Την Δευτέρα 26.11.2018 έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών ο Ανδρέας Κ. Ζορμπάς. Η νεκρώσιμη ακολουθία έγινε την επομένη 27.11.2018 στις 2 μ.μ. στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Χρυσοβίτσας. Τον αγαπητό συγχωριανό και φίλο ξεπροβόδισε πολύς κόσμος στο στερνό του ταξίδι στο νεκροταφείο του χωριού όπου και ετάφη. Ο Ανδρέας ήταν το ένα από τα 5 παιδιά του Κων/νου Παν. Ζορμπά. Τ’ άλλα είναι ο Γιώργος, η Χρυσούλα, ο Βασίλης και η Αγαθή.
Ο εκλιπών διετέλεσε Πρόεδρος της Κοινότητας Χρυσοβίτσας Ξηρομέρου για τρεις τετραετίες ήτοι από 8.6.1975 έως 31.12.1986, ήταν πολύ πετυχημένος και σύνδεσε τ’ όνομά του με την υλοποίηση των μεγάλων έργων του χωριού, δηλαδή των δρόμων, του αναδασμού και της άρδευσης. Το Δ.Σ. του Συνδέσμου Χρυσοβιτσάνων, εκτιμώντας την άψογη συνεργασία, που είχε μαζί του, καθώς και την τεράστια προσφορά του, κατέθεσε στεφάνι στη μνήμη του. Μετά την κηδεία τον Ανδρέα αποχαιρέτησε εκ μέρους του Συλλόγου ο Αλέκος Σάββας με τα εξής λόγια: «Αποχαιρετούμε τον Ανδρέα Κων/νου Ζορμπά, έναν ξεχωριστό άνθρωπο, πάντα πρόθυμο, με συνέπεια και σεμνότητα. Στην ψυχή και την καρδιά όλων μας μένει χαραγμένη η μορφή του.
Ειλικρινής και ευαίσθητος, αληθινός και απλός, αισιόδοξος, με καλοσύνη και σωστή κρίση. ΄Ετσι τον γνωρίσαμε όλοι. ΄Ετσι τον εκτιμήσαμε.
Πέρα όμως από τις αρετές που ανέφερα, υπάρχουν και άλλα ανθρώπινα και αγέραστα αγαθά που θα στολίζουν τη μνήμη του. Η αξιοπρέπεια, η καθαρότητα και η ακτινοβολία της ηθικής του προσωπικότητας.
Θέλω να πιστεύω, ότι είχε καταλάβει, πόσο όλοι τον εκτιμούσαμε και τον θαυμάζαμε. Ήταν ένας από τους καλύτερους συγγενείς και φίλους που είχα και δεν είμαι ο μόνος που μπορεί να το πει αυτό. Μας δίδαξες πολλά Ανδρέα. Σου είμαστε ευγνώμονες για την προσφορά σου. Μάθαμε από σένα και σ’ ευχαριστούμε.
Είμαστε εδώ όλοι για να εκφράσουμε μέσα από την καρδιά μας τα πιο ειλικρινή συλλυπητήρια μας στους αγαπημένους σου, τ’ αδέλφια σου Βασίλη και Αγαθή και τ’ ανίψια σου, που στέκονται δίπλα σου και να μοιραστούμε τον πόνο και το πένθος τους.
Είμαστε εδώ για να σου υποσχεθούμε ότι η μνήμη σου θα μείνει ζωντανή σε όλους μας.
Αγαπητέ Ανδρέα, οι άνθρωποι δεν χάνονται όταν εξακολουθούμε να τους τιμούμε, να τους μνημονεύουμε και να τους αγαπάμε και συ ανήκεις σ’ αυτούς.
