Το Θύρρειο ή Θύριο, είναι χωριό του Νομού Αιτωλοακαρνανίας και είναι κτισμένο στις πλαγιές των Ακαρνανικών βουνών σε υψόμετρο 500 μέτρα από τη θάλασσα κοντά στη θέση της αρχαίας ομώνυμης πόλης. Έχει πληθυσμό 859 κατοίκους (απογραφή 2001), έκταση 43.237 στρέμματα και σήμερα διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Ακτίου-Βόνιτσας, ενώ παλιότερα ονομαζόταν Άγιος Βασίλειος.
Το αρχαίο Θύρρειο εμφανίζεται στην πολιτική σκηνή τον 4ο αι. π.Χ., κατά περιόδους υπήρξε έδρα του Κοινού των Ακαρνάνων. Το 167 π.Χ. φαίνεται να είναι επίσημα, η τρίτη κατά σειρά και τελευταία, πρωτεύουσα του Κοινού των Ακαρνάνων.
Το Θύρρειο ήταν έδρα νομισματοκοπείου και έκοβε νομίσματα την περίοδο 350-250 π.Χ. Τα τείχη που το περιέβαλαν, όπως περιγράφει ο Ξενοφών, ήταν τα πιο ισχυρά της Ελλάδας, με περίμετρο 10 χιλιόμετρα.
Μεγάλα τμήματα σώζονται και σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση.
Πέντε χρόνια μετά τη ναυμαχία στο Άκτιο (31/30 π.Χ.) η πόλη καταστράφηκε από τους Ρωμαίους και οι κάτοικοί της υποχρεώθηκαν να μετοικήσουν στη νεοϊδρυθείσα Νικόπολη.
Το αρχαιολογικό Μουσείο στο Θύρρειο δημιουργήθηκε το 1961 στην είσοδο του χωριού επί εφόρου Αρχαιοτήτων, αρχαιολόγου Ευθύμιου Μαστροκώστα όπου ολοκληρώθηκαν η ανέγερση όσο και οι εργασίες για την έκθεση ευρημάτων για την ανάδειξη της αρχαίας ιστορίας της περιοχής.
Το Μουσείο αυτό είναι ένας από τους λιγοστούς αλλά μεγάλης σημασίας πόλος έλξης της περιοχής όπως και ο μοναδικός φύλακας της ιστορίας των Ακαρνάνων.
Στον κατάλογο “Αρχείο ευρημάτων Μουσείου στο Θύρρειο” είναι καταγεγραμμένα στα τέλη του 1993 σε δύο αίθουσες: Λίθινα αντικείμενα 263, Πήλινα αντικείμενα 130, Χάλκινα αντικείμενα μαζί με νομίσματα 55.
Περιείχε εκθέματα όπως : Ηλιακό ωρολόγιο. Έργα γλυπτά μικρής και μεγάλης πλαστικής, ολόγλυφα και ανάγλυφα, αγγεία κυρίως ελληνιστικών χρόνων, μεταλλικά αντικείμενα ποικίλης καθημερινής χρήσης, νομίσματα.
Επιτύμβιες στήλες, τεμάχια ψηφιδωτού, έργα μικροτεχνίας. (Ξεχωρίζει ένα πάνω σε φίλντισι που παρουσιάζει εργαστήριο σιδηρουργού. Λάρνακα).
Επίσης, επιτύμβιες επιγραφές αλλά και επιγραφές με επιγράμματα με καταλόγους ιερατικών θιάσων, με ψηφίσματα προξενίας ή με συνθήκες όπως αυτή η μεγάλη σημασίας της συμμαχίας Ρωμαίων και Θύρρειου του 94 π.χ., επίσης επιγραφή της συνθήκης της Συμμαχίας Αιτωλών και Ρωμαίων του 212 π.χ.
«ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΥΡΡΕΙΟΥ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ»
Όπως από την αρχαία ακρόπολη της Κεχροπούλας (Παλαίρου), από το αρχαίο Ανακτόριο, από την σημερινή περιοχή των Παλιαμπέλων, τη Βόνιτσα, από το Σπαρτάρι Βόνιτσας, τη θέση Λέκκα της Βόνιτσας, από την περιοχή του Μοναστηρακίου και από την περιοχή του Λουτρακίου Κατούνας, αυτά όλα έως το 1993 περίπου μιας και το βιβλίο του Αρχαιολόγου Ιωάννη Μερατζή με τίτλο «ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΥΡΡΕΙΟΥ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ» εκδόσεις ΑΓΡΙΩΝΙΩΝ ΑΡΧΕΙΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ & ΙΣΤΟΡΙΑΣ Δ. ΣΤΕΡ. ΕΛΛΑΔΟΣ εκδόθηκε το 1994 από το οποίο σας παρουσιάσαμε περιληπτικά τα εκθέματα.
Σίγουρα το μουσείο θα ήταν πλουσιότερο σε εκθέματα αν πολλά από τα αρχαιολογικά ευρήματα δεν κατέληγαν στο αρχαιολογικό μουσείο Αγρινίου ή σε άλλα.
Το μουσείο λειτουργούσε από Τρίτη-Κυριακή 8:30 έως 3:00 με τηλ. 2643071209.
Το μουσείο έκλεισε τις πόρτες του (κλείνοντας μέσα του όλη την ιστορία της περιοχής μας) το 2012 επί κυβερνήσεως ΝΔ.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΤΙΒΗΣ
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΤΙΒΗΣ
