Για πρώτη φορά αναφέρεται από τον Ιερ. Νικόλαο Ζαμπέλιο, στον σεισμό του 1630. Η λέξη «κατούνα» είναι βυζαντινή και σημαίνει κώμη, χωριό ή κατ’ άλλους στρατόπεδο. Η δεύτερη ονομασία ενισχύεται από το ότι κοντά στο χωριό στον λόφο ανατολικά του σχολείου, στην μεγάλη ράχη υπάρχει τοποθεσία ονόματι βίγλα ή βιγλί δηλαδή παρατηρητήριο
Εκτιμάται ότι πρέπει να υπάρχει σχέση με την Κατούνα Ξηρομέρου. Αυτό φαίνεται όχι μόνο από το όνομα αλλά και από την εκκλησία τού Αγίου Βαρβάρου που είναι Άγιος τής περιοχής τής Κατούνας Ξηρομέρου (Τρύφος) αλλά και από το ότι στην Κατούνα Λευκάδας τιμάται ο Άγιος Αθανάσιος, Άγιος που τιμάται ομοίως στην Κατούνα Ξηρομέρου. Αν βέβαια υπήρξε μετοικεσία κάποιων από την Κατούνα Ξηρομέρου στην Λευκάδα, όπου έφεραν και τους τοπικούς τους Αγίους, αυτό κατά τον Στ. Παπαδάτο έγινε κατά τον Βενετοτουρκικό πόλεμο.
Η Κατούνα είναι τοποθετημένη στην βορειοανατολική πλευρά του νησιού απέναντι από την Ακαρνανία στο σημείο που το νησί χωρίζεται από την έναντι ακτή από τον δίαυλο και βρίσκεται πάνω σε λόφο με υψόμετρο 160 μ.
Έχει εξαιρετική θέα. Μπορεί κανείς να δει από την Πρέβεζα μέχρι και την θαλάσσια Περιοχή της Νικιάνας και νοτιότερα. Στην θέα αυτή περιλαμβάνονται τα τρία Κάστρα τής περιοχής, το Ενετικό φρούριο, το φρούριο τεκές και το κάστρο του Αγ. Γεωργίου ακριβώς απέναντι από την μεγάλη ράχη της Κατούνας στην ακαρνανική ακτή.
Το γεγονός ότι ή παραλιακή ζώνη είναι μέσα στα όρια της αρχαίας πόλεως δεν πρέπει να αφήνει αμφιβολίες ότι και ο λόφος της Κατούνας, που έχει στρατηγική σημασία για τον έλεγχο τού διαύλου, πρέπει να κατοικείτο από την αρχαιότητα.
Οι κάτοικοι του χωριού, εκτός των αγροτικών καλλιεργειών, ασχολήθηκαν και με την αλιεία.
Η παράλληλη ανάπτυξη του τουρισμού τα τελευταία χρόνια έδωσε μια μεγάλη ώθηση στην περιοχή. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να εγκαταλειφθεί από πολλούς κατοίκους το χωριό, οι οποίοι κατέβηκαν και κατοικούν πλέον στην παραλιακή ζώνη στην Λυγιά, όπου και έχτισαν πολλά κτήρια για τουριστική εκμετάλλευση.
Αυτή την στιγμή είναι το τρίτο σε ανάπτυξη κέντρο μετά την Χώρα και το Νυδρί. Είναι χαρακτηριστική η κίνηση του πληθυσμού από το 1951 μέχρι σήμερα. Στα 60 αυτά χρόνια ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά 66,55%, από 719 δηλαδή κατοίκους το 1951 έφθασε τους 1168 το 2011. Πλησιάζει πλέον τον πληθυσμό τού Νυδριού (1218 κάτ. απογραφή 2011).
Η Κατούνα έχει δύο Ναούς, τον Ιερό Ναό τής Κοιμήσεως της Θεοτόκου και τον Ιερό Ναό του Αγίου Βαρβάρου.
Το χωριό έχει τρία ακόμη εξωκλήσια την Αγ. Παρασκευή, τον Αγ. Νικόλαο και τον Αγ. Παντελεήμονα στις Αλυκές, που παρά το ότι κάποια εποχή δόθηκε ή περιοχή των Αλυκών στους Καρυώτες, ο ναός του Άγ. Παντελεήμονος δεν έπαψε ποτέ να είναι μέσα στην εκκλησιαστική παράδοση της Κατούνας. Ακόμη ο Ιερός Ναός του Άγ. Αθανασίου στο νεκροταφείο.
Ψάρια, καλαμάρια και γενικά ολα τα θαλασσινά φρέσκα και σε λογικές τιμές. Κι οχι μονο.
Η ταβερνα προσφέρει σπιτικες πατάτες, μοναδικα κρέατα και μαγειρευτα (σε πλούσιες μερίδες)ενω στο τέλος προσφερονται γλυκά ταψιου με το καλύτερο γαλακτομπούρικο.Επίσης προσφέρονται Ελληνικά παραδοσιακά πιάτα, ζυμαρικά, δροσιστικές σαλάτες και πολύ νόστιμα ορεκτικά.
Ζητήστε απο τον Γιάννη(Λογοθέτη)να σας φτιάξει κόκορα αλανιάρη μακαρονάδα με χοντρό μακαρόνι. Ιδαιτερα ελκκυστική είναι η φέτα του την οποία προμηθεύεται(μαζι με τα κρέατα) απο την γειτονική Αιτωλοακαρνανία.
Η ιστορία του μαγαζιού ανέρχεται στα 30 χρόνια και το φαγητό του έχουν γευτεί πρωθυπουργοί της Ελλάδας (Σημίτης, Καραμανλής, Παπανδρέου), οι πρόεδρος της Δημοκρατίας (Παπούλιας-Παυλόπουλος) καθώς και διάσημες προσωπικότητες από όλους τους χώρους.
ΣΗΜ: Στοιχεία του αφιερώματος αντλήθηκαν από την κ.Χαρά Παπαδάτου – Γιαννοπούλου, μηχανικό – αρχιτέκτονα