Θα κουβεντιάζουν για σένα τα’ αδέλφια σου, τ’ ανίψια σου, οι συγγενείς σου, οι συναγωνιστές του, οι αγαπημένοι σου φίλοι και θα μιλούν με σεβασμό για σένα παρά πολλοί συμπατριώτες, που η παρουσία σου έχει καταλάβει μία γωνιά της ψυχής τους. Οδεύεις σήμερα, αγαπημένε μας Ανδρέα, από το θάνατο στην αιώνια και αθάνατη ζωή. Πετάς αυτή τη στιγμή στους ουρανούς για το μεγάλο σου ταξίδι, εκεί που δεν υπάρχει πια λύπη και στεναγμός, θλίψη και πόνος, αλλά τόπος αναπαύσεως και αιώνιας ζωής. Γιατί εσύ, σ’ αυτή τη ζωή, την τόσο μικρή και φθαρτή, ήσουν ένας υπέροχος άνθρωπος, ένας λεβέντης στην ψυχή, τίμιος, σεμνός, ακούραστος αγωνιστής και ακατάβλητος μαχητής. Ειδικότερα διετέλεσες μια 4ετία μέλος στο διοικητικό Συμβούλιο της ΄Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ξηρομέρου. Διετέλεσες, επίσης, για τρεις 4ετίες Πρόεδρος της Κοινότητας του αγαπημένου σου χωριού, της Χρυσοβίτσας Ξηρομέρου, κι εκείνος που σε μία δημιουργική περίοδο υλοποίησε τα μεγάλα έργα στο χωριό του, τους δρόμους, τον αναδασμό και την άρδευση. Υπήρξες τέλος ένας άριστος σύζυγος όλα τα χρόνια που έζησες μαζί με την αγαπημένη σου Λίτσα.
Αγαπητέ Ανδρέα, όλοι μας σε κλείνουμε για πάντα στην καρδιά μας. Κι εγώ στο πρόσωπό σου χάνω ένα πολύτιμο συγγενή και φίλο που ήξερε να τιμά και να σέβεται τη συγγένεια και τη φιλία.
Θα καμαρώνω για σένα και θα είμαι περήφανος που σε είχα φίλο και συγγενή.
Δεν σου απευθύνω τον τελευταίο χαιρετισμό, αλλά καλή συνάντηση στην πέραν του τάφου ζωή, όπου ο θεός υπόσχεται αθάνατη ειρήνη σ’ όλους τους εργάτες του αγαθού.
Καλό σου ταξίδι Ανδρέα. Θα μας λείπεις και θα σε θυμόμαστε πάντα».
Στη συνέχεια τιμώντας τη μνήμη του εκλιπόντος παραθέτουμε μια άγνωστη σε πολλούς συνέντευξη που είχε δώσει ο ίδιος πριν πολλά χρόνια
Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑΣ (Συνέντευξη από τον Πρόεδρο της Κοινότητας κ. Ανδρέα Κ. Ζορμπά)
Στα πλαίσια της ραδιοφωνικής εκπομπής «Οδοιπορικό στο Νομό» του Γραφείου Τύπου Δημοσίων σχέσεων της Νομαρχίας Αιτωλ/νίας ο Πρόεδρος της Κοινότητας Χρυσοβίτσας Ξηρομέρου Ανδρέας Κ. Ζορμπάς έδωσε τον Γενάρη του 1985 συνέντευξη στο δημοσιογράφο κ. Μπαρμπαρίτσα του Ραδιοφωνικού Σταθμού Μεσολογγίου, η οποία περιέχει πολλά χρήσιμα στοιχεία για το χωριό, για την ιστορία του, τα προβλήματά του και τα έργα που εκτελούνταν εκείνη την περίοδο. Η συνέντευξη έχει ως εξής:
Ερωτ.: Ποια είναι η χιλιομετρική απόσταση από την πλησιέστερη περιοχή (Κέντρο Πρωτ/σα) ;
Απαντ.: Το χωριό Χρυσοβίτσα Ξηρομέρου απέχει 45 χιλιόμετρα από το Αγρίνιο και από την πρωτεύουσα του Νομού, το Μεσολόγγι, 50 χιλιόμετρα. Από τον Αστακό απέχει 18 χιλιόμετρα.
