Πάλαιρος ή Ζαβέρδα: «Τίποτα δεν έχει αλλάξει και τίποτα δεν είναι όπως παλιά»

Σήμερα τίποτα δεν θυμίζει τη Ζαβέρδα των περασμένων δεκαετιών. Θα μπορούσαμε να πούμε, ότι το μόνο που έμεινε είναι η καθαρότητα της θάλασσας. Η ενασχόληση των κατοίκων έχει αλλάξει κατά πολύ και πέρασε πια από τη γεωργία στον τουρισμό, γιατί είναι το μόνο μέρος στην περιοχή μας που κατόρθωσε να κάνει τεράστια άλματα στην τουριστική ανάπτυξη.

Η Ζαβέρδα, μετά την κατάργηση πολλών αγροτικών προϊόντων, κατόρθωσε να εκμεταλλευτεί τη Θάλασσα του Ιονίου με τον καλύτερο τρόπο, αφού είχε φροντίσει να δημιουργήσει τεράστιες ξενοδοχειακές μονάδες, μαρίνες και να κάνει καθαρισμό και αξιοποίηση των παραλιακών εκτάσεων.

Έτσι, στη μεγάλη παράκτια ζώνη της, διαμορφώθηκαν όμορφες παραλίες, που κάθε χρόνο προσελκύουν χιλιάδες επισκέπτες από την Ελλάδα, αλλά και μεγάλα οργανωμένα γκρουπ από το εξωτερικό.

Μετά από όλα αυτά τα τελευταία χρόνια η Πάλαιρος αυξήθηκε σε οικοδομήσιμη έκταση, αλλά και πληθυσμό.

Αν κατορθώσει και κρατήσει έτσι τη θάλασσά της καθαρή από όμβρια ύδατα, αποχετεύσεις, ιχθυοκαλλιέργειες, σκουπίδια, καύσιμα σκαφών κ.α. το παιχνίδι, και φυσικά αν φτιάξει άνα πραγματικό λιμάνι θα το κερδίσει. 
Αν όμως χάριν της «ανάπτυξης» υποκύψει στις προθέσεις ορισμένων, που στο όνομα του ψυχρού κέρδους δεν τους ενδιαφέρει το γενικότερο συμφέρον, τότε δυστυχώς θα αποτύχει.

Στην Πάλαιρο θα διακρίνει κανείς ανθρώπους οι οποίοι ζουν μόνο και μόνο από τη θάλασσα, είτε από την αλιεία, είτε είναι κατ’ επάγγελμα ναυτικοί και ταξιδεύουν συνέχεια. Οι δεύτεροι παλαιότερα ήταν πολύ περισσότεροι και από κάθε σπίτι έλλειπε τουλάχιστον ένας άνδρας που ταξίδευε στα «βαπόρια». Βέβαια, υπάρχουν και κάτοικοι, κυρίως στο πάνω χωριό, που είναι αγρότες και άλλοι ζουν από την κτηνοτροφία, η οποία είναι επίσης σε μεγάλο βαθμό αναπτυγμένη. Στο ζωικό κεφάλαιο της περιοχής κυριαρχούν τα αιγοπρόβατα, ενώ υπάρχουν και πολλά βοοειδή. Τα κυριότερα αγροτοκτηνοτροφικά προϊόντα είναι: σιτηρά, ελιές, λάδι, αμπέλια, γάλα, τυρί και κρέας. Τα τελευταία χρόνια η οικονομία της Παλαίρου στηρίζεται και περισσότερο στον τουρισμό, αφού υπάρχουν τουριστικές υποδομές, ξενοδοχεία, ξενοδοχειακά συγκροτήματα και ενοικιαζόμενα δωμάτια, που καλύπτουν τις ανάγκες των χιλιάδων τουριστών που κατακλύζουν την πόλη τα τελευταία χρόνια.

Η Πάλαιρος είναι από τις πιο αναπτυσσόμενες τουριστικές περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, αφού έχει πολλές ομορφιές, που τις δίνουν ακόμα τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης.

Επιπλέον η τουριστική ανάπτυξη προσφέρει και στην αύξηση της απασχόλησης. Στην πόλη υπάρχουν πολλά καταστήματα, καφετέριες, σούπερ μάρκετ, κρεοπωλεία, ταβέρνες, εστιατόρια κ.λ.π., τα οποία ζουν μόνο και μόνο με τον τουρισμό. Στον τομέα της αλιείας υπάρχει μια σχετική ανάπτυξη, όμως ο αριθμός των επαγγελματικών σκαφών είναι μικρός.

