Θα πάθεις πλάκα -μα τον Χριστό- όταν θα φας αντικριστό…
Πάει, λέει, ένας Αθηναίος στα Ανώγεια.
Κάθεται με την παρέα του να φάνε σε μια ταβέρνα.
Ζητάει κατάλογο από τον σερβιτόρο (που ήδη έχει αρχίσει να τον κοιτάζει περίεργα) και αφού ρίχνει μια πρόχειρη ματιά, τον ρωτάει:
«Από θαλασσινά τι έχετε»;
Για ν’ απαντήσει κοφτά ο Ανωγειανός:
«Αλάτσι…»
Το συγκεκριμένο (βγαλμένο απ’ την πραγματικότητα) ανεκδοτάκι μπορεί να σου φαίνεται αστείο. Στα ορεινά όμως της Κρήτης δεν αστειεύονται καθόλου με το φαγητό τους.
Δεν δέχονται… αντιρρήσεις για το τι θα φας ΚΙ ΕΣΥ αν βρεθείς στα μέρη τους. Και υπάρχει ένα ακαταμάχητος λόγος που τελικά έχουν δίκιο:
Το ευλογημένο αντικριστό!
Μπορεί το Πασχαλινό τραπέζι σε όλη την Ελλάδα να περιλαμβάνει αρνί, αλλά αυτό δεν είναι πάντα ο γνωστός οβελίας. Στην Κρήτη, βεβαίως υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν σουβλιστό αρνί, οβελία όπως ονομάζεται, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα ωστόσο αυτό δεν είναι το πιο συνηθισμένο. Όπως δεν είναι και η μαγειρίτσα.
Με τις ίδιες πρώτες ύλες στην Κρήτη το αντικριστό αντικαθιστά τον οβελία και τη μαγειρίτσα τα γαρδουμάκια. Το αντικριστό σήμα κατατεθέν τις Κρήτης και διάσημο για τη μοναδική γεύση του δεν ψήνεται όπως το αρνί ολόκληρο αλλά σε μεγάλα κομμάτια (γουλίδια στην Κρητική διάλογο), ενώ δεν τοποθετείται κατά το ψήσιμο του πάνω από τα κάρβουνα. Τα κάρβουνα είναι ση μέση και τα γουλίδια του αντικριστού, στερεωμένα και πλαγιαστά γύρω -γύρω.
Βέβαια το αρνί είναι μια ανθυγιεινή αλλά νόστιμη επιλογή και προφανώς δε θα δημιουργήσει προβλήματα υγείας σε κάποιον που θα το καταναλώσει για το Πάσχα. Και το αντικρυστό το οποίο ψήνεται με άφθονο αλάτι ίσως αποτελεί λίγο πιο υγειινή επιλογή καθώς δεν "κάθεται" πάνω του κατά τη διάρκεια του ψησίματος , η αιθάλη από τα κάρβουνα.
Τα γαρδουμάκια
Είναι ένας εξαιρετικός μεζές και γευστική επιλογή που συνηθίζεται στο Πασχαλινό τραπέζι. Για την παρασκευή τους χρησιμοποιείται η κοιλιά από αρνάκι η κατσικάκι που κόβεται σε κομμάτια και τυλίγεται με τα καλά πλυμένα και γυρισμένα, με βελόνα πλεξίματος πολλές φορές,έντερα του ίδιου ζώου. Ψήνεται στην κατσαρόλα και μπορεί να εμπλουτιστεί με αυγολέμονο γεγονός που εξουδετερώνει και την ιδιαίτερη οσμή των εντέρων.
Τα συκωτάκια και τα υπόλοιπα εντόσθια τρώγονται είτε τηγανητά είτε σε κοκορέτσι στο οποίο χρησιμοποιούνται και τα έντερα. Προφανώς όσο περνά ο καιρός εκλείπουν τα συγκεκριμένα φαγητά που ήταν ιδιαίτερα συνηθισμένα όταν τα ζώα σφάζονταν στην ύπαιθρο. Βέβαια τα γαρδουμάκια και τα κοκορέτσια δεν αρέσουν σε όλους καθώς πολλοί είναι όσοι δεν τρώνε τα εντόσθια και κατά συνέπεια δεν προτιμούν τα παραπάνω φαγητά.
Κατσικάκι αυγολέμονο
Μια εναλλακτική μορφή σούπας για να μπει το στομάχι ομαλά από την περίοδο της νηστείας στην περίοδο του Πάσχα, αντί της μαγειρίτσας αποτελεί το αρνάκι αλλά περισσότερο το κατσικάκι αυγολέμονο. Το κατσικάκι ψήνεται στην κατσαρόλα και συνοδεύεται με χορταρικά, ασκολύμπρους, σταμναγκάθι, αβρωνιές, αντίδια ή ακόμα και μαρούλι και στη συνέχεια γίνεται αυγολέμονο. Είναι το φαγητό που καταναλώνεται το βράδυ μετά την Ανάσταση σε πολλές περιοχές της Κρήτης ώστε να "ετοιμαστεί" το στομάχι για το αντικρυστό και τα υπόλοιπα εδέσματα φορτωμένα με αμέτρητες θερμίδες αλλά και αντίστοιχη νοστιμιά της μέρας του Πάσχα.