Ερωτ.: Σε ποια τοποθεσία ευρίσκεται και ποια είναι η ιδιαιτερότητα του τοπίου;
Απαντ.: Βρίσκεται στο Νοτιοδυτικό τμήμα της επαρχίας Βόνιτσας και Ξηρομέρου. Το χωριό είναι πυκνοχτισμένο στην ανατολική πλευρά του υψώματος Αλογοβούνι σε υψόμετρο 120 μέτρα από την θάλασσα. Το έδαφός του είναι ημιορεινό.
Ερωτ.: Ποια είναι τα ιστορικά σημεία;
Απαντ.: Σε απόσταση ενός (1) χιλιομέτρου ανατολικά του χωριού βρίσκεται η αρχαία πόλη των Κορόντων τα ερείπια της οποίας σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση μέχρι σήμερα. Οι δυο (2) ανασκαφές που έγιναν τα έτη 1968 και 1956 μας έδειξαν ότι η πόλη αναπτύχθηκε γύρω στα 1800 π.Χ. Αναφέρεται από τον ιστορικό Θουκυδίδη ο οποίος σε μια εξιστόρηση των γεγονότων του Πελοποννησιακού πολέμου ομιλεί για την κατάληψη των Κορόντων από τον Αθηναίο ναύαρχο Φορμίωνα. Λέγεται ότι η πόλη καταστράφηκε το έτος 389 π.Χ. από τον Αγησίλαο. Σε πολύ καλή κατάσταση βρίσκονται τα διπλά τείχη της ακρόπολης και διακρίνονται οι πολεμικοί πύργοι καθώς και τρεις πύλες. Από τις ανασκαφές που έγιναν ανακαλύφθηκαν τα θεμέλια κτισμάτων και μιας δεξαμενής. Στην κορυφή του υψώματος βρίσκονται τα θεμέλια του ναού ο οποίος είναι δωρικού ρυθμού του 4ου αιώνα π.Χ. και λέγεται ότι ήταν αφιερωμένος στη θεά Αθηνά ή την Ήρα ή την Άρτεμη. Τα ευρήματα που έχουν ανακαλυφθεί είναι πολλά και ενδιαφέροντα και φυλάσσονται στο μουσείο του Αγρινίου. Η Κοινότητα μαζί με τον πολιτιστικό σύλλογο που εδρεύει στην Αθήνα καταβάλει προσπάθειες για την αξιοποίηση της αρχαίας αυτής ακρόπολης.
Το Υπουργείο Πολιτισμού μετά από αίτησή μας έκανε αποτύπωση του χώρου. Μέχρι στιγμής όμως δεν έχουν προγραμματισθεί νέες ανασκαφικές εργασίες. Το χωριό μας στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και ειδικότερα στον αγώνα του 1821 βοήθησε πάρα πολύ και με εισφορές σε χρήμα αλλά και με τη συμμετοχή μαχητών όπως προκύπτει από τα διάφορα έγγραφα που σώζονται. Από επιστολές που υπάρχουν αποδεικνύεται ότι ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ήλθε στη Χρυσοβίτσα στις 13 Οκτωβρίου 1824. Ήταν μια προγραμματισμένη εκστρατεία στα τέλη του Ιουλίου 1824 για να αντιμετωπισθεί η εισβολή του Ομέρ-Βρυώνη στην Αιτωλ/νία. Κατά τη διάρκεια όμως αυτής της εκστρατείας ο Μαυροκορδάτος ασθένησε και παρέμεινε κλινήρης επί 54 περίπου ημέρες στη Χρυσοβίτσα. Στον αγώνα κατά των Τούρκων διακρίθηκε ο καπετάνιος Νικόλαος Ζορμπάς. Από τις επιστολές και τα άλλα έγγραφα των αγωνιστών μαθαίνουμε ότι ο Γιάννης Ράγκος είχε το στρατόπεδό του στο χωριό μας από τις 10 Σεπτέμβρη 1827 μέχρι τις 22 Μάρτη 1828. Από τη Χρυσοβίτσα ο αρχιστράτηγος Τσωρτς