Τα ήθη και τα έθιμα στα παιδικά μου χρόνια, δεν είχανε τελειωμό και πάντα τα τηρούσαμε, μ ευλάβεια.
Ένα από αυτά, ήταν και ο Μάρτης που κρεμάγαμε στο λαιμό μας.
Το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του στα Ελευσίνια μυστήρια και αναφέρεται και απ τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο σαν ειδωλολατρικό έθιμο.
Για μας, οι τρεις πρώτες μέρες του μήνα, ήταν <οι μέρες της γριάς> γιατί ο μήνας αυτός έχει τις περισσότερες καιρικές μεταβολές.
Τρεις φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνοιωσε.
Τον Μάρτη μήνα, ο ήλιος είναι πολύ καυτερός και οι μανάδες που είχαν κοπέλες της παντρειάς, δεν τις αφήνανε να τις δει ο ήλιος του Μαρτιού - για να μη μαυρίσουν- και να τις παραδώσουνε στο γαμπρό, άσπρες κι αφράτες.
Εμείς τα μικρά, την πρώτη μέρα του μήνα, στρίβαμε άσπρη και κόκκινη κλωστή και τη βάζαμε βραχιόλι στον καρπό του χεριού και κολιέ στο λαιμό, για να μη μας <πιάσει> ο ήλιος.
Βέβαια όλα τα μικρά, ήμασταν κατάμαυρα σαν τα αραπάκια, γιατί χειμώνα καλοκαίρι, τζιτζινιάζαμε ολημερίς, στα κήπια και στη θάλασσα.
Ήταν όμως παράδοση να κρεμάσουμε τον -Μάρτη- στο λαιμό μας, γιατί πέρα από ξόρκι για το μαύρισμα, ήταν και μαντικός.
Καθώς ήταν κρεμασμένος στο λαιμό, το χέρι μας πήγαινε ασυναίσθητα πάνω του. Τον τεντώναμε με το δάχτυλο και μετά τον αφήναμε με δύναμη, κρατώντας τη γλώσσα μας, κρεμασμένη έξω.
Αν σκάλωνε <ο Μάρτης> στη γλώσσα, σίγουρα θα τρώγαμε, αρνί το Πάσχα.
Όσο οι μέρες πλησίαζαν, τόσο και πιο πολύ ρωτούσαμε τον <Μάρτη μας>
για να μας πει την αλήθεια και να μας μαρτυρήσει αν θα το φάμε, γιατί κρέας είχαμε να μαντέψουμε, απ τα Χριστούγεννα.
Καθώς οι μέρες πλησιάζαν, τα σάλια απ την αναμονή του αρνιού -που θα τρώγαμε- έτρεχαν περισσότερα μουσκεύοντάς τον, μέχρι που στο τέλος κοβόταν.
Αν γλίτωνε απ τα σάλια μας, τον κρεμάγαμε σε παλιούργια για
να τον πάρουν τα χελιδόνια που έφταναν σε λίγο και μ αυτόν,
να αρχίσουν το χτίσιμο της φωλιάς τους.
Πολλές φορές τον βάζαμε και στα εικονίσματα μέχρι τον Μάη, για να τον πλέξουμε στο πρωτομαγιάτικο στεφάνι ή να τον κάψουμε στη φλόγα, της αναστάσιμης λαμπάδας.
Βέβαια οι γιορτές του Πάσχα που φτάνουνε σε λίγο, ήταν για μας η μεγαλύτερη χαρά της χρονιάς και τούτες τις μέρες τις περιμέναμε, με μεγάλη ανυπομονησία.
Ετοιμαζόμασταν -για τις μάχες που θα δίναμε σε λίγο- με όλα τα απαραίτητα σύνεργα μας, όπως ήταν τα ξυλοκούμπουρα, οι τζόρες, οι σωλήνες και οι κάλυκες, γιατί η Μεγάλη βδομάδα με τις φωτιές, τις αγραπνιές, και τους πετροπόλεμους, ήταν μπροστά μας.
www.giorgosbelesiotis.blogspot.gr.
