Τοκετός μια ολοκλήρωση της θυσίας από την αστείρευτη πηγή τη Μάνα για τη διαιώνιση του ανθρώπινου γένους.
Από πολλά χρόνια στον τοκετό παίρνει μέρος η επιστήμη(γυναικολογική) με το απαραίτητο υγειονομικό προσωπικό και τα τεχνητά μέσα.
Πάει η εποχή που οι πόνοι του τοκετού βρίσκανε τη γυναίκα στο χωράφι με το δρεπάνι στο χέρι ή στο σπίτι και μέχρι να φτάσει η πρακτική Μαμή πιανότανε για στήριγμα από το Ζουμπερέκι (πόμολο) της πόρτας.
Υπάρχουν όμως και σήμερα ευτυχώς ελάχιστες περιπτώσεις πουο τοκετός λαμβάνει χώρα στα Μέσα Συγκοινωνίας (πλοία, λεωφορεία, κ.λ.π.).
Τοκετός όμως στο Μύλο και σε στιγμές διώξεων δεν νομίζω να υπάρχει άλλος από αυτόν που έλαβε χώρα στην Τριχωνίδα.
Αύγουστος 1944. Η γερμανική φάλαγγα ξεκίνησε πάνοπλη από το Αγρίνιο για εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην ορεινή Τριχωνίδα. Φθάνοντας στο Θέρμο στην πάλαι ποτέ πρωτεύουσα της Αιτωλικής Συμπολιτείας και προτού πάρουν το βατό δρόμο- έβαλαν τα πυροβόλα όπλα τους να χτυπήσουν αλύπητα της κορυφές και τις πλαγιές των βουνών της ορεινής Τριχωνίδας.
Ο άμαχος πληθυσμός με τα γυναικόπαιδα έντρομος έφευγε για να κρυφτεί στις απυρόβλητες χαράδρες των βουνών υπακούοντας και στην προφητεία του συντοπίτη μας Αγίου Κοσμά του Αιτωλού που έλεγε:«Ω ευλογημένα βουνά πόσες ψυχές γυναικόπαιδων θα σώσετε όταν έλθουν τα χαλεπά χρόνια».
Μια συντροφιά γυναικόπαιδων βρέθηκε στη Μελίγκοβα κάτω στην ακροποταμιά του Φίδαρη παραπόταμου του Εύηνου ποταμού δίπλα στο Μύλο του Παπαθανασίου (του λεγόμενου Λιαμκού).
Μεταξύ αυτών και μια έγκυος γυναίκα η κυρά Βούλα, γέννημα του Δήμου Θεστιέων (Καινούργιο) θρέμμα όμως της Βραχωρίτικης Γής.
Σε λίγο έπιασαν την κυρά Βούλα οι πόνοι του τοκετού κι ομυλωνάς παρεχώρησε πρόθυμα το μικρό χώρο που είχε στο μύλο του.
Οι πόνοι του τοκετού που είναι πράγματι οδυνηροί' κάνανε την κυρά Βούλα να φωνάζει και να ικετεύει λέγοντας «Παναγία βοήθησέ με» και στη συμπαραστάμενη φίλη της που δεν ήτο πρακτική μαμή είχε όμως την πείρα του τοκετού από τα 5 πέντε παιδιά που έκανε τις έλεγε: «Κων/τούλα θα πεθάνω».
Οι ικεσίες που προήρχοντο από τα βάθη της καρδιάς της πιάσανε τόπο και εισακούστηκαν και σε λίγο έφερε στον κόσμο ένα υγιέστατο αγοράκι που σήμερα βρίσκετε στη ζωή και κοσμεί την κοινωνία του Αγρινίου.
Μετά την παροχή των πρώτων βοηθειών' κόψιμο του ομφάλιου λώρου, πλύσιμο με χλιαρό βρασμένο νερό από το νερό που έτρεχε στο Μύλο που αντικαθιστούσε το οινόπνευμα και το σπαργάνωμα με ότι ρούχα υπήρχαν διαθέσιμα η θρυλική μάνα καίτοι την έλουζε το Αυγουστιάτικο λιοπύρι της ποταμιάς ανέκτησε για λίγο τις δυνάμεις της και προσπάθησε να νανουρίσει τον κανακάρη της λέγοντας το: «Κοιμήσου παλικάρι μου κι εγώ θα σου χαρίσω την Πόλη με τα νούφαρα, τη Χιό με τα καράβια».
Το νανούρισμά της συνόδευε και ο μονότονος χτύπος από τη φτερωτή του μύλου.
Όλα της μάνας τα χαρίσματα: Αγάπη, στοργή, φροντίδα, υπομονή, αφοσίωση, κ.λ.π. μπορεί να ξεχαστούνε, αλλά το ότι μας κράτησε όρθιους στα σπλάχνα της για 9 μήνες δεν νομίζω ότι υπάρχει τρόπος να ξεχαστεί, πολλοί ποιητές και λογοτέχνες την εξύμνησε ποικιλοτρόπως με ποιήματα και λογοτεχνήματα.
Το προβάδισμα όμως για τη Μάνα το έχει πρώτα η Ορθόδοξη Εκκλησία μας με την ανεπανάληπτη υμνολογία του Ακάθιστου Ύμνου στην Παναγία ως Μάνα. Και πάλι πρώτα η Εκκλησία τίμησε τη Μάνα καθιερώνοντας τη Γιορτή της στις 2 Φεβρουαρίου (Υπαπαντή του Χριστού ).
Ευτυχώς πρόσφατα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός αναγνώρισε την προσωπικότητα της Μάνας και όρισε την ετήσια γιορτή της τη 2η Κυριακή του Μαΐου.
Δεν θα ήτο υπερβολή να δανεισθούμε δύο λέξεις από την ανεπανάληπτη υμνολογία του Ακάθιστου Ύμνου και με προσήκοντα
Σεβασμό και Αγάπη να τις αφιερώσουμε στην ατίμητη Μάνα λέγοντας το «Χαίρε Δένδρο Αγλαόκαρπο»
Απο την εφημερίδα "Η Κατούνα"
Ιωάν. Θεοφ. Κόκκοτος