Η ήσυχη οικονομική δύναμη στην Βόνιτσα της δεκαετίας του ’60 μέσα από μια ιστορία του συλλόγου «Αμφικτιονία Ακαρνάνων»…
Στη περίοδο του μεσοπολέμου αλλά και μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο, η σκέψη της ενασχόλησης με το εμπόριο, ήταν περιορισμένη και επισφαλής.
Από την μια πλευρά, η έλλειψη χρήματος και από την άλλη η ανασφάλεια των πολιτικών και στρεβλωτικών καταστάσεων, φόβιζε την είσοδο στο χώρο του εμπορίου.
Τα υπάρχοντα εμπορικά συχνά συναλλάσσονταν όχι με το τραπεζικό χρήμα αλλά με το χρήμα της «ανταλλαγής προϊόντων». Βέβαια στη περιοχή μας από τα μέσα της δεκαετίας 1920-1930, πνοή είχαν δώσει οι πρόσφυγες του Πόντου και της Μικράς Ασίας, οι οποίοι κατοίκησαν στη Βόνιτσα. Έστω και με μικρά κεφάλαια κατόρθωσαν να ορθοποδήσουν και να γυρίζουν στα χωριά προσφέροντας τα προϊόντα τους, δεχόμενοι ως πληρωμή αυγά, κότες, κλπ.
Ο μπάρμπα-Τάσος ο Αμπαντζίδης ήταν ένας χαρακτηριστικός τύπος σε αυτού του είδους το εμπόριο. Βέβαια και τα καταστήματα που άρχισαν να λειτουργούν στη Βόνιτσα, στήριζαν την οικονομία τους σε πληρωμές με προϊόντα που παρήγαγε ο κάθε αγοραστής.
Η ομάδα εργασίας που εδώ και μια διετία ασχολείται με το project «η διαφήμιση στη παλαιά Βόνιτσα», σε μια μάζωξη που είχαμε και στον σχεδιασμό του χάρτη των καταστημάτων και της διαφήμισης που βρέθηκε για κάθε ένα από αυτά, έθεσα ένα ερώτημα για το κατάστημα του Αθανασίου Γιαννέλου.
Για εμάς τα μικρά παιδιά της δεκαετίας του ’60, το κατάστημα αυτό ξεχώριζε από όλα τα άλλα καταστήματα. Ηταν στη πλατεία της Νυχτερίδας. Για το κατάστημα αυτό δεν έχουμε εντοπίσει ούτε μια διαφήμιση παρά την μεγαλοπρέπεια και την πελατεία που είχε.
Πρόσφατα σε μια συνάντηση που είχα με την Κα Λαμπρινή Γιαννέλου-Κομποτιάτη, κόρη του Αθανασίου Γιαννέλου, της ζήτησα να έχουμε μια συζήτηση στο αρχοντικό του πατέρα της, στο παλιό Μπόργο της Βόνιτσας,πάνω από την πλατεία της Νυχτερίδας και στο δρόμο προς τον Αγιο Παντελεήμονα.
Πράγματι έγινε η συνάντηση και με καλοδέχθηκαν στο αρχοντικό, που σήμερα ανήκει στην αδελφή της, την Ελευθερία Γιαννέλου- Τσανάνα. Μέσα σε λίγο χρόνο αντιλήφτηκα την ήσυχη οικονομική δύναμη της Βόνιτσας, τον Αθανάσιο Γιαννέλο. Κατάλαβα για την απουσία της διαφήμισης.
Ο Αθανάσιος Γιαννέλος είχε πραγματοποιήσει το άλμα στην οικονομική ζωή της ευρύτερης περιοχής. Είχε νοιώσει όχι μόνο τις υπαρκτές ανάγκες της τοπικής αγοράς αλλά είχε βρεθεί πολύ μπροστά στο θέμα του εμπορίου. Αντιλήφθητε ότι η παγκόσμια οικονομία είχε αρχίζει να κτίζεται όχι με αποσπασματικές κινήσεις αλλά με σταθερές και υπεύθυνες συνεργασίες.
Ο Αθανάσιος Γιαννέλος διέθεσε αρκετά κεφάλαια και σύναψε συμβάσεις με οικονομικούς κολοσσούς της τότε αναπτυσσόμενης, μετά τις καταστροφές του πολέμου, Ελλάδας. Κορυφή των αντιπροσωπιών ήταν τα πετρελαιοειδή της «Shell», τα άλευρα από «Μύλοι Αγίου Γεωργίου», την μπύρα «Μάμος», τον καφέ «Μπράβο» κλπ σε σαπούνια, ρύζια. Με το άνοιγμα της Εθνικής Τράπεζας σε πόλεις που δεν είχαν το χαρακτηριστικό της πρωτεύουσας νομού, ο Αθανάσιος Γιαννέλος έγινε αντιπρόσωπος της Εθνικής Τράπεζας στην Βόνιτσα.
Οι πωλήσεις του ήταν προς άλλους εμπόρους δηλ. πώληση «τοις χονδρικοίς». Παρά την οικονομική υπόσταση και σοβαρότητα της επιχείρησής του,δεν υπήρξε «επίδειξη πλούτου» αλλά ούτε και ασχολήθηκε με τα κοινά.Κράτησε μια σοβαρότητα και μια αποκλειστική σχέση με το επάγγελμα που λειτουργούσε.
Για το ιστορικό της καταγωγής του καταγράφουμε ότι ο πατέρας του Αλέξιος Γιαννέλος, ένας πλούσιος γαιοκτήμονας στη περιοχή της Εσκίμπ-μπέη. Στην Οθωμανική γλώσσα το «εσκίμπ» σημαίνει παλαιός και έτσι οι ντόπιοι το χρησιμοποίησαν με την εληνική λέξη Παλαιά-μπέη, Παλίμπεη.
Εκείνη την εποχή ήλθε σε διένεξη, για τα ποτίσματα, με ένα συντοπίτη του, τον χχχχχχχ (θέτουμε αντί του ονόματος το χχχχχχ , καθόσον κανόνας της ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑΣ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ είναι να μην αναμοχλεύει παλιές συγκρούσεις). Η διένεξη κατέληξε σε θάνατο του χχχχχχ, γεγονός που για το Ξηρόμερο σήμαινε άμεση μετακίνηση όλης της οικογένειας Γιανέλλου σε άλλο τόπο.
Η πρώτη εγκατάστασή τους ήταν στην Αμφιλοχία. Σύντομα διαπίστωσε ότι αυτός ο χώρος δεν ήταν για δραστηριοποίηση και μετακινήθηκε στη Βόνιτσα. Σε αυτό το μεσοδιάστημα ρευστοποίησε όλη την ακίνητη περιουσία που είχε στη Παλίμπεη, οπότε εισερχόμενος στη Βόνιτσα είχε αρκετά χρήματα για αγορά οικίας και χωραφιών. Αρχικά κατοίκησε σε δική του ιδιοκτησία στη Μπούχαλη και αργότερα αγοράζει το αρχοντικό στο παλιό Μπόργο της Βόνιτσας.
Παιδιά του Αλέξη Γιαννέλου, ήταν ο Αθανάσιος, ο Μενέλαος και ο Τάκης Γιαννέλος. Από τα τρία αδέλφια, πολύ γρήγορα χάθηκε ο Τάκης, από ένα κτύπημα αλόγου.
Τα δύο εναπομείναντα αδέλφια, ασχολήθηκαν με το εμπόριο. Ο Αθανάσιος αρχικά είχε κατάστημα στο ισόγειο του Στεργιόπουλου (στο σημερινό σταυροδρόμι με τα φανάρια), μετά στο κατάστημα που σήμερα στεγάζεται η επιχείρηση της Αναστασίας-Μασούρα Ζήκου. Τα τελευταία χρόνια είχε το κατάστημα στη πλατεία της Νυχτερίδας, σε συνεργασία με τον Αριστοτέλη Σκυριανό.
Ο Αθανάσιος Γιαννέλος, την εποχή που οι περισσότεροι έμποροι ασχολούνταν με το «λιανοπούλι» και με μέσο συναλλαγής την ανταλλαγή προϊόντων, αυτός διέκρινε, από τότε, την σωστή μορφή του εμπορίου, τις αντιπροσωπίες. Πήρε το ρίσκο, εισήλθε στην αγορά και για μια μεγάλη σειρά ετών, κράτησε την αποκλειστικότητα σε αντιπροσωπίες με ακτίνα σε όλες τις μεγάλες όμορες πόλεις. Αυτό που τον διέκρινε ήταν ο σεβασμός στον συντοπίτη και η ειλικρίνεια.
Aπό τον σύλλογο «Αμφικτιονία Ακαρνάνων»
Ο Αντιπρόεδρος
Ντίνος Στυλιανός
ttps://iaitoloakarnania.gr
