Έντεκα χρόνια
συμπληρώθηκαν την Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2016 από την εκλογή του σεπτού
Ποιμενάρχου μας Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Κοσμά.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.
Κοσμάς κατά κόσμον Κωνσταντίνος Παπαχρήστος, γεννήθηκε στη Σκουτεσιάδα Αγρινίου
το έτος 1945. Ο πατέρας του π. Ευστράτιος και η Πρεσβυτέρα μητέρα του Θεοδοσία
μεγάλωσαν τα παιδιά τους «ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσία Κυρίου» (Εφ.6,4). Ο π.
Ευστράτιος Παπαχρήστος καταγόταν από το Αγρίνιο, αλλά γεννήθηκε στο χωριό Σκουτερά
Τριχωνίδος Αγρινίου το 1910, όπου ο πατέρας του π. Χρήστος ήταν τότε εφημέριος.
Ο π. Ευστράτιος λειτουργούσε και τις μικρές λεγόμενες γιορτές και δεν επέτρεπε
να παραλειφθή τίποτε από την σειρά του τυπικού κατά τις ακολουθίες. Έκανε τις
ακολουθίες του καθημερινώς και μέχρι τις τελευταίες μέρες της ζωής του στο
δωμάτιο του. Προείδε την κοίμηση του και είπε ότι εγώ θα φύγω σε λίγο.
Το
τελευταίο τροπάριο που έψαλε προ της οσιακής κοιμήσεως του ήταν το «Τις Θεός
μέγας…». Εκοιμήθη την 28η Ιανουαρίου 2000. Σημειωτέον ότι το σώμα του δεν
πάγωσε, αν και πέρασαν περισσότερες από 24 ώρες από την στιγμή που αναχώρησε
για την άνω Ιερουσαλήμ. (Ασκητές μέσα στον κόσμο, τόμος Α΄, εκδόσεις Σταμούλης)
Η μητέρα του Θεοδοσία μετέδωσε στα παιδιά της την αγάπη, την ευλάβεια και την
ταπείνωση. Μέσα σε αυτή την αγία οικογένεια ο μικρός Κωνσταντίνος και τα
υπόλοιπα αδέρφια του αγάπησαν τον Τριαδικό Θεό και την Ελλάδα.
Παράλληλα με τα μαθήματα του σχολείου του, παρακολουθούσε
ανελλιπώς τα μαθήματα του κατηχητικού Σχολείου και τα καλοκαίρια ήταν
κατασκηνωτής των παιδικών Χριστιανικών κατασκηνώσεων. Αποφοίτησε από το
εξατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων Αγρινίου στα Παπαστράτεια Εκπαιδευτήρια και εισήλθε
στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες. Με την
ολοκλήρωση των σπουδών του εισέρχεται στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Υπηρέτησε τον Ελληνικό Στρατό και το 1974
χειροτονήθηκε Διάκονος, όπου έλαβε το όνομα Κοσμάς και στη συνέχεια Πρεσβύτερος
από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κυρό Θεόκλητο.
Υπηρέτησε ως Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας για
περισσότερα από τριάντα χρόνια και ανέπτυξε πλούσια δραστηριότητα. Μητροπολίτης
Αιτωλίας και Ακαρνανίας χειροτονήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2005.
Αισθανόμενος την πνευματική ευθύνη σε μια Ιερά Μητρόπολη,
που προσέφερε έναν Άγιο Κοσμά Αιτωλό στην Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό, καθώς
και το πλήθος των αγίων, σεμνών και χαρισματικών προκατόχων του Επισκόπων,
αρχίζει την άσκηση των ποιμαντικών του καθηκόντων ως Μητροπολίτης. Ακούει τον
Άγιο Ιγνάτιο τον Θεοφόρο, ο οποίος προτρέπει τους πιστούς να συσπειρώνονται
γύρω από τον Επίσκοπο της τοπικής Εκκλησίας, διότι ο Επίσκοπος αποτελεί το
κέντρο της Θείας Ευχαριστίας, στο όνομα του οποίου τελείται, και για τον λόγο αυτό,
αφουγκράζεται τον κάθε ποιμενόμενο και προσπαθεί να είναι δίπλα σε όλους.
