Την Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2017 το βράδυ ολοκληρώθηκαν οι εκδηλώσεις μνήμης και προβληματισμού «Ποτέ πια φασισμός», που οργάνωσε η δημοτική παράταξη ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ στην ανακαινισμένη παλιά λαχαναγορά Αγρινίου για την απελευθέρωση της πόλης στις 14 Σεπτέμβρη του 1944 από την γερμανική και ταγματασφαλίτικη κατοχή.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων αυτών πραγματοποιήθηκε έκθεση της συλλογής των σκίτσων του γνωστού σκιτσογράφου Στάθη Σταυρόπουλου, με τίτλο «Τα αντιφασιστικά – Αντιρατσιστικά», των εκδόσεων ΚΨΜ, καθώς και πρωτοσέλιδων του παράνομου κατοχικού τύπου, η οποία «άνοιξε» την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου και έκλεισε την Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου του 2017.
Στο άνοιγμα της έκθεσης ο αγρινιώτης κοινωνικός ανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, κ. Χρήστος Μπακάλης, αναφέρθηκε στο χώρο και την κοινωνία του Αγρινίου κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου μέχρι και το τέλος του 1945, καθώς και στις συνθήκες που διαμόρφωσαν το αντιστασιακό κλίμα κατά την διάρκεια της κατοχής.
Παρουσιάσθηκαν θεματικοί χάρτες της πόλης (Δημόσια καταστήματα, χώροι του στρατωνισμού και της διοίκησης των Ιταλών, των Γερμανών και του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου, των φυλακών κ.ά.), καθώς και αποκόμματα του Αθηναϊκού και τοπικού τύπου με ιδιαίτερες αναφορές στην πόλη και τα γεγονότα που την σημάδεψαν εκείνη την περίοδο.
Την Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2017, παραμονή της επετείου της απελευθέρωσης, πραγματοποιήθηκε η κεντρική εκδήλωση-συζήτηση, η οποία χαρακτηρίστηκε από την εμβληματική παρουσία του Μανώλη Γλέζου.
Ο Μανώλης Γλέζος έφτασε στην πόλη του Αγρινίου το μεσημέρι της ίδιας μέρας και το απόγευμα επισκέφθηκε το μνημείο των «120» εκτελεσμένων τη Μεγάλη Παρασκευή 14 Απριλίου του 1944, καθώς και το μνημείο των τριών κρεμασμένων πατριωτών από το Τάγμα Ασφαλείας της πόλης στην κεντρική πλατεία της πόλης, εναποθέτοντας λίγα λουλούδια στη μνήμη τους.
Η στιγμή κατά την οποία, ο «πρώτος αντάρτης της Ευρώπης», όπως τον χαρακτήρισε ο Charles de Gaulle (Σαρλ ντε Γκωλ), γονάτισε και προσκύνησε τα δύο μνημεία αντίστασης και θυσίας της πόλης του Αγρινίου, θα παραμείνει ανεξίτηλα ζωντανή και φορτωμένη συναισθήματα, σε όσους την έζησαν από κοντά.
Αντλώντας περιστατικά, κυρίως από τις επισκέψεις στα διάφορα σχολεία της χώρας, επιχείρησε με ένα λόγο παραβολικό να αναδείξει τον αγώνα για την ενδυνάμωση της δημοκρατίας στη χώρα, κάνοντας σαφή αναφορά στο ψήφισμα του Εθνικού Συμβουλίου που συνήλθε στις Κορυσχάδες Ευρυτανίας το Μάη του 1944, το οποίο όρισε με κατηγορηματικό και σαφή τρόπο πως «όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό και ασκούνται απ’ το λαό».
Αυτό από μόνο του, παρατήρησε, νοηματοδοτεί μια τελείως διαφορετική αντίληψη της λαϊκής κυριαρχίας, απ’ αυτήν που ορίζει η παράγραφος του σημερινού συντάγματος της χώρας, όταν λέει: « Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το σύνταγμα».
«Στην Απείρανθο της Νάξου», σημείωσε στη συνέχεια, «προσπαθήσαμε να εφαρμόσουμε ένα τοπικό πείραμα άμεσης δημοκρατίας σε επίπεδο βάσης.
Με λαϊκή συνέλευση όλοι οι κάτοικοι της κοινότητας καταργήσαμε τα προνόμια του κοινοτικού συμβουλίου και λειτουργήσαμε ένα σύστημα με ένα «σύνταγμα» και μια τοπική συνέλευση, που είχε το συνολικό έλεγχο της κοινοτικής διοίκησης. Σ’ αυτό το «σύνταγμα» την έννοια της λαϊκής εξουσίας την ορίζει το αξίωμα: «Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό, ανήκουν στο λαό και ασκούνται από το λαό».
Κλείνοντας την ομιλία του είπε: «Οι αριστεροί θα πρέπει να προσέχουμε πολύ, για να μην πατήσουμε ξανά τις πεπονόφλουδες που μας πετάνε».
