀγαποῦμε τήν Παναγία μας καί θέλουμε νά τήν τιμήσουμε, ἐλᾶτε νά προσβλέψουμε εἰλικρινά στίς ἀρετές της, νά καθρεφτίσουμε τήν προσωπική μας ζωή στή λαμπρότητά της, καί νά ἀρνηθοῦμε τήν ἀποστασία καί τήν παθογόνο ζωή τοῦ κόσμου. Ὅσο πιό εἰλικρινά καί μέ συνέπεια μιμηθοῦμε τήν Παναγία μας, τίς λαμπρές ἀρετές της, τόσο μεγαλύτερο κέρδος θά ἔχουμε καί στή γῆ καί στόν οὐρανό. Νά μιμηθοῦμε τήν ταπείνωσί της.
Νά συναισθανθοῦμε ὅτι εἴμαστε ἀδύναμοι, μικροί, φθαρτοί, πρόσκαιροι καί μάλιστα ἁμαρτωλοί.
Νά σκύψουμε μέ εὐλάβεια ἐμπρός στό μεγαλεῖο, τήν ἀγάπη καί τό ἔλεος τοῦ Κυρίου μας, νά μετανοήσουμε εἰλικρινά, καί ἡ ζωή μας νά γίνη μία ταπεινή ὑπακοή στό θεῖο θέλημά Του.
Μήν τό ἀμφισβητήσουμε. Ὁ φοβερός ἐγωισμός μας καί ἡ φιλαυτία μας, μᾶς ἀπογυμνώνουν ἀπό τή χάρι τοῦ Θεοῦ μας καί μᾶς παραδίδουν σάν σάρκες γεμάτες πάθη, στήν ἐξαθλίωσι.
Νά ντυθοῦμε κι ἐμεῖς μέ τήν ἀρετή τῆς σεμνότητος, τήν ὁποία ὁ κόσμος ἔχει πετάξει καί χλευάζει σήμερα. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀποβάλλει τήν σεμνότητα, τότε ξεφεύγει ἀπό τόν προορισμό του καί καταντάει εὐτελιστική ὑπάρξι.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος λέει ὅτι «ἡ ἀπώλεια τῆς ἐντροπῆς εἶναι ἡ πύλη τῶν πιό φοβερῶν κακῶν…».
Ποιά ἠθική εὐαισθησία μπορεῖ νά ἔχει ἐκεῖνος πού πέταξε κάθε ἴχνος ἐντροπῆς καί ἀξιοπρεπείας;
Ἰδιαιτέρως ἄς προσέξουν τήν ἀρετή τῆς σεμνότητος οἱ γυναῖκες καί οἱ νέες. Τό μάθημα τῆς σεμνότητος πρέπει νά ξεκινάει μέσα ἀπό τήν οἰκογένεια, ἀπό τήν σεμνή μητέρα. «Τό πιό θελκτικό καί ὄμορφο λουλούδι τῆς γυναικός εἶναι τό ὑπέροχο κοκκίνισμα τῆς ἐντροπῆς» ὑπογραμμίζει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ἐνῶ «ἡ ἀναισχυντία καί ἡ ἔλλειψι τῆς ἐντροπῆς εἶναι μητέρα τῆς ἀνηθικότητος καί τῆς ἀκολασίας» προσθέτει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος.
Ἔπειτα, ἡ ἀνδροποίησι τῆς γυναικός ἤ ἡ γυναικοποίησι τοῦ ἀνδρός δέν εἶναι κατόρθωμα, ἀλλά ξεπεσμός καί προσβολή τῶν ἀνθρωπίνων προσώπων.
Καλλιεργῶντας, κατ’ αὐτόν τόν τρόπο, τήν ταπείνωσι καί τήν σεμνότητα, ἄς ἐργασθοῦμε νά διδαχθῇ, νά ἁπλωθῇ καί νά ἑδραιωθῇ ἰδιαιτέρως μέσα στήν νεότητά μας ἡ Τρίτη ἀρετή τῆς Παναγίας μας, πού ἀναφέραμε, δηλαδή ἡ καθαρότητα, ἡ ἁγνότητα.
Ἡ ἁγνότητα εἶναι αἰώνιο καί ἀμάραντο ἄνθος. Εἶναι στολή ἀγγέλων. Εἶναι ἄφθαστος θησαυρός, πού ἑτοιμάζει μιά εὔρωστη ζωή γιά τό νέο καί τή νέα, μιά δημιουργική οἰκογένεια, πού συνοδεύει μικρούς καί μεγάλους καί τούς ὁδηγεῖ σέ μιά ἁγιασμένη πορεία, στή γῆ καί στόν οὐρανό.
Ἀγαπητοί,
Μιά κοινωνία, ἕνας κόσμος πού νομιμοποιεῖ καί δικαιώνει τή λατρεία τοῦ «ἐγώ», τήν ἀναίδεια, τήν ἀναισχυντία, πού βυθίζεται στή σαρκολατρεία καί τή διαστροφή, εἶναι πολύ κοντά στόν ἀφανισμό. Δυστυχῶς καί ἡ Ἑλλάδα μας, ἀφοῦ οἱ Ἕλληνες ἄφησαν τό θέλημα τοῦ Χριστοῦ μας, βαδίζει μέ σταθερότητα σέ αὐτή τήν πορεία τῆς φθορᾶς.
Ἡ Παναγία μας εἶναι τό ἐξαίρετο ὑπόδειγμα ὅλων μας, ἰδιαιτέρως δέ τῆς νεότητος. Μποροῦμε νά ἀνακόψουμε τό κατρακύλισμα τοῦ ἀφανισμοῦ μας, μέ τό παράδειγμα τῶν ἀρετῶν της: μέ τήν ταπείνωσί της, τή σεμνότητά της, τήν ἁγνότητά της.
Σήμερα, πού ἑορτάζουμε τήν ἔνδοξο Κοίμησί της, ἄς θελήσουμε νά ἐγκολπωθοῦμε καί νά μιμηθοῦμε τίς μεγάλες ἀρετές της.
Ἄς προσευχώμαστε, ἄς παρακαλοῦμε τήν Παναγία μας, ὡς πρέσβειρα καί σώτειρα, νά πρεσβεύῃ γιά μᾶς, ἀλλά καί γιά τό κλυδωνιζόμενο Ἔθνος μας.
Ἔτσι, ἀγαπητοί, θά ἑορτάσουμε ἄξια καί θά τιμήσουμε ἀληθινά τήν Παναγία μας.
Μετά πατρικῶν εὐχῶν
O ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΚΟΣΜΑΣ