Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ήταν μια από τις πιο λαμπρότερες φυσιογνωμίες της Ελληνικής Επανάστασης.
Γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1770 στη Πελοπόννησο και το 1818 έγινε μέλος της φιλικής εταιρίας.
Έλαβε μέρος σε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις για τη λευτεριά της Πατρίδος ενάντια στους τούρκους και επιβλήθηκε με τον ηρωισμό του σαν στρατιωτική μορφή και σαν αρχηγός των αγωνιστών της Ελλάδος.
Όμως ο Κολοκοτρώνης, ο μεγάλος αρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης, ο Γέρος του Μωριά, που αφιέρωσε τη ζωή του για τη λευτεριά της πατρίδος, το 1834 καταδικάστηκε με ψεύτικες μαρτυρίες και φυλακίστηκε για «δήθεν» συνωμοσία εναντίον του βασιλιά Όθωνα.
Το έγγραφο – ντοκουμέντο που παρουσιάζεται σήμερα στην εφημερίδα μας, είναι η απόφαση του δικαστηρίου με την οποία καταδικάζονται εις θάνατο, για εσχάτη προδοσία ο θρυλικός ελευθερωτής της Ελλάδος Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο αγωνιστής – ανιψιός του Δημήτρης Πλαπούτας.
ΕΙΔΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
Αποφασίζει:
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "Η ΚΑΤΟΥΝΑ" |
1. Ο Δ. Πλαπούτας και Θ. Κολοκοτρώνης καταδικάζονται εις θάνατον ως ένοχοι εσχάτης προδοσίας, ήτοι των κακουργημάτων εδιαλαμβανομένων εις το άρθρον 2 του νόμου του Εγκληματικού Απανθίσματος και εις το άρθρον 2 του από 9/21 Φεβρουαρίου 1833 Βασιλικού Διατάγματος. Κατά τα αυτά τα άρθρα και εις τα δικαστικά έξοδα και των μαρτύρων Δρ. 1047 93/100, ήτοι χιλίας τεσσαράκοντα επτά και λεπτά εννενήκοντα τρία.
2. Η παρούσα απόφασις θέλει εκτελεσθή εις την εκτός του Φρουρίου Ναυπλίου πλατείαν.
3. Οι καταδικασθέντες κρίνονται άξιοι της Βασιλικής Χάριτος, την οποίαν θέλει ζητήσει επισήμως το Δικαστήριον από την αυτού Μεγαλειότητα.
4. Αναβάλλεται η εκτέλεσις της παρούσης αποφάσεως μέχρι της εκβάσεως της περί χάριτος αιτήσεως.
5. Ο Επίτροπος της Επικρατείας να εκτελέση την παρούσαν απόφασιν.
6. Αντίγραφον αυτής να κοινοποιηθή εις το Επίτροπον της Επικρατείας.
Εξεδόθη και εδημοσιεύθη εν Ναύπλιω την εικοστήν έκτην Μαΐου του χιλιοστού οκτακοσιοστού τριακοστού έτους.
Ο Πρόεδρος
………………
(υπάρχουν τρία ονόματα που δεν είναι ευδιάκριτα)
……………..
Εις την θέσιν των δύο αποσιωπητικών έπρεπε να υπογράψουν ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου Πολυζωϊδης και ο Δικαστής Τερτσέτης. Το πρωτότυπον εστάλη εκ του δικαστηρίου Ναυπλίου, μετ’ άλλων αποφάσεων δεδομένον, εις το Υπουργείον της Δικαιοσύνης και εκείθεν παρεδόθη εις την Εθνική Βιβλιοθήκην.
(Η ερμηνεία έγινε από τον Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ανδρέα Ι. Ζύγουρα)
Εδώ να σημειώσουμε ότι ο Πρόεδρος του δικαστηρίου Αναστάσιος Πολυζωίδης και ο δικαστής Γεώργιος Τερτσέτης σαν μέλη του ειδικού δικαστηρίου, έχουν συνδέσει το όνομα τους με το Γέρο του Μωριά, αφού αρνήθηκαν να υπογράψουν την καταδίκη του. Οι δύο αυτοί δικαστές έχουν μείνει στην ιστορία σαν πρότυπα αρετής και δικαιοσύνης αφού παρά τις πιέσεις, τους εκφοβισμούς, την ωμή παρέμβαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, στενού συνεργάτη των Βαυαρών, στάθηκαν εμπόδιο στη διατεταγμένη δικαιοσύνη, ύψωσαν το ηθικό τους ανάστημα και δεν συνέπραξαν στο ανοσιούργημα που επιχειρήθηκε.
Κατά τη διάρκεια της πολύκροτης δίκης συνέβη και το εξής περιστατικό.
Κατέθεταν στη δίκη του Κολοκοτρώνη σειρά από μάρτυρες κατηγορίας ο ένας πίσω από τον άλλο. Σαν τελείωσε η σειρά τους κι ήρθε η ώρα των μαρτύρων υπεράσπισης, μπήκε στην αίθουσα υποβασταζόμενος ένας ανάπηρος οπλαρχηγός με το σώμα γεμάτο τούρκικα βόλια. Τότε ο συνήγορος είπε προς το δικαστήριο:
«Αυτή τη στιγμή δεν έρχεται ένας μάρτυς αλλά ένας Μάρτυρας. Οι άλλοι μίλησαν με το στόμα τους. Ο καπετάνιος θα μιλήσει με τις πληγές του. Έχετε μπροστά σας μάρτυρες και μάρτυρα. Επιλέξατε! Όπως είναι η χριστιανική πίστη. Άλλο να καταθέτουν άνθρωποι με λόγια και άλλο Μάρτυρες με μαρτυρία συνεπούς ζωής».
Ο Κολοκοτρώνης μετά τη καταδίκη και φυλάκισή του, πήρε χάρη από τον Όθωνα, τον ονόμασαν Αντιστράτηγο και πέρασε με δάφνες στο κατώφλι του μεγαλύτερου ήρωα του 1821.
Επιμέλεια του Μπάμπη Τσελεπή
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Η Κατούνα")