Της Στέλλας Νοβάκη
Πριν 16 χρόνια η Ανάβρα ήταν απλά ένα απομακρυσμένο χωριό της Μαγνησίας, όπου λίγοι κάτοικοι και πολλά ζώα συμβίωναν σε ένα ερειπωμένο και εγκαταλελειμμένο από τους πάντες τόπο. Λίγα χρόνια μετά, όχι μόνο κατάφερε να σταθεί όρθιο, αλλά και να γίνει το χωριό πρότυπο ανάπτυξης για όλη την Ευρώπη. Κρατικά κανάλια κάθε ευρωπαϊκής χώρας, αλλά και επισκέπτες τόσο από την Ευρώπη όσο και…….από την Ελλάδα, έχουν επισκεφθεί το χωρίο για να καταγράψουν και να «κλέψουν» το μυστικό της Ανάβρας ή έστω για να δουν ζωντανά αυτά που ακούν και διαβάζουν.
Η Ανάβρα, όπου εδώ και χρόνια ζει το θαύμα της ανάπτυξης, συνεχίζει ακόμη και εν μέσω κρίσης να απασχολεί και να προωθείται ως πρότυπο λειτουργίας και ανάπτυξης, αφού είναι η μόνη περιοχή της Ελλάδας που σημειώνει αρνητικά ρεκόρ σε ανεργία και κρίση. Σε υψόμετρο 1000 μέτρων η Ανάβρα δεν γνώρισε ποτέ ανεργία, αλλά κυρίως οι κάτοικοί τους δεν ξέρουν τι είναι η οικονομική κρίση.
Οι 500 περίπου κάτοικοι του χωριού, είναι όλοι κτηνοτρόφοι με σύγχρονες και οργανωμένες κτηνοτροφικές ομάδες και με ετήσιο εισόδημα για κάθε κάτοικο 30.000 έως 100.000 ευρώ το χρόνο, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας των κατοίκων είναι κάτω από 40 ετών.
Οι κάτοικοι της Ανάβρας απολαμβάνουν παροχές όμοιες με αυτές των κατοίκων της Ελβετίας. Το μικρό Γκστάαντ της Ελλάδας, διαθέτει δωρεάν παρκινγκ για όλους, δωρεάν γυμναστήριο, δύο σχολεία ολοήμερα, αιολικό πάρκο που δίνει έως και 100.000 ευρώ έσοδα στην κοινότητα, γήπεδα ποδοσφαίρου και μπάσκετ, λαογραφικό μουσείο και φυσικά το περιβαλλοντικό-πολιτιστικό πάρκο, έκτασης 240 στρεμμάτων.
Κι αν δεν ερχόταν το πρόγραμμα Καλλικράτης και η αναγκαστική συνένωση με το Δήμου Αλμυρού να περιορίσει την ανάπτυξή του, λόγω της γενικότερης κρίσης που υπάρχει στη χώρα, οι κάτοικοί του σήμερα θα είχαν εξασφαλίσει δωρεάν ρεύμα και θέρμανση. Θα ήταν το πρώτο αυτόνομο χωριό στην Ευρώπη, ίσως και στον κόσμο.
Το … μυστικό της Ανάβρας
Ο πρωτεργάτης αυτού του έργου και πρώην κοινοτάρχης Ανάβρας κ. Δημήτρης Τσουκαλάς (Πρόεδρος της εθελοντικής οργάνωσης ΑΝΑΒΡΑ-ΖΩ) δέχεται πολυάριθμες προσκλήσεις για να παρουσιάσει το φαινόμενο αυτό τοπικής ανάπτυξης σε διάφορα forum, ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια κ.α.
«Πάντα μου κάνουν την ίδια ερώτηση. Πού βρήκατε τα λεφτά; Μέσα από προγράμματα τους απαντάω. Και πού βρήκατε τα προγράμματα. Τα βρήκα τους απαντάω γιατί απλά … υπάρχουν», δηλώνει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ο κ. Τσουκαλάς, που μας αποκάλυψε το μυστικό της Ανάβρας.
«Ως κοινοτάρχης της περιοχής επί 16 χρόνια, είχα σχεδιάσει ένα όραμα για την περιοχή. Σεβαστήκαμε το περιβάλλον, τους κατοίκους και τις ανάγκες τους. Έτσι κάναμε τα πρώτα βήματα για να αναπτύξουμε την κτηνοτροφία που ήταν το κύριο επάγγελμα των κατοίκων της περιοχής. Με την δημιουργία του αιολικού πάρκου, εξασφαλίσαμε για την κοινότητά μας ένα σημαντικό έσοδο και έτσι ξεκίνησε η οικολογική ανάπτυξη της περιοχής που δυστυχώς μετά την συνένωση λόγω Καλλικράτη δεν συνεχίστηκε. Σήμερα οι κάτοικοι της Ανάβρας θα ήταν ακόμη ένα βήμα μπροστά, αφού θα ήταν οι μοναδικοί κάτοικοι της Ελλάδας που δεν θα πλήρωναν ρεύμα και θέρμανση».