ξεκίνησε τη νικηφόρα πορεία για την απελευθέρωση της Αιτωλ/νίας. Στη θέση Τσαπουρνιά που απέχει 3 χιλιόμετρα από το χωριό έγινε στην περίοδο της Εθνικής Αντίστασης, στις 5 Μάη 1943, η πρώτη μάχη κατά των Ιταλών κατακτητών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να φουντώσει η αντίσταση και να συνεχιστούν άλλες μεγάλες μάχες στο Νομό. Η μάχη αυτή είναι στενά δεμένη με τη Χρυσοβίτσα τόσο γιατί έγινε σε κοντινή απόσταση από το χωριό μας αλλά πολύ περισσότερο γιατί ήταν το πρώτο χωριό που αμέσως μετά τη μάχη δέχτηκε τα αντίποινα των Ιταλών.
Ερωτ.: Πόση είναι η έκταση της επιφανείας και ποια η πυκνότητα πληθυσμού;
Απαντ.: Η κοινοτική περιφέρεια της Κοινότητάς μας έχει έκταση 22,3 τετρ. χλμ. Η έκταση αυτή κατανέμεται, κατά κατηγορία χρήσης, σε 7,6 τετρ. χλμ. γεωργική γη, 12,8 τετρ. χλμ. βοσκότοπους 1,6 είναι ζευγαρολίβαδα και 0,2 είναι οικοδομημένη έκταση. Κατά την τελευταία απογραφή το χωριό έχει 441 κατοίκους. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει εγκατασταθεί στην Αθήνα, στο Αγρίνιο, στο Μεσολόγγι και στο εξωτερικό. Η πυκνότητα του πληθυσμού είναι 50 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο περίπου.
Ερωτ.: Ποιο είναι το μέσο κατά κεφαλή ακαθάριστο εισόδημα;
Απαντ.: Το μέσο κατά κεφαλή ακαθάριστο εισόδημα είναι 130.000 δραχμές περίπου.
Ερωτ.: Ποια είναι η σύνθεση του πληθυσμού α) από πλευράς απασχόλησης β) από πλευράς ηλικίας;
Απαντ.: Οι κάτοικοι από πλευράς απασχόλησης είναι όλοι τους γεωργοί και περίπου 30 οικογένειες ασχολούνται και με την κτηνοτροφία. Ασχολούνται αποκλειστικά με την καλλιέργεια καπνού ποικιλίας τσεμπέλι. Από πλευράς ηλικίας είναι μέχρι 12 ετών 80 από 12 μέχρι 20 ετών 70, από 20 μέχρι 40 ετών 75, από 40 μέχρι 60 ετών 70' και από 60 και άνω 140.
Ερωτ.: Υπάρχουν πολιτιστικοί σύλλογοι και πόσοι; Γίνονται ξεκομμένες πολ/κές εκδηλώσεις από τους συλλόγους ή οι εκδηλώσεις που γίνονται βγαίνουν μέσα από τον προγραμματισμό της Νομαρχίας και κατά πόσο επιχορηγούνται;
Απαντ.: Στο χωριό δεν υπάρχει πολιτιστικός σύλλογος. Στην Αθήνα όμως εδρεύει ο πολιτιστικός σύλλογος Χρυσοβιτσάνων που ιδρύθηκε το 1976 και έχει να παρουσιάσει πολλές δραστηριότητες μέχρι σήμερα. Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις που γίνονται στο χωριό εδώ και 4 χρόνια και είναι τριήμερες, διοργανώνονται από τον παραπάνω πολιτιστικό σύλλογο με τη συνεργασία της Κοινότητας και των άλλων φορέων του χωριού. Οι εκδηλώσεις αυτές δεν βγήκαν μέσα από τον προγραμματισμό της Νομαρχίας. Επιχορηγούνται από την Κοινότητα και το έτος 1983 ενισχύθηκαν από την ΝΕΛΕ με το ποσό των 30.000 δραχμών.