Με ρωμαίικο ορθόδοξο φρόνημα, προσφέρει αυθεντικά κλειδιά
(Χριστό και Ελλάδα), όπως ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Καθαρά ορθόδοξη μαρτυρία,
με την πιστότητα του στην πατερική παράδοσή μας και την χαρισματική του
ικανότητα να διεισδύει στο βάθος της, ανακαλύπτει το «απόθετον κάλλος» των
αγιοπνευματικών εμπειριών των Αγίων μας, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μέγας
Αθανάσιος. Με απλό, βαθύ και μεστό νοήματος, θεολογικό λόγο, μακριά από
ωραιολογίες, καλλιέπειες και περίπλοκα νοήματα, κινούμενος στο πνεύμα των Αγίων
Πατέρων κάνει συχνή αναφορά στο φιλοκαλικό σχήμα: κάθαρση, φωτισμό, δοξασμό
(θέωση): «…πορεία ἀγωνιστική καί ἀδιάκοπη γιά νά φύγῃ ὁ ὀρθόδοξος χριστιανός ἀπό
τή χωματένια ζωή τῶν παθῶν καί τῆς ἁμαρτίας καί νά φθάσῃ στή ζωή τῆς
καθαρότητος, τῆς χάριτος, τῆς ἁγιότητος, τῆς ἑνώσεως μέ τόν Θεό μας, νά φθάσῃ
στήν κληρονομία τῆς αἰωνίου ζωῆς» (Ποιμ. Εγκύκλιος Σεβασμ. για την Αγία και
Μεγάλη Τεσσαρακοστή, 2012). Δίνει μεγάλη σημασία στην καθαρότητα, για την οποία
ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λέγει πως είναι ύλη της θεώσεως.
Τιμά και αναδεικνύει τους τοπικούς μας Αγίους και προβάλει
την αγιασμένη τους ζωή ως πρότυπο για τον κάθε πιστό. Η Σύναξη των Αιτωλοακαρνάνων
Αγίων εορτάζεται την ΣΤ΄ Κυριακή του Πάσχα (Κυριακή του Τυφλού) και με απόφασή
του, κάθε έτος την Κυριακή αυτή, τελείται Αρχιερατική Θεία Λειτουργία σε
διαφορετικό Ιερό Ναό της Μητροπόλεως, ώστε οι Άγιοι της Αιτωλοακαρνανίας να γίνουν από όλους γνωστοί. Ιδιαιτέρως τον
πολιούχο και προστάτη της Μητροπόλεως μας Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, του οποίου με ενέργειες του
Σεβασμιωτάτου, την 2α Ιουνίου 2007 υποδεχτήκαμε απότμημα του Ιερού Λειψάνου του
στην Ιερά Μονή του στο Θέρμο.
Περιόδευσε όλες τις ενορίες της Ιεράς Μητροπόλεως, δίνοντας
έμφαση στα πιο απομακρυσμένα χωριά του νομού μας που επισκέπτεται σχεδόν κάθε
χρόνο τελώντας το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας. Με τον τρόπο αυτό στηρίζει
και ενισχύει του απλοϊκούς και εγκαταλελημένους από τους πάντες -όπως οι ίδιοι
ισχυρίζονται – κατοίκους των χωριών μας. Ο ίδιος ο Σεβασμιώτατος κ. Κοσμάς
συχνά τονίζει ότι η μεγαλύτερή του χαρά είναι όταν λειτουργεί στην ύπαιθρο, στα
χωριά μας. Γι’ αυτό πολύ συχνά οι κάτοικοι των χωριών, ιδιαιτέρως της Βόνιτσας
και του Βάλτου, αναφωνούν με συγκίνηση και θαυμασμό: « Επιτέλους τα τελευταία χρόνια βλέπουμε
Δεσπότη…!!! »
Επίσης, ο Σεβασμιώτατος όλα αυτά τα χρόνια προέβη στην
χειροτονία πλήθους κληρικών, αξίους λειτουργούς του Υψίστου, με συνεχή διακονία
και θυσιαστική προσφορά, τους οποίους ενισχύει με τις πατρικές παραινέσεις του.
Πραγματοποίησε εγκαίνια καθώς και θυρανοίξια Ιερών Ναών, ενώ έθεσε θεμέλιο λίθο
σε αρκετούς υπό ανέγερση Ναούς.
Από την στιγμή που εισήλθε στη χορεία των Ιεραρχών της
Ανατολικής Εκκλησίας και λίγο αργότερα, ήρθε αντιμέτωπος με μια πρωτοφανή για
την πατρίδα μας οικονομική κρίση, την οποία βιώνουμε μέχρι σήμερα. Μια
οικονομική κρίση, της οποίας τα αίτια είναι πνευματικά και τα τραγικά της
αποτελέσματα ορατά, στην κοινωνική και πολιτική ζωή και τα εθνικά μας θέματα.
