Με παντελή την απουσία δημοτών, εκπροσώπων φορέων κλπ., αλλά και αρκετών δημοτικών συμβούλων, λόγω, ίσως, και του γεγονότος ότι βρισκόμαστε στο φόρτε της καλοκαιρινής περιόδου, ψηφίστηκε ομόφωνα, την Παρασκευή 4 Αυγούστου 2017, από το δημοτικό συμβούλιο Λευκάδας η προγραμματική σύμβαση με τονΔήμο Ακτίου-Βόνιτσας για τη συνεργιστική, εν προκειμένω διαδημοτική και διαπεριφερειακή συνάμα, διαχείριση των στερεών αποβλήτων, με την οποία ο δήμος Λευκάδας αναλαμβάνει την υποχρέωση να δέχεται προς επεξεργασία στις εγκαταστάσεις της υπό κατασκευή ΜοΠΑΚ τα σκουπίδια των Δήμων Μεγανησίου και Ακτίου-Βόνιτσας καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας της, κι ο Δήμος Ακτίου-Βόνιτσας να δέχεται τα υπολείμματα της ΜοΠΑΚ στον ΧΥΤΥ της Παλαίρου.( εδώ το κείμενο της Προγραμματικής Σύμβασης).
Ο δημ. σύμβουλος κ. Κ. Γληγόρης αποχώρησε από την ψηφοφορία για να διευκολύνει, ίσως, την ομοφωνία της απόφασης, ενώ οι δυο δημ. σύμβουλοι τηςΛαϊκής Συσπείρωσης, Θ. Καββαδάς και Χ. Φρεμεντίτης, ψήφισαν υπέρ με την επιφύλαξη κάποιων επιμέρους άρθρων της σύμβασης, αφού προηγούμενα κατέθεσαν τις απόψεις της παράταξής τους περί κεντρικού σχεδιασμού στη διαχείριση των απορριμμάτων και δημόσιου χαρακτήρα της κατασκευής και λειτουργίας των έργων.
Η προγραμματική σύμβαση είχε προηγούμενα εγκριθεί κατά πλειοψηφία από το δημοτικό συμβούλιο Ακτίου-Βόνιτσας με αποτέλεσμα να μην επιδέχεται κανενός είδους προσθαφαιρέσεις, ενώ το τελικό κείμενο καταρτίστηκε, όπως ειπώθηκε, από τον κ. Χρ. Τσιλιγιάννη, μελετητή της ΜοπΑΚ, σε πολυήμερη συνεργασία με τους νομικούς συμβούλους των δύο δήμων. Ένα κείμενο με αρκετές ασάφειες για όποιον δεν είναι κατ΄ ανάγκη νομικός αλλά διαθέτει απλή λογική και κοινό νου, χωρίς να γνωρίζουμε αν πρόκειται εσκεμμένα για την πολλάκις ρηθείσα «δημιουργική ασάφεια», το οποίο όμως θα αποτελεί από δω και πέρα τον μπούσουλα για τη μελλοντική συνεργασία του Δήμου Λευκάδας με το Δήμο Ακτίου-Βόνιτσας και τον όποιο ΦοΔΣΑ (Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) δημιουργηθεί στο μέλλον, αν ευοδώσουν τελικά οι προσπάθειες της συνεργιστικής λύσης.
Αξίζει να αναφερθεί ότι παραμένει για τη δημοτική αρχή να παίζει η λεγόμενηαυτόνομη λύση, η δημιουργία δηλαδή ΧΥΤΥ για το υπόλειμμα εντός των ορίων του νησιού της Λευκάδας, σε περίπτωση που κάτι στραβώσει με τη συνεργιστική λύση. Όπως μάλιστα αποκαλύφθηκε ήρθαν τα αποτελέσματα της νέας μελέτης του ΕΜΠ με τις 15 νέες θέσεις που είχαν προταθεί για αξιολόγηση για την κατασκευή ΧΥΤΥ, πέρα από τις πέντε που είχαν προταθεί και αξιολογηθεί στην αρχική μελέτη, με τις δυο Ακόνες αυτή τη φορά -την Ακόνη Σφακιωτών και την Ακόνη Καρυάς– να καταλαμβάνουν τις δύο πρώτες θέσεις, όπως άφησε να εννοηθεί, αν δεν το είπε καθαρά, ο κ. Στ. Βλάχος. (Δες εδώ τον χάρτη με τις τοποθεσίες).