Ερωτ.: Υπάρχουν αθλητικοί σύλλογοι και α) με τι ασχολούνται, β) πώς δημιουργείται υποδομή, γ) πώς εκδηλώνεται το ενδιαφέρον της πολιτείας για την ανάπτυξη του αθλητισμού (στάδια, επιχορηγήσεις, χώρος αθλοπαιδιών);
Απαντ.: Στο χωριό υπάρχει αθλητικός σύλλογος ο οποίος διατηρεί ποδοσφαιρική ομάδα που συμμετέχει στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα του Νομού. Επίσης διοργανώνει και άλλες αθλητικές εκδηλώσεις όπως αγώνες δρόμου 3.000 μέτρων κλπ. Ανασταλτικός παράγων για την ανάπτυξη του αθλητισμού είναι η έλλειψη χώρου αθλοπαιδιών. Η Κοινότητα τελευταία έβαλε σαν στόχο τη δημιουργία Κοινοτικού Γυμναστηρίου. Απευθύνθηκε στη Νομαρχία για την επιχορήγηση του έργου, έκανε προτάσεις για το χώρο κατασκευής και υπέβαλε το σχετικό σχεδιάγραμμα. Η δε Νομαρχία έστειλε πρόσφατα την αρμόδια επιτροπή για την εξέταση της καταλληλότητας του χώρου. Το πρόβλημα της κατασκευής αυτού είναι σοβαρό γιατί η ποδοσφαιρική ομάδα δεν έχει έδρα στο χωριό και αναγκάζεται να πηγαίνει στον Αστακό (18 χλμ. μακριά) για ν’ αθλείται.
Ερωτ.: Η νεολαία και γενικά ο νέος πληθυσμός πως περνά τις ελεύθερες ώρες και πως βοηθιέται από την πολιτεία για να ξεπερνά την κρίση της ηλικίας του;
Απαντ.: Η νεολαία και γενικά ο νέος πληθυσμός περνά τις ελεύθερες ώρες με το ποδόσφαιρο, την τηλεόραση και στο καφενείο. Πρέπει να σημειώσω ότι η Κοινότητα δημιούργησε μια πολύ καλή βιβλιοθήκη η οποία λειτουργεί σα Νομικό πρόσωπο και διαθέτει 1.000 τόμους βιβλία γενικού περιεχομένου. Η βιβλιοθήκη είναι δανειστική και είναι ικανοποιητική η συμμετοχή και η προσέλευση των δημοτών και κυρίως των μαθητών. Στα προγράμματα που διοργανώνει η ΝΕΛΕ δεν υπάρχει πλήρης συμμετοχή για να μπορέσει να λειτουργήσει στο χωριό μας οποιοδήποτε τμήμα.
