Το δελτίο ειδήσεων του MEGA συνήθως κλείνει με την παρουσίαση μιας ακόμα «αγαθοεργίας» της «φιλανθρώπου και ελεήμονος», κας Βαρδινογιάννη. Αυτή η κυρία είναι ένα χτυπητό εγχώριο παράδειγμα αυτού που ονομάζουμε “glamour φιλανθρωπία”. Αν βέβαια διεθνοποιήσουμε το φαινόμενο μπορούμε να αναφέρουμε πλείστα παρόμοια παραδείγματα: από την Ανζελίνα Τζολί ως την Μαντόνα και τον Μπόνο.
Αλλά και Διεθνείς Οργανισμοί, που λειτουργούν μάλιστα υπό την αιγίδα του Ο.Η.Ε., ασκούν το «φιλάνθρωπο» έργο τους με διάφορες καμπάνιες αλληλοβοήθειας, όπως π.χ. οι «Τηλεμαραθώνιοι Αγάπης», συγκεντρώνοντας δισεκατομμύρια, και «Κύριος οίδε» πόσα απ’ αυτά φτάνουν στον «αγαθό» προορισμό τους.
Πάντως έγκυρες έρευνες που είδαν το φως της δημοσιότητας μας λένε ότι είναι ζήτημα αν το 20% των συγκεντρωθέντων (σε είδος ή χρήματα) φτάνει στον τελικό προορισμό του, το 80% «διαρρέει» καθ’ οδόν… Θυμηθείτε για παράδειγμα τα έγκυρα δημοσιεύματα για τη «λεηλασία» των «συγκεντρωθέντων» που προορίζονταν για τους πληγέντες από το τσουνάμι στη Ν. Α. Ασία το 2004!
Και η ξετσιπωσιά δεν έχει όρια… Οι ίδιοι που καταστρέφουν, με πολέμους ή με την καταλήστευση του φυσικού πλούτου, λαούς και έθνη του ονομαζόμενου Τρίτου Κόσμου, μας καλούν στη συνέχεια με το προσωπείο της «φιλανθρωπίας» να βοηθήσουμε τους «καημένους» που λιμοκτονούν!
Αλλά, ας έρθουμε στα δικά μας, τα εγχώρια… Καθώς η οικονομική κρίση βαθαίνει, η ανεργία και η φτώχια χτυπούν «κόκκινο»! Το «λίπος κάηκε». Δύο χρόνια περικοπών, ανεργίας, ύφεσης, ήταν αρκετά για να κάμψουν τις υλικές αντοχές των αδύναμων και να σαρώσουν τις αποταμιεύσεις ανάγκης. Η κρίση κατέδειξε ρηχό και σαθρό τον παραγωγικό ιστό, διάτρητο το δίχτυ κοινωνικής προστασίας, εξαρθρωμένο τον κρατικό μηχανισμό. Σύγχυση και φόβος κυριαρχούν… Μέσα σ’ αυτό το κλίμα της φτώχιας και του φόβου για το αύριο «ξεφυτρώνουν» σαν τα μανιτάρια πρωτοβουλίες «αλληλεγγύης», «φιλανθρωπίας» και ελεημοσύνης από διάφορες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, από την Εκκλησία, από Δήμους, κι απ’ άλλες «φιλάνθρωπες» οργανώσεις….
Όλο και περισσότερο ακούγεται δημόσια η φωνή των «χορτασμένων» να μιλούν με συμπόνια για τους πεινασμένους: «οι καημένοι οι φτωχοί, ας τους προσφέρουμε κάτι να φάνε και να ντυθούν»!
Μ. Κ. Ο., τρωκτικά του δημόσιου χρήματος, “φτιασιδώνονται” τώρα για να παρουσιάσουν το «φιλάνθρωπο και ελεήμον» πρόσωπό τους, με λεφτά, βέβαια, από τον κρατικού κορβανά κι από την οικονομική ενίσχυση των απλών πολιτών.
Δήμοι και δήμαρχοι βουτηγμένοι χρόνια στη διαφθορά και τη διαπλοκή πλασάρουν τώρα το «κοινωνικό», «αλληλέγγυο» πρόσωπό τους στήνοντας στο «πι και φι» ποικίλα «φιλάνθρωπα» κοινωνικά «στέκια», όπως π.χ. τα «κοινωνικά παντοπωλεία». Είναι βλέπετε της μόδας και οι δημοτικοί άρχοντες πρέπει να δείξουν και, κυρίως, να διαφημίσουν το «κοινωνικό», το «αλληλέγγυό» τους πρόσωπο, τη συμπόνια τους προς τους δύσμοιρους συμπολίτες τους!
