Ήταν πρωί της Κυριακής 30 Μαρτίου 1952. Ηταν τότε που οι Ελληνες σκότωναν Ελληνες. Κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες αναφερόμαστε στην εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη και των τριών συντρόφων του, του Δημήτρη Μπάτση, του Νίκου Καλούμενου και του Ηλία Αργυριάδη.
Οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα και έπεσαν νεκροί από πυρά Ελλήνων. Εστω και αν έχουμε γίνει κουραστικοί, θα αναφερθούμε και εφέτος σε αυτή την αποφράδα ημέρα της νεότερης ελληνικής ιστορίας και θα επιμείνουμε.
Θα επιμείνουμε γιατί αποτελεί κορυφαίο παράδειγμα προς αποφυγή και γιατί η ιστορία και όλες οι πτυχές των γεγονότων δεν πρέπει να μένουν κρυφά και να ξεχνιούνται
Θα επιμείνουμε, όμως, και για ένα άλλο λόγο.
Για να δείξουμε ότι ακόμη και εκείνη τη σκληρή μετεμφυλιακή εποχή, υπήρχαν και κάποιοι που αντιστέκοταν και θα το δείξουμε αυτό με ένα περιστατικό που έχει αφηγηθεί επωνύμως αναγνώστης και αναφέρεται στην αντίδραση εντός φαντάρου του εκτελεστικού αποσπάσματος που σκότωσε τον Μπελογιάννη και τους συντρόφους του.
Σύμφωνα με τη μαρτυρία λοιπόν: «Στην ομάδα των φαντάρων που επελέγησαν ως λόχος επιφυλακής, από στρατόπεδο της Αγίας Παρασκευής, για να συγκροτήσουν το εκτελεστικό απόσπασμα, συμμετείχε και ένας φίλος μου, που εδώ και πολλά χρόνια δεν είναι πια στη ζωή, ο οποίος, όντας από αριστερή οικογένεια είχε γνωρίσει τον Μπελογιάννη στη διάρκεια της Κατοχής και όταν κατάλαβε πού τους οδηγούσαν, εκείνα τα χαράματα του 1952, εδήλωσε ορθά κοφτά στον επικεφαλής λοχαγό του, ότι αρνείται να λάβει μέρος στην εκτέλεση.
Ο λοχαγός τράβηξε αμέσως το πιστόλι του, το έβαλε στον κρόταφο του φίλου μου και του είπε ότι «γνωρίζεις ότι μπορώ να σε σκοτώσω επί τόπου».
Εκείνος απάντησε
«Ναι, το γνωρίζω. Κάνε αυτό που νομίζεις. Εγώ στο απόσπασμα δεν πάω».
Ο λοχαγός, έμεινε για κάποια δευτερόλεπτα μετέωρος, μετά κατέβασε το περίστροφο και του είπε να μείνει στο φορτηγό, που τους είχε μεταφέρει «στο συνήθη τόπο», πίσω από το νοσοκομείο «Σωτηρία»».
Δεν γνωρίζω τι έκανε στη συνέχεια ο λοχαγός, πάντως το γεγονός, επισήμως, αποσιωπήθηκε. Ούτε ο φίλος μου υπέστη κάποιες σοβαρές συνέπειες.».
Τα άσχημα μαντάτα ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΕΣ ταξιδεύουν γρήγορα μέχρι το στρατόπεδο συγκέντρωσης πολιτικών κρατουμένων στον Αϊ Στράτη, όπου ζει εξόριστος ο Γιάννης Ρίτσος. Την ίδια μέρα θα γράψει το ποίημα
Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο.
Σήμερα το στρατόπεδο σωπαίνει.
Σήμερα ο ήλιος τρέμει αγκιστρωμένος στη σιωπή
όπως τρέμει το σακάκι του σκοτωμένου στο συρματόπλεγμα.
Σήμερα ο κόσμος είναι λυπημένος.
Ξεκρέμασαν μια μεγάλη καμπάνα και την ακούμπησαν στη γη.
Μες στο χαλκό της καρδιοχτυπά η ειρήνη.
Σιωπή. Ακούστε τούτη την καμπάνα.
Σιωπή. Οι λαοί περνούν σηκώνοντας στους ώμους τους
το μέγα φέρετρο του Μπελογιάννη.
