της Μαριάννας Τζάννε
Την αναστολή της κατακύρωσης του Άκτιου- Αμβρακία στο σχήμα Άκτωρ-ΤΕΡΝΑ, ύψους 150 εκατ. ευρώ διατάσσει σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας, απόφαση που εκτιμάται ότι συμπαρασύρει και τον διαγωνισμό για την γραμμή 4 του μετρό ύψους 1,7 δισ. ευρώ.
Στο ΣτΕ είχε προσφύγει η GD Infrastrutture, που υποστηρίζεται από τον κ. Πρόδρομο Εμφιετζόγλου, με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, ζητώντας να μην προχωρήσει η υπογραφή της σύμβασης με την κοινοπραξία που ήταν προσωρινός μειοδότης, με έκπτωση 49,85%.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο κάνει αποδεκτή την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων της Ιταλικής εταιρείας, θεωρώντας ότι η κοινοπραξία απάντησε με ανακριβή στοιχεία στο ερώτημα εάν υπάρχει εμπλοκή της σε υποθέσεις στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Χωρίς δηλαδή να μπαίνει στην ουσία της υπόθεσης, το ΣτΕ φρενάρει το διαγωνισμό, διαπιστώνοντας ότι οι εταιρείες απόκρυψαν στοιχεία κατά την διαγωνιστική διαδικασία.
Οι δύο τεχνικές εταιρείες όπως και άλλες κατασκευαστικές έχουν προχωρήσει σε συμβιβασμό με την Επιτροπή Ανταγωνισμού και έχουν καταβάλλει πρόστιμα, θεωρώντας ότι έχουν απαλλαγεί από οποιαδήποτε άλλη συνέπεια που σχετίζεται με συμπράξεις σε δημόσιες συμβάσεις. Για αυτό και στα υποβαλλόμενα έντυπα που υπέγραψαν για το διαγωνισμό και συγκεκριμένα στο Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης, οι δύο εταιρείες σε ερώτημα, εάν συμμετείχαν σε συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς που να προκαλούν παραβίαση των όρων του υγιούς ανταγωνισμού, το αρνήθηκαν (παρότι υπάρχει επιλογή ΝΑΙ ή ΟΧΙ, με διευκρινιστικές ερωτήσεις ανάλογα με την απάντηση).
Άλλωστε η δήλωση αυτή ήταν και το κύριο επιχείρημα της προσφεύγουσας εταιρείας, η οποία υποστήριξε στην προσφυγή της ότι ακόμη και αν δεν υπήρχε δόλος στην απόκρυψη στοιχείων, η δήλωση ήταν ψευδής, επηρεάζοντας με ουσιώδη τρόπο την κρίση της αναθέτουσας αρχής. Και ο λόγος όπως αναφέρει η απόφαση του ΣτΕ, είναι αν και οι εταιρείες έχουν αξιολογηθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, δεν έδωσαν τις αναγκαίες πληροφορίες, ούτε για μέτρα που τυχόν έλαβαν αλλά ούτε και προσκόμισαν στοιχεία που να αποδεικνύουν την αξιοπιστία τους.
Εάν η κοινοπραξία απαντούσε καταφατικά, με βάση και την τελευταία απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (υπόθεση Vossloh Laeis GmbH και Stadtwerke München GmbH), θα έπρεπε να περιγράψει τα γεγονότα αλλά και να αποδείξει τα μέτρα συμμόρφωσης και αυτοκάθαρσης που έχει λάβει (αλλαγή διοικητικού συμβουλίου, μέτρα εσωτερικού ελέγχου κ.α), προκειμένου η αναθέτουσα αρχή να διαπιστώσει εάν συντρέχει ή όχι λόγος αποκλεισμού από την διαγωνιστική διαδικασία.
Σημειώνεται ότι το έργο της αναθέτουσας αρχής εκδίδεται με την σύμφωνη γνώμη ειδικής Επιτροπής που έχει προβλέψει από τον περασμένο Μάιο, υπουργική απόφαση Δραγασάκη, (σ.σ για τη γνωμοδότηση επί της επάρκειας των ληφθέντων επανορθωτικών μέτρων οικονομικών φορέων προς απόδειξη της αξιοπιστίας τους), η οποία εκδίδεται εντός 30 ημερών από την απόφαση της αναθέτουσας αρχής. Η Επιτροπή απαρτίζεται από εκπροσώπους του υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης η οποία συγκροτείται με απόφαση του υπουργού Οικονομίας. Ωστόσο πληροφορίες αναφέρουν ότι η σύστασή της παραμένει ακόμη στα χαρτιά.
