Ο ναός του Αγίου Βαρβάρου στην Κατούνα Λευκάδας και εικόνες του χωριού

 Δύο εκκλησίες απαντώνται στη Λευκάδα να είναι αφιερωμένες στον Άγιο Βάρβαρο, τον πειρατή που έγινε αργότερα ερημίτης, σύμφωνα με τους συναξαριστές, η ιστορία του οποίου συνδέεται άμεσα με την Ακαρνανία και ιδιαίτερα την περιοχή του Ξηρομέρου.

Από τη μία εκκλησία, τον Άγιο Βάρβαρο στους Σκάρους, ένα από τα οκτώ μετόχια του μοναστηριού του Αγίου Γεωργίου στα χρόνια της ακμής του, έχει απομείνει σήμερα μόνο το τοπωνύμιο για να θυμίζει την ύπαρξή της. Η άλλη εκκλησία που είναι αφιερωμένη στον άγιο αυτό βρίσκεται στην Κατούνα Λευκάδας και σώζεται σε καλή κατάσταση.

Ο ναός είναι χτισμένος στην άκρη μιας κατηφοριάς που περιβάλλεται από μαντρότοιχο. Μια σκάλα με πλατιά σκαλιά οδηγεί από την είσοδο του καμπαναριού στο ναό. Ο ναός είναι τύπου βασιλικής όπως εξάλλου όλες οι εκκλησίες στο νησί της Λευκάδας. Χτίστηκε σύμφωνα με μια εντοιχισμένη πλάκα με σταυρό πάνω από την κύρια είσοδο του ναού αλλά και την χρονολογία που αναγράφεται στον επίσης εντοιχισμένο σταυρό στο εξωτερικό μέρος του Αγίου Βήματος το έτος 1853, χωρίς όμως να αποκλείεται, όπως πολλές φορές συνέβαινε, η χρονολογία αυτή να αναφέρεται στην ανακατασκευή προϋπάρχοντος κτίσματος στον ίδιο χώρο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα θυρώματα της πόρτας και των παράθυρων στη νότια πλευρά του ναού.

Στον προαύλιο χώρο που λειτουργούσε παλιότερα ως νεκροταφείο σώζονται δύο παλιοί σχετικά τάφοι. Ο ένας είναι του ιερέως Τηλεμάχου του 1906 και ο άλλος του δημοδιδασκάλου Πάνου Χρήστου Γουρζή που σκοτώθηκε σε ηλικία 27 ετών στην μεγάλη μάχη της Στρώμνιτσας κατά την διάρκεια του Β΄ Βαλκανικού Πολέμου («… Μετά την Μάχην της Στρομνίτσης απελέσθη κρεουργιθής από των Βουλγάρων»). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι νεκροταφεία υπήρχαν παλιότερα σε όλους σχεδόν τους ναούς.

Ο κοιμητηριακός ναός του Αγίου Αθανασίου

Η μεταφορά των νεκροταφείων των εκκλησιών της Κατούνας στη σημερινή θέση, στο ναό του Αγίου Αθανασίου, σε κοντινή απόσταση από το χωριό θα πρέπει να έγινε την εποχή του Μεσοπολέμου. Σε εφημερίδα της εποχής (1933) διαβάζουμε για την προκήρυξη

μειοδοτικής δημοπρασίας για την μεταφορά των νεκρών «της Κοινότητος Κατούνης δι΄ αυτοκινήτου εις το Νεκροταφείον αγίου Αθανασίου», που υπογράφεται από τον Προεδρεύοντα Κατούνης Σ. Γουρζή. Το σημείο 3 της προκήρυξης αναφέρει ότι «Οι νεκροί θα μεταφέρονται εκ των εκκλησιών του χωρίου εις το Νεκροταφείον αγ. Αθανασίου όπου υποχρεούται ο ενοικιαστής να παρευρίσκεται έξωθεν τούτου κατά την ώραν της κηδείας», ενώ η πληρωμή θα γινόταν από τον εκάστοτε πρόεδρο της Κοινότητας. Εξαιρούνταν οι θανόντες κάτω των 7 ετών «όπου η μεταφορά θα γίνεται υπό των ενδιαφερομένων».

Το πατρικό σπίτι (με τα κάγκελα) του πλοιάρχου του ΠΝ Γιώργου Γουρζή που πρόσφατα ανακαινίστηκε

Σε κοντινή απόσταση από το ναό του Αγίου Βαρβάρου βρίσκεται το πατρικό σπίτι του Υποπλοίαρχου του Πολεμικού Ναυτικού Γιώργου Γουρζή που καταδικάστηκε σε θάνατο «δια κομμουνιστική δράσιν, απόσπασιν μέρους της επικρατείας» κ.ά. στη δίκη-παρωδία του Ναυτικού και εκτελέστηκε μαζί με άλλους 19 αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και ναύτες στο Γουδί τα ξημερώματα της 25ης Ιουνίου του 1948. Το σπίτι σήμερα έχει ανακαινιστεί όπως επίσης και πολλά άλλα παλιά πέτρινα σπίτια του χωριού.

Το πάνω μέρος του αναγεννησιακής τέχνης καμπαναριού του ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Από την Κατούνα επίσης κατάγονταν ο Χρήστος Κολόκας του Επαμεινώνδα και ο Ζώης Μπάλτσας του Γηγόρη που έπεσαν στις 16 Ιούνη του 1944 στη Μάχη στο Λαϊνάκι.

Άλμπουμ με 77 φωτογραφίες
Για να δείτε το άλμπουμ σε ξεχωριστό παράθυρο κάντε κλικ στον τίτλο

Πηγή: Kolivas.de