Αμβρακικός Κόλπος, ένας από τους έντεκα πιο γνωστούς και αξιόλογους υγροβιότοπους της Ελλάδας και ένας από τους πιο ενδιαφέροντες της Ευρώπης.
Η περιοχή του Αμβρακικού είναι μεταξύ των 11 Ελληνικών Υγροτόπων οι οποίοι προστατεύονται από τη Διεθνή Συνθήκη RAMSAR σαν υγρότοπος Διεθνούς Σημασίας, για τη διατήρηση των μεταναστευτικών υδρόβιων και παρυδάτιων πουλιών .
Σε Εθνικό επίπεδο η ενότητα των υδροτοπικών περιοχών του Αμβρακικού έχει οριοθετηθεί και έχει εκδοθεί Κοινή Υπουργική
Απόφαση που καθορίζει επιμέρους ζώνες προστασίας και κατάλληλες χρήσεις και μέτρα προστασίας μέσα σε αυτές . Έχει ιδρυθεί τελευταία και λειτουργεί Φορέας Διαχείρισης Αμβρακικού.
Οι βασικοί δημιουργοί του τεράστιου υγρότοπου του Αμβρακικού είναι οι δύο μεγάλοι ποταμοί που εκβάλλουν στον κόλπο, ο Άραχθος και ο Λούρος.
Οι δύο αυτοί ποταμοί συμβάλλουν στο σχηματισμό ενός περίπλοκου και μοναδικού για τα Ελληνικά δεδομένα υγροτοπικού συστήματος 220.000 περίπου στρεμμάτων που περιλαμβάνουν μεγάλες και μικρές λιμνοθάλασσες, μακρόστενες χαμηλές λουρονησίδες που χωρίζουν τις λιμνοθάλασσες από την θάλασσα, παραποτάμιες ζώνες, εκβολές ποταμών, αλμυρόβαλτους και γλυκόβαλτους, απέραντους καλαμιώνες, υγρολίβαδα και αλίπεδα.
Είναι μία θαυμαστή ποικιλία οικοτόπων, που εναλλάσσονται διαρκώς ξεδιπλώνοντας μια συνολική εικόνα σπάνιας ομορφιάς. Κάποιες λοφοπλαγιές στην περιφέρεια του κόλπου σκεπάζονται από δρυοδάση, ενώ δε λείπουν τα απομεινάρια παραποτάμιων δασών, που μαζί με τα βοσκοτόπια και τις διάφορες καλλιέργειες, συμπληρώνουν το υπέροχο αυτό μωσαϊκό των τόσο διαφορετικών τοπίων και εικόνων.
Ο Αμβρακικός κόλπος προσφέρει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης ιχθυοκομικής εκμετάλλευσης λόγω των ιδιαίτερων φυσικοχημικών συνθηκών που επικρατούν.
Στον Αμβρακικό περιλαμβάνονται 20 τουλάχιστον ακέραιες λιμνοθάλασσες, αριθμός που δεν συναντάτε σε κανένα μέρος της Ελλάδας.
Η συνολική έκταση τους ξεπερνάει τα 70 τετ. χιλιόμετρα, ενώ οι περισσότερες χωρίζονται από τη θάλασσα με μια μακρόστενη λωρίδα γης.
Παρατηρώντας κάποιος μια λουρονησίδα από μακριά σχηματίζει την εντύπωση ότι αποτελείται από άμμο. Αν σκύψει όμως στο έδαφος των περισσοτέρων, θα διαπιστώσει έκπληκτος, ότι η σύνθεση του αποτελείται από αμέτρητα κελύφη αχιβάδων
Οι τρεις μεγαλύτερες λιμνοθάλασσες του Αμβρακικού, κάθε μια με τις δικές της ιδιαιτερότητες, είναι η "Λογαρού" με έκταση 25,75 τετ. χιλιόμετρα, το "Τσουκαλιό" με 16,5 τετ. χιλιόμετρα και η "Ροδιά" με 13,5 τετ. χιλιόμετρα.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό των λιμνοθαλασσών του Αμβρακικού είναι η μεγάλη τους βιολογική παραγωγικότητα.
Με τις ιδιαιτερότητες της διαμόρφωσής τους λειτουργούν ως φυσικά εκτροφεία ψαριών και με αποτέλεσμα να παράγουν μεγάλους αριθμούς ψαριών αλλά και πολλών άλλων ζωντανών οργανισμών.
Στα φυσικά ανοίγματα που υπάρχουν στις λουρονησίδες και τα οποία επιτρέπουν την επικοινωνία των λιμνοθαλασσών με τη θάλασσα, οι ψαράδες του Αμβρακικού έχουν εδώ και πολλά χρόνια εγκαταστήσει τα λεγόμενα "διβάρια".
Είναι ειδικές κατασκευές με καλάμια, που, ενώ επιτρέπουν την ελεύθερη είσοδο ψαριών από τη θάλασσα, τα εμποδίζουν να επιστρέψουν, με αποτέλεσμα να παγιδεύονται.
Σε συνδυασμό με το φαινόμενο πλημμυρίδας και αμπώτιδας που παρατηρείται στον κόλπο και τα αναχώματα που έχουν φτιαχτεί στην ακτή έχουν μεταλλάξει τον Αμβρακικό κόλπο σε μια μεγάλη ημίκλειστη θάλασσα, ένα μεγάλο ιχθυοτροφείο που για κάποιο διάστημα κάθε χρόνο είναι ανοικτό για το πέρασμα των ψαριών και τον εμπλουτισμό των ειδών του βιότοπου σε γενετικό δυναμικό.
Το ψάρεμα στον κόλπο γίνεται με δίχτυα και πυροφάνι ενώ απαγορεύεται το ψάρεμα με δυναμίτη και λεπτά δίχτυα που καταστρεφουν το γόνο των ψαριών.
Τα είδη ψαριών που απαντώνται, σε μεγαλύτερο ποσοστό σήμερα στον κόλπο είναι ο κέφαλος, η τσιπούρα, τα λαβράκια, οι κουτσουμούρες, οι σαρδέλλες , οι γαρίδες και τα καλαμάρια.
Ο Αμβρακικός κόλπος αποτελεί τη μοναδική περιοχή στην Ελλάδα όπου πραγματοποιείται συστηματικά χρήση δορυφορικών πομπών σε χελώνες και ειδικών σημάτων (tag), για την κατανόηση των μετακινήσεων που πραγματοποιούν στο θαλάσσιο περιβάλλον μακριά από τις παραλίες που ωοτοκούν.
Το στενό της Πρέβεζας μέσω του οποίου ο Αμβρακικός επικοινωνεί με το Ιόνιο πέλαγος έχει αρκετά πολύπλοκη γεωγραφική διαμόρφωση. Έχει βάθη που κυμαίνονται από 2 έως 5 μ. και πλάτος στο στενότερο σημείο του 700 μ.
Στο μέσο του στενού έχει κατασκευαστεί υφαλαύλακας πλάτους 40 μ. με μέγιστα βάθη 14 - 17 μ. για την εξυπηρέτηση της ναυσιπλοίας.
romiazirou