Ερωτ.: Καλύπτονται επαρκώς οι ανάγκες της στοιχειώδους ή άλλης εκπαίδευσης;
Απαντ.: Οι ανάγκες του Δημοτικού Σχολείου καλύφθηκαν επαρκώς με δύο δασκάλους, προβλήματα όμως παρουσιάζει το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου. Χρειάζεται να γίνουν διάφορες εργασίες όπως αντικατάσταση παραθύρων, πατώματος, περίφραξη του χώρου προαυλίου κλπ. Για τις παραπάνω εργασίες έχει καταρτισθεί μελέτη ύψους 300.000 δραχμών και περιμένουμε να εγκριθεί πίστωση που είναι απόλυτα αναγκαία για τη σωστή λειτουργία του κτιρίου. Επίσης ο σύλλογος Χρυσοβιτσάνων έκανε μια προσφορά 100.000 δρχ. για να ξεκινήσει το έργο περίφραξης του Δημοτικού Σχολείου για το οποίο όμως θα χρειασθεί το ποσό των 300.000 δραχμών. Φέτος λειτουργεί για πρώτη φορά Γυμνάσιο στην Κοινότητα Μαχαιρά αποστάσεως 5,5 χλμ. περίπου από τη Χρυσοβίτσα και εξυπηρετεί 6 Κοινότητες (Αγράμπελο, Πρόδρομο, Χρυσοβίτσα, Σκουρτού, Μπαμπίνη και Μαχαιρά). Πιστεύουμε ότι θα λυθεί σύντομα το κτιριακό πρόβλημα και θα ληφθεί μέριμνα για την κανονική λειτουργία του.
Ερωτ.: Πώς εκδηλώνεται το ενδιαφέρον των γυναικών, σαν εργαζόμενες και μητέρες, μέσα από τα προγράμματα γυναίκας και παιδιού και τι μέτρα παίρνονται ή θα παρθούν σχετικά με την ύπαρξή ή τη δημιουργία βρεφικών, νηπιακών σταθμών, παιδικές χαρές κ.λπ.;
Απαντ.: Επειδή ο πληθυσμός είναι μικρός και η εργασία των γυναικών είναι εποχιακή δεν νομίζω ότι μπορεί να δημιουργηθεί βρεφικός ή νηπιακός σταθμός. Πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητη για την ψυχαγωγία των παιδιών η δημιουργία μιας παιδικής χαράς, αφού υπάρχει και ο κατάλληλος χώρος για την τοποθέτησή της.
Ερωτ.: Πώς αντιμετωπίζεται το θέμα της Υγείας και Πρόνοιας μέχρι τώρα και πώς θα αντιμετωπισθεί στο άμεσο μέλλον;
Απαντ.: Μέχρι σήμερα το θέμα υγείας αντιμετωπίζεται από τον αγροτικό γιατρό που εδρεύει στη Κοινότητα Μαχαιρά και επισκέπτεται το χωριό μας μια φορά την εβδομάδα. Για νοσοκομειακή περίθαλψη καταφεύγουν οι ασθενείς στο Αγρίνιο και πολύ περισσότερο στην Αθήνα έστω και γι’ ασήμαντα περιστατικά. Πιστεύουμε όμως ότι με την ανέγερση του Κέντρου Υγείας στον Αστακό θ’ ανακοπεί αυτό το ρεύμα και θα εξυπηρετηθούν καλύτερα οι κάτοικοι της Κοινότητάς μας καθώς και των γύρω Κοινοτήτων.
Ερωτ.: Πώς εξυπηρετήθηκε από άποψη συγκοινωνιακής πρόσβασης κατ’ αρχήν με το εσωτερικό οδικό δίκτυο και το υπεραστικό;
Απαντ.: Το χωριό μας δεν έχει καλή συγκοινωνία. Έχει μόνο μια φορά την ημέρα λεωφορείο για τον Αστακό και με ανταπόκριση για το Αγρίνιο. Πιστεύουμε ότι οι γραμμές πρέπει να πυκνωθούν μ’ ένα τοπικό λεωφορείο που θα καλύψει όλες τις ανταποκρίσεις της γραμμής Αστακού-Αγρινίου και θα εξυπηρετεί και τις Κοινότητες Προδρόμου και Αγραμπέλων. Όταν αποπερατωθεί ο δρόμος Χρυσοβίτσας – Βαλόστρατο πρέπει να επαναλειτουργήσει η συγκοινωνιακή γραμμή που συνδέει το επάνω Ξηρόμερο με το Μεσολόγγι δια μέσου Χρυσοβίτσας.