Το μυστικό της επιτυχίας της Ανάβρας είναι ο τρόπος αυτοδιοίκησής της και μας το αποκαλύπτει μόλις με πέντε λέξεις ο κ. Τσουκαλάς «Ενθουσιασμό, όραμα, κέφι, μεράκι, αγάπη, πίστη. Έτσι διοικήσαμε. Ακόμη κι όταν ήμουν Κοινοτάρχης, δρούσα σαν εθελοντής. Βρήκαμε όλα αυτά τα πρωτοποριακά προγράμματα και τα εντάξαμε στο Δήμο μας ακριβώς επειδή … υπάρχουν. Δεν ασχοληθήκαμε με κόμματα, με προσωπικές φιλοδοξίες και με πολιτικά παιχνίδια. Η διάθεσή μας ήταν να προσφέρουμε στον τόπο και στους κατοίκους της περιοχής».
Η Ανάβρα έγινε γνωστή στην Ευρώπη για δύο λόγος. Ο πρώτος λόγος για την ανάπτυξη που παρουσίασε. Επί δέκα χρόνια ήταν στις πρώτες θέσεις μεταξύ όλων των ΟΤΑ στην Ελλάδα και στην τρίτη θέση από τις ευρωπαϊκές χώρες του Νότου. (Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ελλάδα).
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι επιχείρησε και έκανε έργα φιλικά προς το περιβάλλον. Μια μικρή κοινότητα ορεινή έχει ήδη εδώ και 8 χρόνια αιολικό πάρκο και σε εξέλιξη βρίσκονται άλλα δύο. Ένα περιβαλλοντικό-πολιτισμικό πάρκο, από τα καλύτερα στην Ελλάδα, Μόνιμο καταφύγιο θηραμάτων και μια μελέτη τηλεθέρμανσης, η οποία δεν ολοκληρώθηκε, τουλάχιστον από τον κ. Τσουκαλά, μετά την συνένωση με το Δήμο Αλμυρού.
«Σεβόμαστε ότι υπάρχει κρίση, αλλά αυτό δεν δικαιολογεί την εγκαταλείψει μιας κοινότητας με αυτή την ανάπτυξη. Έτσι κάναμε την ομάδα ΑΝΑΒΡΑ-ΖΩ και συνεχίζουμε την προσπάθεια.
Είμαστε αισιόδοξοι ακόμη για την Ανάβρα και πιστεύουμε ότι θα έρθουν κι ακόμη καλύτερες ημέρες για την περιοχή μας, με άλλες αυτοδιοικήσεις που να έχουν ικανότητα και ενδιαφέρον».
Η κρίση δεν έφτασε ποτέ στην Ανάβρα
Η μάχη με τη μιζέρια άρχισε τις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν τα ηνία της κοινότητας πήρε ο Δημήτρης Τσουκαλάς, ένας άνθρωπος που άφησε την Αθήνα για να γυρίσει στο χωριό του και να προσφέρει στη γενέτειρά του. Όταν η κοινότητά του, με το νόμο Ραγκούση συνενώθηκε με τον Δήμο Αλμυρού Μαγνησίας, εκείνος έφυγε από την αυτοδιοίκηση. «Πρέπει να ξέρεις πότε θα φεύγεις. Είναι καλύτερο να σε ρωτάνε γιατί έφυγες κι όχι πότε θα φύγεις».
Την Αθήνα εγκατέλειψε και η Νικολέτα και έχει τώρα την δική της οικογενειακή επιχείρηση εκτροφής αγελάδων στην Ανάβρα. «Εργαζόμαστε με τον σύζυγό μου και τα παιδιά μας στην οικογενειακή επιχείρηση που έχουμε και όχι μόνο νοιώθουμε ότι ζούμε στον παράδεισο, αλλά και τα παιδιά μας, μετά τις σπουδές τους δεν σκέφτονται να ζήσουν αλλού. Θα επιστρέψουν στην Ανάβρα», δηλώνει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ.
Ο Αποστόλης σπουδάζει στην Γεωπονική Σχολή Αθηνών, αλλά όταν τελειώσει τις σπουδές του, θα κάνει ό,τι και οι υπόλοιποι συνομήλικοι του. Θα ξεκινήσει την δική του επιχείρηση στην Ανάβρα. «Ούτε που το σκέφτομαι να πάω κάπου αλλού. Θα επιστρέψω στο χωριό μου, στο σπίτι μου. Εκεί θέλω να κάνω οικογένεια, άλλωστε στην Ανάβρα με περιμένει σίγουρη δουλειά, αλλά και ένα σίγουρο εισόδημα. Ποιος δεν θέλει να ζήσει σε έναν τόπο με 0% ανεργία, 0% κρίση, 0% εγκληματικότητα και 100% φύση;»
Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