Όσο για την Εκκλησία, τι να πεις… «Παλιά μου τέχνη κόσκινο»!…. Έχοντας στην πλάτη της πολλές «καμπούρες», όπως π.χ. τα «σάπια κοτόπουλα» για τους πληγέντες από το τσουνάμι του 2004 και τη μεγάλη «μπίζνα» με την ΜΗΚΥΟ «Αλληλεγγύη», κάνει και τώρα, όπως πάντα, «φιλάνθρωπο παιχνίδι», όχι με χρήματα από την αμύθητη περιουσία της, αλλά με τον «οβολό» των ενοριτών, μοστράροντας το πρόσωπο του αρχιεπισκόπου ή άλλων δεσποτάδων στα έντυπα και ηλεκτρονικά Μ.Μ.Ε., παρά τη ρήση του ευαγγελίου «Σου δε ποιούντος ελεημοσύνην, μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου».
«Η Εκκλησία προσφέρει…», που σημαίνει ο δεσπότης, «ο Δήμος προσφέρει…», που σημαίνει ο δήμαρχος, διαβάζουμε κι ακούμε καθημερινά, κι ας είναι οι απλοί ανώνυμοι πολίτες που προσφέρουν από το υστέρημά του
Αλλά τη μεγάλη απάτη της “φιλανθρωπίας”, ή της “καλοσύνης” των καπιταλιστών και γενικότερα των πλουσίων προς τους φτωχούς την αποκαλύπτει ο Μπ. Μπρεχτ στο έργο του «Η όπερα της πεντάρας»: ένα δριμύ «κατηγορώ» στο καπιταλιστικό σύστημα, που εκμεταλλεύεται ακόμη και τους πιο αδύναμους κρίκους της κοινωνίας σε κάθε εποχή, όπως τους ανέργους κι όσους «δεν έχουν στον ήλιο μοίρα», καθώς εμπορεύσιμα μπορούν να γίνουν τα πάντα- ακόμα κι η ελεημοσύνη!….
«Αυτοί που αρπάνε το φαΐ απ’ το τραπέζι/ κηρύχνουν τη λιτότητα/ Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσίματα/ ζητάνε θυσίες/ Οι χορτάτοι μιλάνε στους πεινασμένους/ για τις μεγάλες εποχές που θα ‘ρθουν…» (Μπ. Μπρεχτ)…
Στην «Όπερα της πεντάρας» πρωταγωνιστές, ένας στυγνός «επιχειρηματίας» με εταιρεία-βιτρίνα που εκμεταλλεύεται τους επαίτες του Λονδίνου αλλά δηλώνει φτωχός, ένας επίορκος αστυνομικός, ένας ληστής που λιγουρεύεται τα μεγάλα «πορτοφόλια», μια διάσημη πόρνη. Μήπως σας φαίνονται κάπως γνώριμα όλα αυτά; Πρόκειται για μορφές βγαλμένες από τη φαντασία του Μπρεχτ με φόντο την αστική τάξη του βικτοριανού Λονδίνου, οι οποίες όμως παραμένουν δυστυχώς εξαιρετικά γνώριμες και σήμερα, εποχές όπου το σύγχρονο καπιταλιστικό οικονομικοκοινωνικό σύστημα περνά την πιο βαθιά του κρίση
Ακόμα ο Μπρεχτ στο έργο του «Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν» με το θεατρικό του λόγο διεισδύει στα «άδυτα» της ανθρώπινης φύσης και αναλύει την αυτο- αλλοτρίωση του ανθρώπου. Στο έργο, τρείς θεοί έρχονται στην επαρχία Σετσουάν, για να ελέγξουν, αν ο κόσμος είναι ακόμα καλός. «Ο κόσμος μπορεί να μείνει όπως είναι, αν βρεθούν αρκετοί καλοί άνθρωποι, που ζουν μια ζωή ανθρώπινη και αξιοπρεπή». Μέσα από τα γεγονότα που εκτυλίσσονται, ο Μπρεχτ καταδεικνύει ότι ακόμα κι ο μοναδικός καλός άνθρωπος, που ανακαλύπτουν οι Θεοί, δεν μπορεί να είναι καλός μέσα στη «συστηματοποιημένη αθλιότητα».
Η καλή Σεν Τε καταστρέφεται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, εξαιτίας της καλοσύνης της. Για να μπορέσει να επιζήσει, διασπάται στον κακό ξάδερφο Σούι Τα και την καλή Σεν Τε. Ό, τι καλό κάνει σαν Σεν Τε, το καταστρέφει σαν Σούι Τα. Στο τέλος του έργου, όταν η απάτη αποκαλύπτεται, μένει πίσω απελπισμένη, ενώ οι Θεοί ανυψώνονται στον ουρανό καθισμένοι σε ροζ σύννεφα και υμνούν τον καλό άνθρωπο του Σετσουάν, εθελοτυφλώντας μπροστά στην αθλιότητα, για να μη χρειαστεί ν’ αλλάξει ο κόσμος. Σ’ αυτό το σημείο του έργου διακόπτεται απότομα η δράση, ένας ηθοποιός εμφανίζεται μπροστά απ’ την αυλαία και ρωτάει το κοινό για τη λύση:
«Πρέπει ν’ αλλάξει ο άνθρωπος; Ή μήπως ο κόσμος;
Ή φτάνει ν’ αλλάξουν οι Θεοί; Ή καλύτερα καθόλου Θεοί;»