Σιμά- κοντά στη Λαμπρή,άλλοτε πρώιμα κι άλλοτε όψιμα γινόταν το φύτεμα του καπνού!
Σ’ αυτή την καλλιέργεια αφεντικό βλέπεις ήταν ο καιρός και τα τερτίπια του Μάρτη!
Άμα δε κράταγε πολύ η βαρυχειμωνιά κι άφηνε την άνοιξη να κάνει καλό ποδαρικό, τα χωράφια καμώνονταν πρώιμα τέλη Φλεβάρη, αρχές Μάρτη με καλό αλέτρι ,δίβολο* και τρίβολο να σπάσουν οι μπλάνες * και να ‘ ναι το χώμα αφράτο,να πιάσει*το φυντάνι!
Αποβραδύς ή κι απ’ τ’ απόγευμα οι γυναίκες έβγαζαν το φυντάνι που ήταν σπαρμένο * σε βραϊές*,αφού το πότιζαν με την ποτίστρα*!
Μετά από πολλή περιποίηση ,χωματίσματα με σβησμένη κοπριά,φυτοφάρμακα (για κάθε ασθένεια) ο φυντανόσπορος πέταγε* τα πρώτα του φύλλα κι όταν έφτανε στο ύψος των δέκα εκατοστών περίπου ήταν έτοιμο για μεταφύτευση!Και στη μέση της βραγιάς τα σκόρδα!Και τι σκόρδα! Μεγάλα,κόκκινα και χολάτα!
Ρίζα,ρίζα,διαλεχτό να μην είναι σάπιο να «μη σπάσει η καρδούλα » του, τό ‘ βγαζαν σε χεριές*, τοποθετούνταν προσεχτικά σταυρωτά ,για να μη μπερδεύονται οι χεριές και στοιβαχτά να μη στραβώσει μέσα στις ξύλινες βαριές κασόνες ( αργότερα σε πλαστικά τελάρα).
Κι όλο το χωριό πριν καν χαράξει ήταν στο πόδι! Φόρτωναν τις κασόνες με το φυντάνι,το σακούλι με το φαΐ για το μεσημέρι ,τα παγούρια με το νερό και ξεκίναγαν.
Και πριν ο » βαρέσει» ο ήλιος,όλοι ήταν στα χωράφια! Άντρες,γυναίκες,παιδιά! Πρώτα ήταν η δουλειά και μετά το σχολείο!
Και τις μέρες του σχολείου μετά το σχόλασμα τα παιδιά έτρεχαν να πάνε κι αυτά στα χωράφια να βοηθήσουν τους δικούς τους!
Κι όπου υπήρχε δύναμη * δυο και τρία σουφλιά το χωράφι λες και κιότευε * και φυτευόταν μόνο του!!!
Και με τί όρεξη φύτευες όταν έβλεπες να φεύγει* γρήγορα το κατεβατό*!
Με τα πόδια μούσκεμα καθώς το σουφλί έβρισκε* σε μπλάνες ή χτύπαγε πάνω σε λιθάρια σε μούσκευε ως τα γόνατα!Κι αν το χωράφι ήταν βαρκό* να σου φαντάζει όαση όλο αυτό το κατάβρεγμα * ,αφού καμώνονταν όψιμα κι έσωνε ο Μάης με τον ήλιο του μεσημεριού να μοιάζει λιοπύρι του Αυγούστου!
Κι αν το καμάτι* δεν ήταν καλό κι ήταν το χώμα πατημένο * το σουφλί ήθελε τριπλάσια δύναμη για να φτιάξει λόμπα!Και το λάστιχο να ‘ ναι πάντα στο χέρσο* να μη χαλάει το φυτεμένο!
Της Αναλήψεως δε φύτευαν» μην το πάρει η Ανάληψη» ! Έτσι λέγανε!
Περπατώντας γρήγορα και σκυμένη όλη μέρα ( γυναίκα),ακολουθώντας το σουφλί κρατώντας στο ένα χέρι τη χεριά με το φυντάνι και με το άλλο να τη ρίζα ανάμεσα στα κλειστά τεντωμένα δάχτυλά σου να μη σπάσει κι όσο η λόμπα που έφτιαχνε αυτός που βάραγε *( άντρας) σουφλί, είναι γεμάτη με νερό γρήγορα να τη σκεπάσεις και να πάει μόνο χώμα στη ρίζα , τραβώντας το με τη χούφτα σου να χωθεί ως την καρδούλα του παραμερίζοντας τα λιθάρια!
Και να φωνάζει ο συνορίτης* και να στήνεται * κουβεντολόι που αντηχεί σ’ όλο τον κάμπο μπας και διαλυθεί για λίγο η αποσταμάρα!
Κι οι πρατάρηδες* βόσκαγαν τα κοπάδια τους στην άκρη του καμωμένου με το θρασεμένο δροσερό χορτάρι ,σταυρώνοντας καμμιά κ’ βέντα * με τους άντρες που βάραγαν σουφλί,να ξεχαστεί για λίγο τούτη η καταδίκη*!
Αυτή η καραδίκη* ήταν η ζωή του Ξηρομέρου!
Και σαν το φυντάνι ήταν ψιλό* τελειωμό δεν είχε η κασόνα!
Κι έτσι πέρναγ’ η μέρα στο χωράφι και ερχόταν το απόγευμα! Τότε αποκαμωμένοι μάζευαν τα πράγματα για να γυρίσουν στο σπίτι!
Να φτιάχνανε έναν καφέ στα γρήγορα και πάλι να πάνε για να βγάλουν φυντάνι!
Ζύγωσε* κι η ώρα για τ’ άρμεμα κι ένα απ’ τα παιδιά θα πρέπει να πάει να κεντήσει*!
Κι έτσι ήταν μια απ’ τις μέρες του φυτέματος στον κάμπο,στο λόγγο ή στη βιλαώρα*
Οι λέξεις με αστερίσκο είναι ιδιωματισμοί της ξηρομερίτικης διαλέκτου!!!
xiromeritissa