Η εποχή που θα διαποιμάνει την ιερά γη της Αιτωλοακαρνανίας,
μοιάζει με την εποχή του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, τον οποίο ευλαβείται
ιδιαιτέρως, όπως και κάθε άγιο της Εκκλησίας μας. Η εποχή που δρα και
αγωνίζεται είναι περίοδος κοσμογονικών εξελίξεων, αγώνας της Εκκλησίας κατά των
διαφόρων αιρετικών ρευμάτων και κυρίως της ύπουλης παναίρεσης του
Οικουμενισμού, ριζικής αλλαγής στην πολιτική νοοτροπία των ανθρώπων με την
απαξίωση του πολιτικού συστήματος, κοινωνική αστάθεια και οικονομική εξαθλίωση
μεγάλου τμήματος του πληθυσμού. Όπως ο ιερός Χρυσόστομος, έτσι κι αυτός
κινείται στο εκκλησιολογικό πλαίσιο «αγιότητα – κοινωνικότητα» και κηρύττει την
εν Χριστώ αλλαγή του ανθρώπου και κατ΄ επέκταση όλης της κοινωνίας. Μιλάει για
τον «καινό» τρόπο υπάρξεως, που μας προσφέρει ο Αναστάς Κύριος μας, με τον
οποίο ο πιστός γίνεται μέλος «του μυστικού σώματος της μόνης εν κόσμω
Εκκλησίας, της Ορθοδοξίας μας» (Ποιμ. Εγκύκλιος Σεβασμ. για την Κυριακή της Ορθοδοξίας,
2013) και με τον τρόπο αυτό δίνεται λύση στο υπαρξιακό και κοινωνικό δράμα της
ανθρωπότητας.
Κάνοντας μνεία στη συνέργεια της θείας Χάριτος, σε βαθμό που
σκανδαλίζει τον απονευρωμένο Χριστιανισμό της εποχής μας, επιδίδεται με την
βοήθεια των συνεργατών του, κληρικών και λαϊκών, σε μια άνευ προηγουμένου
ποιμαντική και κοινωνική δραστηριότητα. Ιδρύει:
1. Επιτροπές Ποιμαντικής Διακονίας, υπό εντεταλμένων ιερέων
με τα ακόλουθα αντικείμενα: α) Διαπροσωπικών Σχέσεων και Εθιμοτυπίας, β)
Νεότητος, γ) Ποιμαντικής Ασθενών, δ) Συμπαραστάσεως Οικογενείας, ε) Παιδείας
και επιμορφώσεως, στ) Ποιμαντικής Στρατού, ζ) Επί των
Κοιμητηρίων, η) Θρησκευτικών και προσκυνηματικών περιηγήσεων και θ)
Οικονομικού ελέγχου.
2. Επιτροπή Εκδόσεων και Βιβλιοπωλείου, που επιμελείται: α)
την έκδοση του περιοδικού «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός» με τρίμηνη περιοδική έκδοση
η οποία ξεκινάει από τον Μάρτιο του 2007, β) το Ημερολόγιο καθ’ έτος, καθώς και
περιοδικές εκδόσεις ενημερωτικού θεολογικού περιεχομένου.
3. Επιτροπή Νεανικών Κατασκηνώσεων: α) Κατασκηνώσεις στην
Ρίζα Αντιρρίου.
4. Οργανισμό Προαγωγής της Υγείας «Άγιος Λουκάς Κριμαίας»: Από τον Σεπτέμβριου του 2007 παρέχει
επιστημονική υποστήριξη και βοήθεια αδυνάτων, πασχόντων και εν γένει
εμπεριστάτων συνανθρώπων, μέσῳ παροχής κλινικών, συμβουλευτικών, υποστηρικτικών
και άλλων υπηρεσιών (συνέδρια, σεμινάρια κ.α.).
6. Ραδιοφωνικό Σταθμό Ἱ. Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας
(106,3 FM)
με λειτουργία από το φθινόπωρο του 2010 με 24ωρο πρόγραμμα
7. Ραδιοφωνικές και Τηλεοπτικές Εκπομπές θρησκευτικού,
κοινωνικού και αντιαιρετικού περιεχομένου, από τους κατά τόπους ιδιωτικούς
σταθμούς.