Επειδή πιστεύουμε ότι το θέμα αυτό είναι αρκετά σοβαρό, το πιο καυτό ίσως των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το νησί μας, και θα απασχολήσει επί μακρόν ακόμη την τοπική κοινωνία, γιατί τίποτε ακόμη δεν είναι με σαφήνεια προδιαγεγραμμένο, θα προσπαθήσουμε -χρόνου επιτρέποντος- να παρουσιάσουμε όλες τις απόψεις και ένα μεγάλο μέρος των όσων ειπώθηκαν στο δημοτικό συμβούλιο, αρχίζοντας αυτή τη φορά κάπως ανάποδα, από το τέλος προς την αρχή.
Μια ενδιαφέρουσα, και πολιτική -το θέμα είναι κατ΄ εξοχήν πολιτικό όσο κι αν θέλουν να κωφεύουν και να «μυγιάζονται» με τον όρο αυτό κάποιοι από τους δημοτικούς συμβούλους της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας-, παρέμβαση έκανε μετά το τέλος των τοποθετήσεων των δημοτικών συμβούλων, ο Χρήστος Παπαδόπουλος, που μπορείτε να ακούσετε αναλυτικά όλα όσα είπε στο βίντεο στο τέλος της ανάρτησης.
O Χρ. Παπαδόπουλος στην παρέμβασή του, αφού επισήμανε ότι η κυβερνητική βούληση που εφαρμόζει η κυβέρνηση, με τη σύμφωνη γνώμη της αντιπολίτευσης, στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι να γίνει η διαχείριση μέσω ΣΔΙΤ (σ.σ.: Συμπράξεις Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα), επιδοτώντας, προωθώντας και στηρίζοντας τους μεγάλους κατασκευαστές και το μεγάλο κεφάλαιο της χώρας, έφερε σα παράδειγμα την Δυτική Μακεδονία, που ήταν η πρώτη περιοχή της χώρας που κινήθηκε, όπως είπε, στο πλαίσιο αυτό και εφάρμοσε τις ΣΔΙΤ, για να ακολουθήσει κατόπιν η περιφέρεια της Ηπείρου με εν δυνάμει «πελάτες» -με εισαγωγικά ή χωρίς εισαγωγικά- όλη τη δυτική Ελλάδα, από Κέρκυρα μέχρι Αγρίνιο. Από αυτή την άποψη, πρόσθεσε, η πρόκριση μιας άλλης συνεργασίας, διαδημοτικής – διαπεριφερειακής, αποτελεί εξαίρεση και όχι τον κανόνα, που ενέχει δυσκολίες.
