Ούτε η μπόρα δεν σταμάτησε τους χαλκουνάδες-Εκατοντάδες Αιτωλοακαρνάνες και επισκέπτες απόλαυσαν πριν από λίγο ένα φαντασμαγορικό θέαμα στην πλατεία Δημάδη.
Σε αρκετές περιοχές της χώρας, αυτές τις ημέρες αναβιώνουν τοπικά έθιμα που αναπαριστούν ιστορικά γεγονότα και αναδεικνύουν τα ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής. Στην Αιτωλοακαρνανία, το πιο εντυπωσιακό τέτοιο έθιμο είναι τα περίφημα «χαλκούνια» που και φέτος με επιμέλεια κατασκευάστηκαν από τους ανθρώπους που επί χρόνια αγωνίζονται για την διατήρηση της τοπικής μας παράδοσης. Και η αναβίωση του εθίμου ήταν κάτι περισσότερο από εντυπωσιακή….
Η ιστορία των χαλκουνιών
Το σημερινό έθιμο ήταν κάποτε ζώσα αναγκαιότητα.
Οι υπόδουλοι Χριστιανοί κάνοντας χρήση των «προνομίων» του Σουλτάνου, μπορούσαν να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, όχι όμως ανενόχλητα από τους αλλόθρησκους κατακτητές που σε κάθε περίπτωση επιχειρούσαν να ταπεινώσουν τους Έλληνες και την πίστη τους.
Δειτε πολλές φωτο
Η περιφορά του επιταφίου την Μ. Παρασκευή, έπρεπε συνεπώς να προστατευθεί. Έτσι η ευρηματικότητα των κατοίκων της εποχής, δημιούργησε τα χαλκούνια. Λίγο μπαρούτι, δηλαδή, τυλιγμένο κατάλληλα σε εφημερίδες και χαρτόνια που με το άναμμα του φυτιλιού εκτοξεύει σε μεγάλη απόσταση σπινθήρες, ώστε να αποκλείεται η προσέγγιση των Τούρκων στον Επιτάφιο.
Μια εφεύρεση καθ’ όλα αποτελεσματική, η οποία όμως στα χρόνια μετά την τουρκοκρατία πήρε τον χαρακτήρα σκληρού συναγωνισμού μεταξύ των ενοριών του Αγρινίου.
Συνέπεια αυτού υπήρξε ο θανάσιμος τραυματισμός το 1961 ενός νεαρού και η απαγόρευση της χρήσης των χαλκουνιών.
Στο περιθώριο, όμως, και μακριά από τα μάτια του κοινού και της αστυνομίας, αρκετοί χαλκουνάδες διατήρησαν το έθιμο μέχρι να αναβιώσει έχοντας ξανά την αποδοχή των αρχών.
Φώτης Μπερίκος