Ιδρύει τις Σχολές Γονέων σε Μεσολόγγι και Αγρίνιο με
συνάξεις ανά δεκαπενθήμερο και ομιλητές Ιεράρχες, Αγιορείτες Πατέρες,
επιστήμονες, καθηγητές και δασκάλους. Για τις Σχολές Γονέων θα πει: «Καλούμαστε
νά ἀναδείξουμε τήν οἰκογένεια μία ἀληθινή «κατ’ οἶκον Ἐκκλησία» ἡ ὁποία θά
δώσει στήν κοινωνία μας ἀληθινό νόημα ὑπάρξεως καί ζωῆς καί θα ἀναθρέψει ὁλοκληρωμένους
νέους βλαστούς». Σχολές Γονέων δημιουργούνται και σε άλλες περιοχές της
Μητροπόλεως. Παράλληλα ιδρύει Σχολή Βυζαντινής
Αγιογραφίας στις δυο μεγάλες πόλεις της Μητροπόλεως και ενισχύει την
λειτουργία των Σχολών Βυζαντινής Μουσικής στο Μεσολόγγι και στο Αγρίνιο με
παραρτήματα στις κωμοπόλεις της Ιεράς Μητροπόλεώς μας.
Ιδρύει το βιβλιοπωλείο «ΦΑΡΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ» στο Μεσολόγγι, τα
εγκαίνια του οποίου πραγματοποιήθηκαν από τον αείμνηστο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών
κυρό Χριστόδουλο. Στο βιβλιοπωλείο αυτό ο αναγνώστης μπορεί να βρει βιβλία
αγιογραφικά, θεολογικά, εθνικά, οικογενειακά, λογοτεχνικά, βίους Αγίων, παιδικά
και άλλα.
Από τις 13 Φεβρουαρίου 2011 λειτουργεί Υπηρεσία Γυναικείων
Θεμάτων, με την προσωνυμία «Διακονία Στηρίξεως Γυναικών “Παναγία η Παραμυθία”».
Σκοπός της Διακονίας είναι η ενδυνάμωση του ρόλου της γυναίκας στο πνευματικό
και προνοιακό έργο της Εκκλησίας, η ανάπτυξη νέων μορφών εθελοντικής δράσης, η
αντιμετώπιση συγχρόνων κοινωνικών προβλημάτων που απασχολούν την γυναίκα, η
πνευματική, ψυχική στήριξη και προστασία της γυναίκας και της οικογένειας, σε
μία εποχή που μαστίζεται από τη βία, την έκλυση των ηθών και την
αποχριστιανοποίηση της ελληνικής κοινωνίας.
Τα κοινωνικά
προβλήματα και ιδιαίτερα το πρόβλημα της φτώχειας δεν ήταν δυνατόν να τον
αφήσουν αδιάφορο. Πρώτον, διότι από την ίδια τη φύση της η Εκκλησία δεν είναι
μόνο πνευματική αλλά και κοινωνική και δεύτερον, γιατί ο Χριστιανισμός δέχεται
ολόκληρο τον άνθρωπο, ως ψυχοσωματική ενότητα και ολότητα, και σώζει ολόκληρη
τη ζωή του, πνευματική και σωματική, αφού η θέωση αναφέρεται σε όλο τον
άνθρωπο, ψυχή και σώμα.
Ιδρύει κοινωνικά παντοπωλεία στο Μεσολόγγι, στο Αγρίνιο και
την Αμφιλοχία, με σύνθημα «Κανείς πεινασμένος στην περιοχή μας». Εγκαινιάζει το
Κέντρο Συσσιτίων που δημιούργησε η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας στην
Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου, καθώς και το Κέντρο Συσσιτίων Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου
Αγρινίου. Κάνει εκκλήσεις για τον «Έρανο Αγάπης» της Μητροπόλεως, ο οποίος
στηρίζει αδύναμες οικογένειες και φοιτητές. Είναι κοντά στους πολυτέκνους για
τους οποίους λέει: «Ήρωες οι Γονείς των Πολυτέκνων Οικογενειών»
Αντιδρά στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο χώρο της
Παιδείας και αναφέρει: «Παρότι οι νόμοι καλούν την εκπαίδευση να έρχεται αρωγός
των μαθητών για να κάνουν κτήμα τους τα γνήσια στοιχεία της ελληνορθοδόξου
παραδόσεως, στην πράξη άλλα προβάλλονται και επιδιώκονται. Όταν μιλάει το
Σύνταγμα της ελληνικής Πολιτείας για ελληνορθόδοξη αγωγή και εμείς ντρεπόμαστε
να γιορτάσουμε την εορτή των Τριών
Ιεραρχών, δεν είναι αυτό ανυπακοή στη φωνή του έθνους μας;
…παρά τις συνταγματικές επιταγές για τον προορισμό της Παιδείας μας,
παρατηρείται ανεμπόδιστη υποβάθμιση και όχι σπάνια καταπολέμηση και διασυρμός
των ελληνορθόδοξων παραδόσεων μας, της πίστεως στον Θεό μας, στα ανώτερα
ιδανικά της ζωής» (Ομιλία σε εκδήλωση για τους Τρείς Ιεράρχες το 2013).