Ερωτ.: Πώς εκδηλώνεται το ενδιαφέρον των οργανισμών (κοινής ωφέλειας (ΔΕΗ - ΟΤΕ) για την περιοχή;
Απαντ.: Από ΔΕΗ δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Από απόψεως όμως ΟΤΕ λειτουργεί ένα μόνο τηλέφωνο με τα γνωστά προβλήματα. Απ’ ό,τι γνωρίζουμε το έτος 1985 θα κατασκευασθεί κέντρο στην Κοινότητα Προδρόμου για την σύνδεση αυτομάτων τηλεφώνων των γύρω Κοινοτήτων. Ήδη έχουν γίνει και προσφορές για την αγορά οικοπέδου από τον ΟΤΕ.
Ερωτ.: Πώς διαμορφώνεται η αγροτική παραγωγή (είδη, ποσότητα, αξία, αξία συνολικού αγροτικού εξοπλισμού, διακίνηση αγροτικών προϊόντων);
Απαντ.: Η παραγωγή καπνού κυμαίνεται γύρω στους 80 με 100 τόνους κάθε έτος αναλόγως των καιρικών συνθηκών γιατί η καλλιέργεια είναι ξηρική. Η αξία του καπνού είναι περίπου 350 δραχμές το κιλό κατά μέσο όρο το 1984 και διαμορφώνεται ανάλογα με την βαθμολογία και την αύξηση κάθε έτος. Καλλιεργούνται επίσης 700 στρέμματα σιτηρά διαφόρων τύπων με 300 περίπου κιλά κατά στρέμμα παραγωγή. Υπάρχει η καλλιέργεια καλαμποκιού, βάμβακος και τριφυλλιού στους δικαιούχους-κληρούχους στο κτήμα Λεσινίου. Υπάρχουν 2.000 γιδοπρόβατα περ. δημοτών της Κοινότητας και άλλα 2.500 πρόβατα ετεροδημοτών κτηνοτρόφων που παραχειμάζουν στο χωριό. Η ετήσια παραγωγή σε γάλα ανέρχεται σε πενήντα (50) τόνους το έτος περίπου. Το 80% του πληθυσμού διαθέτει αγροτικά αυτοκίνητα ή τρακτέρ για την εξυπηρέτησή τους. Η διακίνηση των αγροτικών προϊόντων γίνεται από τους καπνεμπόρους σε ένα ποσοστό και τα υπόλοιπα απορροφούνται από την ΕΟΚ ή την ΑΓΡΕΞ ως προς τον καπνό. Τα δε γαλακτοκομικά απορροφούνται από διαφόρους εμπόρους τυριών και τα σιτηρά και το καλαμπόκι από την Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Ξηρομέρου.
Ερωτ.: Πώς γίνεται η εξυπηρέτηση των αγροτών από το Τραπεζικό σύστημα;
Απαντ.: Η εξυπηρέτηση των αγροτών από το Τραπεζικό σύστημα γίνεται από την ΑΤΕ Αστακού. Υπάρχει πλήρης εξυπηρέτηση εφόσον βέβαια υπάρχουν και οι απαιτούμενες προϋποθέσεις. Για το θέμα κατοικίας υπάρχουν και πολλά σεισμόπληκτα από τους σεισμούς 1965 έως 1981.
Ερωτ.: Υπάρχουν αγροτικοί συνεταιρισμοί και πόσοι; Ποιο είναι το ποσοστό των συνεταιρισμένων αγροτών;
Απαντ.: Στην Κοινότητα υπάρχει ένας αγροτικός πιστωτικός Συνεταιρισμός. Το ποσοστό των συνεταιριζομένων μελών ανέρχεται σε 70, ήτοι ποσοστό 70%.