Στη συνέχεια είπε:
«Οι δυσκολίες αυτές μεγαλώνουν από την άποψη ότι σπαταλήθηκαν τρία χρόνια χωρίς να επιδιωχθεί από την αρχή αυτή η λύση. Ο δεματοποιητής, που τώρα γίνεται λόγος ότι δημοπρατείται, ήταν να επεξεργαστεί τα απορρίμματα που πηγαίνουν τώρα στη θέση του βιολογικού καθαρισμού, γιατί οι ΧΑΔΑ (σ.σ.: Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμάτων) είχαν αποκατασταθεί. Θα λειτουργούσε για τα χρόνια που πέρασαν μετά την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ και θα πάμε τώρα για άλλα δυο χρόνια επιπλέον. Οι δεματοποιητές είναι μια πονεμένη ιστορία. Είναι στην ουσία time out, δίνουν ένα χρόνο λειτουργίας σε περιοχές που έχουν προβλήματα μέχρι να πάνε στην τελική λύση, που θα είναι ΜοΠΑΚ (σ.σ.: Μονάδα Προεπεξεργασίας, Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης), εργοστάσιο κτλ. Έχουν προβλήματα -η λειτουργία τους έχει ξεκινήσει από παλιά-, από το Ναύπλιο μέχρι την Αμαλιάδα. Σκίζονται οι μεμβράνες, τα σύμμεικτα όταν μείνουν πολύ καιρό πολτοποιούνται και δεν μπορεί μετά να γίνει η ανάκτηση, και μόνο σε ΧΥΤΑ μπορεί να πάνε.
Επομένως είναι ένα κόστος που βαρύνει τους δημότες αυτή τη στιγμή. Ήδη έχουν αυξηθεί τα δημοτικά τέλη όσον αφορά το δεματοποιητή, ο οποίος μπορεί να αποβεί τελικά άχρηστος. Δεν είναι δηλαδή οργανικό στοιχείο της Μονάδας της ΜοΠΑΚ, της ανάκτησης, της κομποστοποίησης κτλ. Εάν αυτά τα τρία χρόνια είχαν χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για το ζήτημα, όπως είχε τεθεί από την αρχή αυτή η λύση, τότε πιθανόν να είχανε προχωρήσει πολύ πιο γρήγορα τα πράγματα. Παρ΄ όλα αυτά, εμείς από πέρυσι, όταν ο Δήμος Λευκάδας είχε φτάσει σε αδιέξοδα, με κόσμο που ερχότανε εδώ από την ύπαιθρο, κι έψαχνε να βρει αυτόνομες λύσεις, είχαμε βάλει το θέμα, μαζί με άλλους συναγωνιστές από τις περιοχές της Πρέβεζας και της Αιτωλοακαρνανίας, ότι η μόνη λύση είναι οι διαδημοτικές-διαπεριφερειακές συνεργασίες που θα μπορούσαν να ενταχτούν περισσότεροι Δήμοι».
Για την υπό συζήτηση προγραμματική σύμβαση αυτή καθαυτό πρόσθεσε:
«Ο τρόπος που έρχεται η συγκεκριμένη προγραμματική σύμβαση είναι προβληματικός. Είμαστε μέσα σε μια μνημονιακή κανονικότητα που δεν πρέπει να πηγαίνουμε με το «take or leaving», ή πάρτο ή άστο. Έπρεπε να είχε γίνει διαβούλευση, να είχαν μπει ζητήματα, στα οποία πιθανόν να συμφωνούσε και ο Δήμος Βόνιτσας, ούτως ώστε να δινότανε η καλύτερη δυνατή λύση. Δεν είναι επιχείρημα ή περνάει έτσι ή δεν περνάει. Ένα ζήτημα, λοιπόν, είναι ότι δεν προβλέπει η προγραμματική σύμβαση τη δυνατότητα ένταξης και άλλων δήμων της περιοχής, που θα μπορούσε να είναι ζητούμενο γιατί θα μείωνε το κόστος, όπως ο Δήμος Πρέβεζας, Αμφιλοχίας -δεν ξέρω- ίσως και πιο πέρα. Επειδή είναι προγραμματικό κείμενο έπρεπε να προβλέπει τη δυνατότητα να ενταχτούν μελλοντικά και άλλοι δήμοι.
Δεύτερο ζήτημα, το ζήτημα της ποσότητας των 30 χιλ. τόνων. Δεν μπορεί να μπαίνει έτσι. Εφόσον υπάρχει η δυνατότητα επέκτασης θα έπρεπε στην προγραμματική σύμβαση να προβλέπεται η δυνατότητα εκκίνησης με αυτή την ποσότητα και επέκτασης στη συνέχεια μέχρι 50 χιλ. ή ξέρω ΄γω πόσους τόνους. Άρα και εδώ υπάρχει έλλειμμα στην προγραμματική σύμβαση.