Υπενθυμίζεται ότι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η οποία δημοσιεύτηκε τον περασμένο Οκτώβριο, βάζει σοβαρά εμπόδια με ποινή αποκλεισμού έως και τρία χρόνια στην συμμετοχή σε δημόσιους διαγωνισμούς, εταιρειών που συμμετείχαν σε πρακτικές παραβίασης των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού. Θέτει επίσης προϋποθέσεις και όρους για να συμμετάσχει μια εταιρεία που έχει εμπλακεί σε ανάλογη υπόθεση, καθώς προβλέπει ότι οφείλει να έχει λάβει μέτρα εξυγίανσης προκειμένου να μην επαναληφθούν παρόμοιες πρακτικές.
Εμπλοκή και στο μετρό;
Αρμόδιες πηγές με γνώση της υπόθεσης, εκτιμούν ότι η απόφαση του ΣτΕ δημιουργεί σοβαρές εμπλοκές και στον διαγωνισμό για την ανάθεση της γραμμής 4 του μετρό. Μάλιστα το σκεπτικό φαίνεται να δικαιώνει και την απόφαση της κοινοπραξίας Τέρνα-Vinci-Siemens να μην υποβάλλει δεσμευτική προσφορά στο διαγωνισμό, θεωρώντας ότι οι αποφάσεις του ΣτΕ μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρές ανατροπές στα έργα. Οι εξελίξεις το επιβεβαιώνουν καθώς οι δύο κοινοπραξίες που συμμετείχαν στην β΄φάση του διαγωνισμού (Άκτωρ-Ansaldo-Hitachi-Rail Italy και J&P Άβαξ-Ghella-Alstom), πληροφορίες αναφέρουν ότι απάντησαν κατά τον ίδιο αρνητικό τρόπο στο σχετικό ερώτημα (εάν συμμετείχαν σε συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με σκοπό την νόθευση του ανταγωνισμού). Εκτιμάται ότι κατόπιν της απόφασης του ΣτΕ και αφού εκκρεμεί ανάλογη προσφυγή από την εταιρεία Μυτιληναίος, η Αττικό Μετρό βρίσκεται αντιμέτωπη με την ακύρωση του διαγωνισμού και την επαναπροκήρυξή του. Σε διαφορετική περίπτωση, είναι ορατός ο κίνδυνος να προχωρήσει ο διαγωνισμός και να εκτραπεί στην πορεία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για τον ίδιο λόγο, έχουν μπλοκαριστεί αντίστοιχα και οι πρόδρομες εργασίες για την γραμμή 4 του μετρό, έργο στο οποίο μειοδότης ήταν επίσης η ΤΕΡΝΑ. Σε αυτό τον διαγωνισμό, προσφυγή στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών κατατέθηκε από την ΕΡΕΤΒΟ. Η ΑΕΠΠ έχει κάνει δεκτή την αίτηση της τεχνικής εταιρείας, εν πολλοίς με το ίδιο σκεπτικό. Η ΤΕΡΝΑ και η Αττικό Μετρό έχουν κατά πληροφορίες περιθώριο λίγων ημερών για να στραφούν κατά της επίμαχης απόφασης, διαφορετικά το έργο κινδυνεύει να χαθεί.
Ωστόσο το μεγάλο αγκάθι για το υπουργείο Υποδομών είναι τί θα γίνει με το διαγωνισμό του Άκτιο-Αμβρακία, που ξεκίνησε το περασμένο καλοκαίρι και αποτελεί μια εργολαβία σκούπα που σέρνεται για χρόνια εξαιτίας της οικονομικής κατάρρευσης των αναδόχων του. Ένα σενάριο που φαντάζει και το επικρατέστερο είναι το έργο να ανατεθεί στο δεύτερο μειοδότη (την Ιταλική εταιρεία) εφόσον γίνει η αιτιολόγηση της προσφοράς του. Διαφορετικά, το υπουργείο θα περιμένει το επόμενο τρίμηνο μέχρι να εκδικαστεί η κύρια προσφυγή.
Μικρές πιθανότητες συγκεντρώνει η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού και αυτό λόγω των σοβαρών προβλημάτων οδικής ασφάλειας που αντιμετωπίζει το έργο αλλά και στον κίνδυνο να χαθούν οι ευρωπαϊκοί πόροι χρηματοδότησης. Κατόπιν αυτών, η αναθέτουσα αρχή θα έχει την τελική επιλογή, η οποία θα πρέπει να σταθμίσει, με βάση την απόφαση του δικαστηρίου τα δεδομένα και να ολοκληρώσει άμεσα τον επίμαχο διαγωνισμό.
www.newmoney.g