Ερωτ.: Τι προοπτικές ανάπτυξης των συνεταιρισμών υπάρχουν και υπάρχει ενδεχόμενη προοπτική ανάληψης δραστηριότητας σε σχέση με το πέρασμα σε μορφές αγροτικής βιομηχανίας;
Απαντ.: Προοπτική ανάπτυξης του Συνεταιρισμού υπάρχει. Μάλιστα σήμερα κατασκευάζεται μια αποθήκη 400 τ.μ. για την εξυπηρέτηση των αγροτών στην οποία θ’ αποθηκεύονται λιπάσματα, καλαμπόκι, σπόρος κλπ. Υπάρχει η μορφή του συνηθισμένου εμπορίου δηλ. ειδών διατροφής και λοιπών οικιακών αναγκών. Βιοτεχνίες και χειροτεχνίες δεν υπάρχουν.
Ερωτ.: Ποια είναι τα έργα που χρηματοδοτούνται στην περιοχή;
Απαντ.: Τα έργα που χρηματοδοτούνται είναι πάρα πολύ σημαντικά όπως η κατασκευή του δρόμου από Χρυσοβίτσα μέχρι τη διασταύρωση Σουπί αποστάσεως 13 χιλιομέτρων που θα συνδέσει το χωριό πιο κοντά με το Μεσολόγγι. Επίσης με το δρόμο από Βαλόστρατο προς Στρογγυλοβούνι αποστάσεως 4,5 χιλιομέτρων θα γίνει πιο κοντινή η σύνδεση με τα χωριά Παλαιομάνινα, Στρογγυλοβούνι, Πεντάλοφο, Γουριά κλπ. Έχουμε ξεκινήσει ένα εκούσιο αναδασμό στην περιοχή του κάμπου και η Νομαρχία αποφάσισε να γίνει και η άρδευση των 4.000 στρεμμάτων. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από το Ελλ. Δημόσιο και το ΦΕΟΓΚΑ. Είναι προϋπολογισμού 210.000.000 δρχ. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στην τελική φάση των εργασιών των αποτυπώσεων του κτήματος και είναι έτοιμη και η μελέτη για την άρδευση. Έχει γίνει και επέκταση της μελέτης για να αρδευτούν άλλα 2.500 στρέμματα στο χωριό καθώς και ένα τμήμα της Κοινότητας Προδρόμου. Το έτος 1985 θα γίνει η δημοπράτηση για την κατασκευή του έργου. Τα οφέλη που θα προκύψουν από τα δύο αυτά έργα θα είναι πάρα πολύ σημαντικά γιατί εκτός από την άρδευση θα λείψει και ο πολυτεμαχισμός. Η ανάπτυξη της οικονομίας για την περιοχή θα είναι μεγάλη. Σήμερα πολλά απ’ τα χωράφια παραμένουν χέρσα ενώ αύριο θα καλλιεργούνται με διάφορα αγροτικά προϊόντα όπως καλαμπόκι, τριφύλλια κ.ά.
Ερωτ.: Ποια ήταν η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην εκπόνηση του πενταετούς προγράμματος περιφερειακής ανάπτυξης; Και πώς βλέπει να υλοποιούνται οι προτάσεις της;
Απαντ.: Η συμμετοχή της Τ.Α. στην εκπόνηση του πενταετούς προγράμματος είναι αποτελεσματική. Σαν Κοινότητα, ό,τι προτείναμε υλοποιείται όχι μόνο σε μας αλλά σ’ όλη τη γύρω περιοχή.
Ερωτ.: Έχει σημειωθεί διαφορά σε σχέση με το παρελθόν;
Απαντ.: Έχει σημειωθεί τεράστια διαφορά σε σύγκριση με το παρελθόν και από απόψεως χρηματοδότησης των Δήμων και Κοινοτήτων και απ’ την άποψη ότι οι προτάσεις των Κοινοτικών Συμβουλίων εξετάζονται αντικειμενικά από το Νομαρχιακό Συμβούλιο, χωρίς να γίνονται κομματικές διακρίσεις.
Μελετήματα του Ξηρομέρου
Αλέξανδρου Σάββα
σελ. 206 εως 212