Ο Δήμαρχος Αγρινίου, κ. Γιώργος Παπαναστασίου, στον οποίο δόθηκε αμέσως μετά ο λόγος, αναφέρθηκε στην υπερκομματική παρουσία του Μανώλη Γλέζου και την τιμή την οποία αισθάνεται το σύνολο των δημοτών και των κατοίκων του Αγρινίου για την επίσκεψή του σ’ αυτή, την ημέρα της απελευθέρωσης. «Φέτος», είπε, «η δημοτική αρχή της πόλης δεν αρκέστηκε σε μια επιμνημόσυνη δέηση. Οργάνωσε, συντόνισε και υποστήριξε εικαστικά και καλλιτεχνικά δρώμενα που κατάφεραν να αγγίξουν το συναίσθημα όλων όσων τα παρακολούθησαν, αναδεικνύοντας την ουσία και το περιεχόμενο της μνήμης. Δέσμευσή μου είναι οι εκδηλώσεις της μνήμης της θυσίας των “120”, καθώς και της απελευθέρωσης της πόλης από τα στρατεύματα κατοχής να αναβαθμισθούν».
«Αυτή την ιερή οφειλή», κατέληξε, «οφείλουμε να την ικανοποιούμε όλοι μαζί και ενωμένοι».
Ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η τοποθέτηση του προέδρου του παραρτήματος Αγρινίου της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ) κ. Θανάση Αλεξάκη. Αναφέρθηκε στους αγώνες και τις θυσίες των αγωνιστών του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ της περιοχής και της χώρας, οι οποιοί», όπως επισήμανε, «δώσανε έναν αγώνα διπλό και ταυτόσημο. Από τη μια ο αγώνας για την απελευθέρωση της χώρας από τους Γερμανούς και τους συνεργάτες τους κι από την άλλη ο ίδιος αγώνας για λαοκρατία και δικαιοσύνη».
«Αν και νικήσαμε τον ναζισμό και τον φασισμό», είπε, «στη συνέχεια ηττηθήκαμε, γιατί αντιπαλέψαμε με υπέρτερες δυνάμεις, Είμαστε περήφανοι για τον αγώνα μας. Αυτός ο αγώνας κρατάει ακόμα, δίνεται καθημερινά και θα δίνεται, όσο υπάρχουν άνθρωποι. Δεν πατήσαμε καμιά πεπονόφλουδα».
Εκτός από τον Δήμαρχο Αγρινίου και τον κ. Αλεξάκη, στην ανοιχτή συζήτηση παραβρέθηκαν επίσης: ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αιτ/νίας, κ. Παναγιώτης Τσιχριτζής, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματοβιοτεχνών Αιτ/νίας, κ. Γιώργος Πολύζος, ο πρόεδρος της Α’ ΕΛΜΕ Αιτ/νίας και Περιφερειακός Σύμβουλος Δυτικής Ελλάδας, κ. Κων/νος Κούστας, ο Αντιδήμαρχος Αγρινίου, κ. Σπύρος Αδάμης, ο δημοτικός Σύμβουλος της ΛΑΣ, Πελοπίδας Αντωνάκος, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου, κ. Παναγιώτης Μπεσίνης, το μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου της ΛΑΕ κ. Γιώργος Παληγέωργος, ο διοικητής του νοσοκομείου Αγρινίου κ. Δημήτριος Μιχάλης, ο Πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Νοσοκομείου Αγρινίου, κ. Βαγγέλης Παπασπύρος, ο Πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Νοσοκομείου Μεσολογγίου κ. Δημήτρης Τουμαράς, μέλη συνδικαλιστικών σωματείων, συναγωνιστές του Μανώλη Γλέζου από την πολιτική του διαδρομή και πλήθος δημοτών και κατοίκων του Δήμου Αγρινίου.
Το ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ νοιώθει την υποχρέωση να ευχαριστήσει, όλους όσους με τη συμμετοχή τους ανταποκρίθηκαν και στήριξαν με την παρουσία τους αυτές τις εκδηλώσεις, καθώς και όλους εκείνους που βοήθησαν στην υλοποίησή τους.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλουμε στο σημείο αυτό στον ηθοποιό Γιώργο Ζιόβα, ο οποίος μας χάρισε μια απαγγελία καρδιάς των στίχων της «Ρωμιοσύνης» του Γιάννη Ρίτσου.
Μπορεί η τελευταία φράση της ζωής του Χρήστου Σαλάκου, «θα μ’ εκδικηθεί ο Λαός του Αγρινίου, ζήτω το ΕΑΜ», λίγο πριν ο γερμανοτσολιάς Γεωργόπουλος κλωτσήσει το σκαμνί κάτω από τα πόδια του, να παραμένει ακόμα εκκρεμής και αδικαίωτη, αλλά θεωρούμε ότι κάθε φορά που θα καταφέρνουμε να υποστέλλουμε τις σημαίες του φασισμού των ημερών μας, όλο και περισσότερο θα δικαιώνεται αυτή του η τελευταία επιθυμία του.
Γιατί ο φασισμός στις μέρες μας έχει πολλές σημαίες υψωμένες.
Το σταμάτημα ενός πλειστηριασμού, είναι μια φασιστική σημαία που υποστέλλεται, η επανασύνδεση ενός κομμένου ρεύματος το ίδιο, όπως επίσης η αντίσταση και η ανυπακοή στις διεθνείς επιτροπείες, που αποφασίζουν σήμερα «για μας, χωρίς εμάς». Η παρουσία μας σε αυτούς τους αγώνες είναι ό,τι μπορεί σήμερα να πάρει εκδίκηση, για όσους θυσιάστηκαν για ένα ελεύθερο κόσμο, για μια καλύτερη και αξιοβίωτη ζωή, για μια λαϊκή κυριαρχία που θα πηγάζει από το λαό, θα ανήκει στο λαό και θα ασκείται από το λαό.