Περιοδεύει
σε Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια και συνομιλεί με τους μαθητές, ακούει τους
προβληματισμούς και προτείνει την Αλήθεια του Χριστού. Εμπνέει πολλούς ιερείς
της Μητροπόλεως, οι οποίοι οργανώνουν στις Ενορίες του κοινωνικά φροντιστήρια.
Μα περισσότερο κοπιάζει, όπως και στα χρόνια της διακονίας του σαν Ιεροκήρυκας,
ώστε οι νέοι να συμμετέχουν στο «Σχολείο του Χριστού», το Κατηχητικό Σχολείο.
Γιατί, σε αυτό η αγνή παιδική και νεανική ψυχή θα γεμίσει Χριστό.
Εγκαινίασε τις νέες και πλήρως ανακαινισμένες κατασκηνώσεις
της Ιεράς Μητροπόλεως στη Ρίζα Αντιρρίου, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να
φιλοξενούν αρκετά μεγάλο αριθμό παιδιών τους καλοκαιρινούς μήνες. Ώστε ο νέος και η νέα με ασφάλεια, με τη
σεμνότητα, με την καθαρότητα, με την ευπρέπεια, με τη διάκριση και με τη θυσία
των στελεχών, να γνωρίζει Χριστό και Ελλάδα και να φεύγει ανακαινισμένος. Τότε
στο μήνυμά του προς τα παιδιά μεταξύ των άλλων τους είπε: «Ο Επίσκοπος είναι
υπηρέτης σας. Τίποτα άλλο δεν είναι. Πατέρας σας και υπηρέτης σας. Να μαθαίνω
τα νέα σας, πάντα επιτυχημένα και πάντα καλά». Επίσης, διοργανώνει το Φεστιβάλ
Νεολαίας, έναν θεσμό που ξεκίνησε από την Συνοδική Επιτροπή Χριστιανικής Αγωγής
της Νεότητος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και εγκαινιάζει το νέο
Κέντρο Νεότητος στο Μεσολόγγι.
Διαμαρτύρεται για την κατάργηση της Κυριακής Αργίας και
απευθυνόμενος στους Αιτωλοακαρνάνες βουλευτές λέει: «Σταθεῖτε ὄρθιοι, ὁμολογητές.
Ἀνακόψατε τήν πορεία πρός τήν φθορά καί τήν διάλυσι τῆς πατρίδος σας…. Ἡ
κατάργησι τῆς Κυριακῆς ἀργίας εἶναι ἄρνησις τῆς ἁγιογραφικῆς, τῆς πατερικῆς, τῆς
ὀρθοδόξου ἀληθείας, ἀπόδειξι τῆς περιφρονήσεως τῶν ἱερῶν καί τῶν ἁγίων τοῦ
γένους σας». Επίσης, διαμαρτύρεται για το «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο, το οποίο
στην ουσία φιμώνει την ελεύθερη έκφραση, σε κοινή επιστολή με τον Σεβασμιώτατο
Μητροπολίτη Κηθύρων κ. Σεραφείμ.
Με αφορμή την συμπλήρωση έντεκα χρόνων από την εκλογή του ευχόμαστε ο
Τριαδικός Θεός να του χαρίζει φώτιση, δύναμη πολύ και σοφία για να συνεχίσει το
έργο του στην «μίαν, ἁγίαν, καθολικήν καί ἀποστολικήν ᾿Εκκλησίαν» και στην Ιερά
Μητρόπολή μας.
ΚΟΣΜΑ του Σεβασμιωτάτου και Θεοπροβλήτου Μητροπολίτου της
Αγιοτάτης Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας ημών δε πατρός και ποιμενάρχου
Πολλά τα Έτη...