Ο Δήμος Τσέλιος γεννήθηκε το 1785 στο Μεγανήσι Λευκάδος και ήταν γόνος της παλιάς αρματολικής οικογένειας Φερεντίνος με καταγωγή από τη Κεφαλλονιά. Έμεινε ορφανός από μικρός και τα εφηβικά του χρόνια τα έζησε στη Ζάβιτσα (Αρχοντοχώρι) Ξηρομέρου, απ’ όπου ήταν η μάνα του.
Το 1804 έφυγε κλέφτης και διακρίθηκε με τον Κατσαντώνη, τότε του δόθηκε το παρατσούκλι Τσέλιος επειδή τρόμαζε τον εχθρό. Όταν σκοτώθηκε ο Κατσαντώνης πήγε με άλλους κλέφτες και υπηρέτησε στην αυλή του Αλή πασά.
Η δράση του Δημοτσέλιου, όπως ήταν γνωστός, στην Επανάσταση του 1821 είναι πλούσια και ήταν ο μοναδικός καπετάνιος που δεν σταμάτησε να πολεμάει σε όλη τη διάρκεια του Αγώνα. Σημαντική ήταν η συμβολή του στις επιχειρήσεις στη Βόνιτσα και στην πολιορκία και την απελευθέρωση του Αγρινίου και του Ζαπαντιού το καλοκαίρι του 1821 υπό τη διοίκηση του αρχιστρατήγου Γ. Βαρνακιώτη. Μετά την εκδίωξη των Τούρκων από την Αιτωλοακαρνανία πέρασε με τους άλλους Έλληνες οπλαρχηγούς στην περιοχή της Άρτας και έλαβε μέρος σε όλες τις μάχες εκεί. Στη Μάχη του Πέτα (1822) πληγώθηκε. Το 1823 ήταν φρούραρχος του Λεσινίου και το υπερασπίστηκε εναντίον του πασά της Σκόδρας. Το 1825 ήταν στο Μεσολόγγι, αλλά αρρώστησε και βγήκε από την πόλη με άδεια. Όταν ανάρρωσε χτυπούσε τους Τούρκους από έξω προκαλώντας προβλήματα στον εφοδιασμό τους.
Μετά την πτώση του Μεσολογγίου ακολούθησε στον Καραϊσκάκη στη Στερεά και διακρίθηκε στη μάχη της Αράχοβας. Το 1826, με εντολή του Καραϊσκάκη, πήγε πάλι στο Λεσίνι και στη συνέχεια απελευθέρωσε το Μύτικα. Έλαβε μέρος και στους τελευταίους αγώνες του 1828-29 όπου συνεργάσθηκε με τον αρχιστράτηγο Τσώρτς.
Το 1832 διορίστηκε από τον Καποδίστρια φρούραρχος Βόνιτσας. Το 1836, μαζί με τους Ν. Ζέρβα, Μαλάμο, Στράτο κ.ά., στασίασε εναντίον του Όθωνα. Ο βασιλιάς αποκήρυξε τους στασιαστές, τον Τσέλιο τον διέγραψε από τους καταλόγους της Βασιλικής Φάλλαγας. Το 1841 του χορηγήθηκε αμνηστία και επέστρεψε στο Δραγαμέστο όπου όμως η περιουσία του είχε διαρπαγή.
Ο περήφανος στρατηγός Δήμος Τσέλιος πέθανε το Νοέμβριο του 1854 στην Αθήνα από χολέρα. Η ανακομιδή των λειψάνων του στον Κήπο των Ηρώων του Μεσολογγίου έγινε το 1901, όπου τοποθετήθηκαν πίσω από τον τάφο του Μάρκου Μπότσαρη.
aitoloakarnaniko