Το τρίτο ζήτημα, που αφορά έλλειμμα σημαντικό της σύμβασης: Εδώ γίνεται επιλογή, γιατί το ζήτημα του φορέα λειτουργίας θα μπορούσε να μείνει για τον ΦοΔΣΑ (σ.σ.: Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων), ή να μην λέγεται από την αρχή, από τη στιγμή που ειπώθηκε ότι μπορεί να υπάρχει η μία ή άλλη λύση. Ή να δοθεί σε εργολάβο που θα το λειτουργήσει όλα τα χρόνια ή να το λειτουργήσει ο Δήμος. Όμως, εδώ γίνεται επιλογή, και στο άρθρο 3 σε συνδυασμό με το άρθρο 4 που λέει ότι η διάρκεια είναι μέχρι να κλείσει η ΜοΠΑΚ ή ο χώρος ΧΥΤΥ (σ.σ.: Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολείμματος) της Παλαίρου. Δίνει στο διηνεκές την ανάθεση λειτουργίας.
Δεν αναφέρεται πουθενά, παρότι εκτιμώ την τοποθέτηση που έκανε ο Στάθης (σ.σ. εννοεί τον εισηγητή κ. Στάθη Βλάχο που είχε αναφερθεί προηγούμενα ότι η ανάθεση σε ανάδοχο αφορά την δοκιμαστική περίοδο της Μονάδας). Είναι όμως γνώμη του και όντως γίνεται αυτό στα έργα. Το βιολογικό καθαρισμό της Λευκάδας τον είχε λειτουργήσει ο ανάδοχος με δικά του έξοδα -κι έτσι γίνεται πάντα- για δύο χρόνια για να διορθωθούν προβλήματα λειτουργίας, προτού παραδοθεί στο δήμο. Αυτό όμως δεν έχει να κάνει με την δοκιμαστική περίοδο λειτουργίας του έργου, γιατί είναι μέσα στην εργολαβία της κατασκευής, με την περίοδος λειτουργίας που μπορεί να είναι 25-30 χρόνια, που επίσης κι αυτό είναι παράλειψη της προγραμματικής σύμβασης…».
Αφού πρόσθεσε κατόπιν, με αφορμή το ΠΕΣΔΑ (σ.σ.: Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων) Ηπείρου, ότι η διαχείριση των απορριμμάτων μέσω ΣΔΙΤ τιμωρεί τη διαλογή στη πηγή, γιατί οι συμβάσεις που υπογράφονται προβλέπουν συγκεκριμένο τονάζ απορριμμάτων ανά έτος, που αν οι δήμοι δεν το πηγαίνουν στην πόρτα μπαίνει πρόστιμο, τόνισε:
«Μια άλλη παρατήρηση που θέλω να κάνω είναι ότι δεν υπάρχει ΜοΠΑΚ αν δεν υπάρχει χώρος διάθεσης του υπολείμματος, όπως επίσης δεν υπάρχει χώρος διάθεσης αν δεν υπάρχει ΜοΠΑΚ. Αυτά τα δύο πάνε μαζί και το λέω γιατί ο χώρος εκεί διάθεσης είχε σχεδόν γεμίσει, αν θυμάστε την τοποθέτηση του κ. Αποστολάκη εδώ πριν μερικούς μήνες. Και μην ξεχνάμε ότι δεν έχει γεμίσει από το Δήμο Βόνιτσας που έχει πολύ λίγα, όπως ειπώθηκε, απορρίμματα, αλλά με απόφαση πέρυσι της Αποκεντρωμένης Περιφέρειας Δυτ. Ελλάδας τα απορρίμματα από το δήμο Ολυμπίας μπάζωναν τον Χώρο Υγειονομικής Ταφής στην Πάλαιρο, ενώ η Λευκάδα ωθούνταν να κάνει αιτήσεις στους