Η έμφαση στον τουριστικό τομέα αντικατέστησε το εισόδημα της αγροτικής παραγωγής. 
Έτσι, πάνε τα καπνά, από τα οποία ζούσαν πολλές οικογένειες. Πάει ο καπνός και το βαμβάκι, που ήταν από τα κύρια προϊόντα. 
Υπάρχουν ακόμα μόνο λίγες ελιές, όμως με μικρή παραγωγή, αλλά αρκετά αμπέλια παραμένουν παραδοσιακά και υπάρχει καλή παραγωγή κρασιού. 
Άλλωστε, είχε βραβευτεί δύο φορές στην Έκθεση Θεσσαλονίκης το κρασί της Ζαβέρδας.

Ένας άλλος τομέας της τοπικής οικονομίας που στην τελευταία 20ετία γνώρισε μεγάλη ακμή ήταν οι οικοδομικές εργασίες.

Η οικιστική και η κτηριακή ανάπτυξη της πόλης είχε ως αποτέλεσμα πολλά χωράφια και διάφορες ελεύθερες εκτάσεις να οικοδομηθούν και άλλα να γίνουν οικόπεδα, κυρίως στις εξόδους της πόλης προς Μύτικα και Βόνιτσα.

Ακόμη και η βαλτώδης περιοχή προς Πογωνιά, κοντά στο παλιό γεφύρι, με μια άριστη ρηχή παραλία, το «Ποταμάκι», μετατράπηκε σε ξενοδοχειακά συγκροτήματα και ενοικιαζόμενα δωμάτια. 
Η έκταση είχε δοθεί κατά τα 2/3 σε ιδιώτη, ενώ και το 1/3 παρέμενε στην τότε Κοινότητα ανταποδοτικά, τα οποία σήμερα λειτουργούν μισθώνονται από το Δήμο σε ιδιώτες. 
Επίσης και όσοι Ζαβερτιανοί είχαν εκτάσεις κοντά στη θάλασσα, πάμφθηνες παλαιότερα, σήμερα μετατράπηκαν σε ακριβές περιοχές οικοδόμησης.

Η όμορφη αυτή περιοχή θα αποτελέσει μια αξέχαστη εμπειρία για όσους την επισκεφθούν, γιατί είναι και ένα μέρος με μακρά τουριστική παράδοση και φιλοξενία, όπου η τουριστική περίοδος κρατάει ακόμα και το χειμώνα.

Η Πάλαιρος είναι κτισμένη προς τη μεριά του Ιονίου πελάγους στους πρόποδες του βουνού Τσερεκάς (υψομ. 1.171 μ.) των Ακαρνανικών βουνών, ενώ δίπλα του υπάρχει η κορυφή Αγραπιδάκι, η οποία έχει υψόμετρο 1.392 μ. 
πίσω από την οποία βρίσκεται ο ερειπωμένος οικισμός του Βάτου, το οροπέδιο Λειβάδι και η Μονή Ρόμβης.

Το σημαντικότερο ιστορικό μνημείο της Παλαίρου είναι η αρχαίας Πάλαιρος (ή Κεχροπούλα), η κτίση της οποίας τοποθετείται στη Μυκηναϊκή εποχή.. Πολιούχος της Ζαβέρδας είναι η αγία Παρασκευή. Ξεχωριστό όμως παραμένει στην καρδιά των Ζαβερδιανών και το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου στους πρόποδες των Ακαρνανικών λίγο έξω από την Πάλαιρο πηγαίνοντας προς Μύτικα.

Η πόλη άρχισε να δημιουργείται στη σημερινή της θέση στις αρχές του 19ου αιώνα.

Μετά την Απελευθέρωση ενώθηκαν με αυτή οι γύρω οικισμοί.

Το 1928 η πόλη μετονομάσθηκε, με την ονομασία Πάλαιρος, γιατί η ονομασία Ζαβέρδα θεωρείται σλαβικής προέλευσης.

Ο Δήμος Παλαίρου δημιουργήθηκε το 1994, ύστερα από την εθελοντική συνένωση της Πογωνιάς και ονομάστηκε Δήμος Κεκροπίας. Το 1998, με την διοικητική μεταρρύθμιση "Καποδίστριας" εντάχθηκαν στο Δήμο οι πρώην Κοινότητες: Βάτου (151 κατ.), Πλαγιάς (1.017 κατ.), Περατιάς (366 κατ.). Το 2004 μετονομάσθηκε σε Δήμο Παλαίρου. Ο πληθυσμός του Δήμου, με βάση την απογραφή του 2001, ανέρχεται στους 4.494 κατοίκους, ενώ η έκτασή του είναι 205.843 στρέμματα, 
κυρίως ημιορεινής και λίγης πεδινής γης.

Το 2010 ενώθηκε με το δήμο Ανακτορίου και Μεδεώνος με την μεταρρύθμιση του Καλλικράτη και αποτελούν όλοι μαζί τον δήμο Ακτίου-Βόνιτσας με πρώτο εκλεγμένο δήμαρχο από την Πάλαιρο τον Νικόλαο Σολδάτο.

Γράφει ο Βαγγέλης Δ. Κουτιβής
 

Συνεχίζεται