Τέλος του καλοκαιριού, αρχές Φθινοπώρου αρχίζει το μάζεμα των σταφυλιών και ο τρύγος. Για την κοπή των τσαμπιών χρησιμοποιούνται ειδικοί σουγιάδες, ψαλίδια ή λεπίδες. Οι τρυγητές ξεχύνονται στ’ αμπέλια με τα καλάθια τους και μαζεύουν τσαμπί - τσαμπί τα σταφύλια . Τα σταφύλια αφού μαζευτούν τοποθετούνται σε μεγάλα καλάθια που λέγονται ΚΟΦΙΝΙΑ- ΚΑΛΑΘΙΑ.
Οι Αρχαίοι Έλληνες έπιναν το κρασί αναμιγνύοντας το με νερό, σε αναλογία συνήθως 1:3 (ένα μέρος οίνου προς τρία μέρη νερού). Διέθεταν ειδικά σκεύη τόσο για την ανάμειξη (κρατήρες) όσο και για την ψύξη του.
Η πόση κρασιού που δεν είχε αναμειχθεί με νερό ("άκρατος οίνος") θεωρούνταν βαρβαρότητα και συνηθιζόταν μόνο από αρρώστους ή κατά τη διάρκεια ταξιδιών ως τονωτικό. Διαδεδομένη ήταν ακόμα η κατανάλωση κρασιού με μέλι καθώς και η χρήση μυρωδικών. Τα σταφύλια έμπαιναν στο πατητήρι και τα πατούσαν για να βγει ο μούστος. Σήμερα υπάρχουν μηχανήματα για αυτή τη δουλειά. Απόσταγμα γνώσης και εμπειρίας αιώνων...
Το αμπέλι μαζί με το σταφύλι και τα παράγωγα του ήταν γνωστά ακόμη από την παλαιολιθική εποχή.
Κουκούτσια σταφυλιών έχουν βρεθεί μετά από ανασκαφές σε κατοικίες που ανάγονται στην εποχή του χαλκού! Κατά την μυθολογία, ο Στάφυλος ήταν γιος του Διονύσου και της Αριάδνης, και βοσκός του βασιλιά Οινέα.
Ο Στάφυλος παρατήρησε ότι όταν έβοσκε τις κατσίκες του, κάποια από αυτές τρώγοντας τον καρπό των αμπελιών ''τρελαινόταν''! Ο Στάφυλος μάζεψε μερικά σταφύλια και τα πήγε στον βασιλιά του. Ο Οινέας παρασκεύασε τότε ένα χυμό τον οποίο ονόμασε "οίνο", ενώ στον καρπό έδωσε το όνομα του βοσκού του (σταφύλι) προς τιμήν του.
Αυτή την εποχή, από τέλη Σεπτεμβρίου ως και τα μέσα Οκτωβρίου όπως σε όλη την Ελλάδα ξεκινάει ο τρύγος. Η γνώση της καλλιέργεια της αμπέλου είναι διαδεδομένη από τα βάθη της αρχαιότητας και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την λατρεία του Διονύσου. Τα παλιότερα χρόνια ο τρύγος είχε περισσότερο την μορφή πανηγυριού παρά μιας αγροτικής εργασίας.
ΤΣΙΠΟΥΡΟ
Και σήμερα όμως η όλη διαδικασία από τον τρύγο και το πάτημα των σταφυλιών, μέχρι και την παρασκευή του παραδοσιακού τσίπουρου, αποτελεί μια ευχάριστη διαδικασία για ανθρώπους κάθε ηλικίας που φροντίζουν να βρίσκονται αυτές τις ημέρες σε όλες αυτές τις πραγματικές "τελετουργίες".
Μετά το πάτημα τα σταφύλια θα παραμείνουν στα βαρέλια για έναν περίπου μήνα, ως που να μεταφερθούν στα "καζάνια" για την παραγωγή και την απόσταξη του τσίπουρου.
Εκεί θα στηθεί η πραγματική γιορτή και το αποκορύφωμα της όλης διαδικασίας!!
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ:
«Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια».
«Αν βρέξει ο τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο».
«Τον τρυγητή τ’ αμπελουργού, πάνε χαλάλι οι κόποι».
«Θέρος, τρύγος, πόλεμος».
 |
| ΝΑ ΚΑΙ Η ΘΕΙΑ ΑΓΡΙΑΔΑ ΠΩΣ ΔΟΥΛΕΥΕΙ |