δήμους της Άρτας, των Ιωαννίνων κτλ. Επομένως η ανάγκη αυτή που είχε βάλει ο δήμαρχος της Βόνιτσας ενός καινούργιου κυττάρου είναι ένα απαραίτητο ζήτημα, δεν είναι μια πολυτέλεια, γιατί αλλιώς ο χώρος είναι πάρα πολύ μειωμένος. Που σημαίνει ότι και ΜοΠΑΚ να γίνει όταν ο χώρος εκείνος κλείσει επειδή δεν θα είναι επαρκής, πάλι θα πας σε λύσεις Ιωαννίνων, που θα τις πληρώνουν οι δημότες. »
Για τον ανάδοχο λειτουργίας της ΜοΠΑΚ επισήμανε:
«Όσον αφορά τον ανάδοχο λειτουργίας γίνεται επιλογή από τη σύμβαση, είναι συγκεκριμένη. Επειδή ειπώθηκε -κι εγώ το πιστεύω- ότι πέρασε από πολλά κόσκινα και την είδαν πολλοί μέχρι να γίνει αυτή η προγραμματική σύμβαση, λέω ότι είναι επιλογή για το χρόνο λειτουργίας. Δεν είναι ιδεολογικό μόνο το ζήτημα όσον αφορά το θέμα της ιδιωτικοποίησης, είναι ζήτημα που ανεβάζει το κόστος λειτουργίας. Εάν λειτουργήσει τη ΜοΠΑΚ της Λευκάδας ανάδοχος για 20 ή 25 χρόνια οι δημότες θα επιβαρυνθούν και με το εργολαβικό όφελος του αναδόχου, που είναι εύλογο από τη στιγμή που θα τη λειτουργεί. Μάλιστα μέσα στη σύμβαση αναφέρεται ότι και ο Δήμος Λευκάδας και ο Δήμος της Βόνιτσας θα παρέχουν στο φορέα λειτουργίας το προσωπικό τους, την τεχνική τους υπηρεσία, τα μηχανήματά τους, τα πάντα. Χωρίς όμως να λέει τι θα κάνει ο ανάδοχος λειτουργίας. Δεν έχει τίποτε για τον ανάδοχο λειτουργίας. Λέει μόνο ότι αυτό θα γίνει όταν θα υπογραφεί η σύμβασή μαζί του με βάση την οικονομικότερη προσφορά. Άρα, εδώ λοιπόν γίνεται επιλογή από την προγραμματική σύμβαση, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα σε αυτό. Πάει να γίνει μια διαδημοτική συνεργασία που θα λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και με βάση την προγραμματική σύμβαση, αν δεν αλλάξει.
Γι΄ αυτό λέω δεν μπορείς να πας σε μια διαδικασία «take or leaving» και θα πρέπει να το δει ακόμη και τώρα ο δήμος. Προς το συμφέρον του είναι και το συμφέρον των δημοτών για να μην αυξηθεί το κόστος λειτουργίας. Θα μπορούσαν να μην υπάρχουν τα άρθρα 3, 5 κλπ., ώστε να μείνει ανοιχτό αυτό το ζήτημα. Αν ο Δήμος Βόνιτσας ήθελε ντε και καλά να βάλει ανάδοχο θα μπορούσε να το δει κανείς με το ΦοΔΣΑ. Εδώ όμως γίνεται επιλογή και από τους δύο, και από το δήμο Βόνιτσας και από το δήμο Λευκάδας. Από αυτή την άποψη είναι σημαντική η απόφαση που θα πάρετε, εσείς θα τη ζυγίσετε, και βέβαια θα έχουμε μπροστά όλους τους μήνες να συζητάμε για τα αποτελέσματα όλης αυτής της πορείας».